Diyanet İşleri Başkanlığının internet sitesinde yer alan ilmihalde, namazın mahiyeti ve önemi hakkında şu bilgiler paylaşılıyor
Ergenlik (bulûğ) yaşına ve belli bir aklî olgunluk düzeyine gelmiş her müslümanın namaz kılması farz-ı ayındır. Buna göre namazın kişiye farz olmasının şartları, müslüman olmak, bulûğ çağına ulaşmak ve akıllı olmak üzere üç tanedir. Bu şartlara namazın vücûb şartları yani kişinin namaz kılmakla yükümlü olmasının şartları denir. Bu vesile namaza yeni başlayanlar için, "Sabah namazı kaç rekat nasıl kılınır?" sorusunun cevabı aşağıda yer alıyor.
Sabah namazı toplamda 4 rekattır. Bunlar: 2 rekat sünnet + 2 rekat farz
- - İlk olarak Niyet edilir "Niyet ettim Allah rızası için bugünkü sabah namazının sünnetini kılmaya",
- - "Allahu Ekber" diyerek İftitah tekbiri alınır,
- - Eller bağlanır ve namaza başlanır (Erkekler; göbek altında sağ eli sol elin üzerine bağlarlar. Bayanlar; göğüs üzerinde sağ eli sol elin üzerine koyarlar)
- "Sübhaneke" okunur,
- "Euzü-Besmele" çekilir,
- "Fatiha Sûresi" okunur,
- "Namaz Sûresi" okunur,
- "Allahü Ekber" diyerek "Rüku"a eğilinir ve üç defa "Sübhane Rabbiye'l-Azim" denir. Rükudan doğrulurken "Semi Allahü Limen Hamideh", tam dik durunca ise "Rabbena Lekel Hamd" denir,
- "Allahü Ekber" diyerek iki defa "Secde"ye gidilir ve üç defa "Sübhane Rabbiyel-a'lâ" denir,
- "Allahü Ekber" diyerek "Kıyam"a geçilir yani ayağa kalkılarak ikinci rekata başlanır.
- "Besmele" çekilir,
- "Fatiha Sûresi" okunur,
- "Namaz Sûresi" okunur,
- "Allahü Ekber" diyerek "Rüku"a eğilinir,
- "Allahü Ekber" diyerek iki defa "Secde"ye gidilir,
- "Ka'de-i ahîre" yani son oturuşa geçilir,
- Oturuşta "Ettahiyyâtü" okunur,
- "Allahümme Salli" okunur,
- "Allahümme Barik" okunur,
- "Rabbena Atina" okunur,
- "Rabbena Firli" okunur,
- "Esselamü Aleyküm Ve Rahmetullah" diye selam verilerek namaz tamamlanır.
- - Namaza başlamadan "Kamet" getirilir, (Erkekler için)
- - İlk olarak "Niyet" edilir "Niyet ettim Allah rızası için bugünkü sabah namazının farzını kılmaya",
- - "Allahu Ekber" diyerek "İftitah tekbiri" alınır,
- - Eller bağlanır ve namaza başlanır.
- "Sübhaneke" okunur,
- "Euzü-Besmele" çekilir,
- "Fatiha Sûresi" okunur,
- "Namaz Sûresi" okunur,
- "Allahü Ekber" diyerek Rüku'a eğilinir ve üç defa "Sübhane Rabbiye'l-Azim" denir. Rükudan doğrulurken "Semi Allahü Limen Hamideh" denir, tam dik durunca ise "Rabbena Lekel Hamd" denir,
- "Allahü Ekber" diyerek iki defa Secde'ye gidilir ve üç defa "Sübhane Rabbiyel-a'lâ" denir,
- "Allahü Ekber" diyerek "Kıyam"a geçilir yani ayağa kalkılarak ikinci rekata başlanır.
- "Besmele" çekilir,
- "Fatiha Sûresi" okunur,
- "Namaz Sûresi" okunur,
- "Allahü Ekber" diyerek "Rüku"a eğilinir,
- "Allahü Ekber" diyerek iki defa "Secde"ye gidilir,
- "Ka'de-i ahîre" yani son oturuşa geçilir,
- Oturuşta "Ettahiyyâtü" okunur,
- "Allahümme Salli" okunur,
- "Allahümme Barik" okunur,
- "Rabbena Atina" okunur,
- "Rabbena Firli" okunur,
- "Esselamü Aleyküm Ve Rahmetullah" diye selam verilerek namaz tamamlanır,
- Namazdan sonra "Tesbihat" yapılarak dua edilir.
Cemaatle Namazın Hükmü
Cemaat fazileti her ne kadar bir kişiyle de olabilir ve hâne halkıyla dahi cemaatle namaz kılınabilirse de bu, camiye çıkmanın ve daha kalabalık bir cemaatte bulunmanın sevabına denk olmaz. Farz namazların cami ve mescitlerde cemaatle kılınışı İslâm dininin bir sembolü ve şiarı olduğu için bunun terk ve tatil edilmesi asla câiz görülemez.
Cemaatin önemini gösteren çok sayıda hadis bulunmaktadır. Bunlardan birinde Hz. Peygamber "Üç kişi bir köyde veya sahrada bulunur ve cemaatle namaz kılınmazsa, şeytan onlara hâkim olur. Öyleyse cemaatten ayrılma. Çünkü kurt ancak sürüden ayrılan koyunu yer" buyurmaktadır (Ebû Dâvûd, “Salât”, 47).
Bir diğer hadiste ise "Nefsim kudret elinde olan Allah'a yemin ederim ki, ateş yakılması için odun toplanmasını emretmeyi, sonra da namaz için ezan okunmasını, daha sonra da bir kimseye emredip imam olmasını, sonra da cemaatle namaza gelmeyenlere gidip evlerini yakmayı düşündüm" (Buhârî, “Ezân”, 29, 34; Müslim, “Mesâcid”, 251-254) diyerek cemaatin topluca terkedilmesinin en ağır müeyyide uygulanmasını gerektiren yanlış bir davranış olduğunu ifade etmektedir.
Cemaatle namaz kılmanın önemine dair bu ve benzeri hadislerden ve ilgili âyetlerden hareketle Hanbelîler, cemaatle namaz kılmanın erkekler için farz-ı ayın, Şâfiîler de farz-ı kifâye olduğunu söylemişlerdir. Hanefî ve 272 İLMİHAL Mâlikîler'e göre ise, cuma namazı dışındaki farz namazları cemaatle kılmak, gücü yeten erkekler için müekked sünnettir. Kadınların, hastaların, çok yaşlı kimselerin ve kötürümlerin ise cemaatle namaz kılmak için mescide gitmesi gerekmez.
Hanefî ve Şâfiîler'e göre, cemaatin en az sayısı imam ve ona uyan olmak üzere iki kişidir. Hatta uyan kişi çocuk da olabilir. Çünkü Hz. Peygamber, teheccüd namazında çocuk yaşta olan İbn Abbas'a imamlık yapmış ve bir hadisinde "İki kişi ve daha fazlası cemaattir" (Zeylaî, Nasbü'r-râye, II, 198) buyurmuştur.
