İki sinema büyücüsünün hayâlleri biraraya gelince
alimuratg@yahoo.com
SÜPER 8 / SUPER 8
Yapım Yılı ve Ülkesi:
2011, ABD yapımı
Türü ve Süresi:
Bilim-kurgu / 112 dakika
Gösterim Formatı:
(Gösterildiği salonlara göre değişen)
35 mm standart sinema filmi, dijital film ve 70 mm'lik dev perde filmi IMAX formatlarında
Türkiye'de Gösterime Sunulan Kopya Sayısı:
151
(Gösterildiği salonlara göre değişen, Türkçe dublajlı ve İngilizce orijinal-altyazılı kopyalarla)
Yönetmen:
J.J. (Jeffrey Jacob) Abrams
Senarist:
J.J. (Jeffrey Jacob) Abrams
Görüntü Yönetmeni:
Larry Fong
Özgün Müzik Bestecisi:
Michael Giacchino
Kurgucular:
Maryan Brandon, Mary Jo Markey
Yapım Tasarımcısı:
Martin Whist
Sanat Yönetmenleri:
David Scott
(Süpervizör)
, Domenic Silvestri
Set Dekoratörü:
Fainche MacCarthy
Kostüm Tasarımcısı:
Ha Nyugen
Makyaj Tasarımcısı:
Deborah La Mia Denaver
Saç Tasarımcısı:
Michael Reitz
Oyuncular:
Elle Fanning (Alice Dainard), Amanda Michalka (Jen Kaznyk), Kyle Chandler (Jackson Lamb), Joel Courtney (Joel Lamb), Jessica Tuck (Bayan Kaznyk), Joel McKinnon Miller (Bay Kaznyk), Ryan Lee (Cary), Zach Mills (Preston), Riley Griffiths (Charles), Britt Flatmo (Peg Kazynk)
İthalatçı Şirket:
UIP Film
Dağıtıcı Şirket:
UIP Film
İçerik Uyarıları:
Bir çok sahnesinde küçükler için ürkütücü olabilecek kanlı ve kansız şiddet, bir kaç sahnesinde argo diyaloglar/sözcükler, yanısıra yine bir kaç sahnesinde alkol/sigara/uyuşturucu kullanımı ve yüzeysel mahiyette bir-iki cinsel göndermeye yer verdiğinden dolayı, ilköğretim çağındaki izleyiciler için uygun bir yapım değildir.
Ailece izlenebilir mi?
/ ŞARTLI EVET
(Ailenin küçük üyelerinin 13 yaşından daha büyük olması şartıyla)
Yeni Şafak-Sinema Yıldız Puanı:
* * *
Yıldız Puanın Açılımı:
“Çoğu bölümüyle sanatsal bir derinlik ve lezzet yakalayabilen, kayıtsız kalınmayacak bir film. Ömrünüzden bir kaç saati vermeye değer...”
:::::::::::::::::::::::
FİLMİN KONUSU:
Küçük bir
Ohio
kasabasındaki bir grup ilkokul çocuğu,
1979
yılı yazında
süper 8 mm
formatında amatör bir film çekerken, hemen yakınlarında gerçekleşen korkunç bir tren kazasına tanık olurlar. Ancak, çocuklar sonradan elde edecekleri bazı bulgularla, bunun alelâde bir kaza olmadığından şüphelenmeye başlayacaklardır. Felaketten kısa bir süre sonra kasabada sıra dışı kaybolmalar ve açıklanamayan bazı olaylar meydana gelmeye başlar. Şerif yardımcısı
Jackson Lamb
yoğun bir gizem perdesiyle kuşatılmış gerçeği ortaya çıkarmaya çalışırken, kasaba ahalisi de bütün bu olup bitenlerin ardında hükûmet tarafından örtbas edilen, hiç kimsenin hayâllerine sığmayacak kadar dehşet verici bir
“şey”
olduğunu fark edecektir.
:::::::::::::::::::::::
'AMATÖR FORMAT'A ADANMIŞ İKİNCİ FİLM
Sinema tarihinde, amatör kısa filmcilerin yaklaşık
50
yıldan bu yana baş tacı ettikleri, kendi kısıtlı imkânlarıyla sinema yapmaya çabalayan benim kuşağımı da derinden etkilemiş olan
“süper 8 mm”
formatına yönelik iki önemli saygı duruşu var artık… Bunlardan ilki, yönetmen
Joel Schumacher
'in -başrollerini
Nicolas Cage
ile
Joaquin Phoenix
'in paylaştıkları
1999
yapımı serüven-gerilim türündeki yapıtı
“8 mm”
ve şimdi de
Steven Spielberg-J.J. Abrams
ikilisinin engin hayâl güçlerinin ortak bir ürünü olarak huzurumuza çıkan
“Süper 8”
… Ancak, konularındaki müthiş zıtlıklarla birlikte gerçekleşen, bütünüyle farklı yaklaşımlarla dolu bir çakışma bu…
Andığımız ilk film, yani
Schumacher
'in
“snuff”
(oyuncu olarak kullanılan insanların hikâyenin sonundaki ölüm sahnelerinde kamera önünde gerçekten
öldürüldüğü
, bu nedenle de çekimi ve dağıtımı bütün dünyada yasak olan sadistik içerikli porno filmler)
adı verilen vahşet yapımlarını ele aldığı
“8 mm”
, işlediği ürkünç ve hattâ tiksinç konu itibarıyla, bu formata daha çocukluk yıllarından gelen derin muhabbetimizi ne kadar örseliyorsa,
Abrams
'ın geçen cuma günü ülkemizde bütün dünyayla aynı anda gösterime giren yeni filmi de o oranda perçinliyor. Çünkü,
“Süper 8”
, önceki örneğin simgelediği akıl almaz zâlimliklerin tam aksine, aynen bu yeni fantastik gösteride de vurgulandığı gibi, özgür düşüncenin peliküle aktarılmasına vesile olan saygın bir araç aslında… Zaten, yapımcı ve yönetmenin, büyük sermayeye bağlı kalmadan, basit bir kamera ve bir kaç kutu ham filmle sinema yapılmasını sağlayan, bu yönüyle 1960'ların ortalarından itibaren bütün dünyada
“bağımsız sinemacılığın simgesi”
ne dönüşen söz konusu formatı gösterişli filmlerine ad olarak benimsemelerinin gerekçesi de aynı…
Filmdeki taşralı çocuklar,
süper 8 mm
formatındaki kameraları ve olanca saflıklarıyla bir kısa film çekmeye çalışırken, ortaya çıktığında yalnızca ülkeleri
ABD
'de değil, küresel ölçekte sarsıntıya yol açacak müthiş bir sırra tanıklık ediyor, üstelik yaşadıkları ilginç bir tesadüf sonucunda bunu amatör kameralarıyla filme de almayı başarıyorlar. Sonrasında ise bizim afacanların,
“devlet sırrı”
ndan başka bir söz bilmeyen asık suratlı askerler, politikacılar ve gizli servis ajanlarından oluşan son derece ketum bir üniformalılar topluluğunun olup bitenleri hasıraltı etme çabası karşısında, halkın haber alma ve gerçekleri öğrenme özgürlüğü için verdikleri cesur mücadeleyi izliyoruz.
Steven Spielberg
'in yapım şirketi
Amblin Entertainment
ile
J.J. Abrams
'ın
(daha önce de dünyayı ayağa kaldıran
“Lost”
dizisini,
“Uzay Yolu”
nun yeni versiyon sinema filmini ve dev canavarlı
“Cloverfield”
bilim-kurgu kordelasını çekmiş)
fazlasıyla üretken hayâl fabrikası
“Bad Robot”
un ortaklığıyla gerçekleştirilen
“Süper 8”
de, bilim-kurgu ve fantazi sinemasının büyük ustası
Spielberg
'in öyle yalnızca parayı bastırıp sonucu beklemekten ibaret tipik bir yapımcılık üstlenmediği her hâlinden belli… Hem de öylesine belli ki
Abrams
'ın yazdığı bu senaryoda erişkinlere özgü temalara -kendisi gibi
Yahudi
asıllı olan ustasına göre- biraz daha fazlaca yer vermesi dışında, filmin genel akış düzeni ve yönetmenin kendisini sosyolojik açıdan konumlandırdığı pozisyon,
29
yıl öncesinin unutulmaz
Spielberg
gösterisi
“E.T.”
den aynen ödünç alınmış gibi duruyor.
Tıpkı, bizim de ilk gençlik yıllarımıza damgasını vuran o harika filmde olduğu gibi, burada da olanca masumiyetleri içinde bir grup çocuk, aslında tanık olmaları hiç istenmeyen, büyüklerin yalanlarla dolu kirli dünyasına ait tüyler ürpertici bir sırra tanıklık ediyorlar. Yönetmen, olayları küçüklerin gözünden takip etmeyi seçerken, belli bir mesafeden baktığı erişkinler ise -
Şerif Yardımcısı Lamb
gibi iyi niyetli bir kaçı hariç- hiç bitmeyen ince hesapları içinde gerçeğin ortaya çıkmaması için türlü türlü kumpaslar kurmakla meşgûller. Buna rağmen, son kertede çocukların saflığı ve masumiyeti galip gelerek, insanlık ya da en azından dar çerçevede bir halk kitlesi hükûmet tarafından gizlenen gerçeklerle yüzleşme fırsatı buluyor.
Vaktiyle
“E.T.”
yi izlemiş olanlar, onun da her karesine sinmiş olan bu
“çocuksu bakışlı”
olay örgüsünü hemen hatırlayacaklardır.
Abrams
, ustası
Spielberg
'in danışmanlığında yazdığı senaryoyu, etkisini günümüzde bile muhafaza eden o duygu yüklü bilim-kurgu başyapıtıyla birebir örtüşen bir teknik kullanarak kaleme almış. Pek muhtemeldir ki
Spielberg
de özellikle
“Schindler'in Listesi”
nden beri politik sinemaya merak sarıp iyiden iyiye uzak kaldığı söz konusu türle yetenekli kalfasının yazdığı böyle bir hikâye üzerinden yeniden yakınlaşma fırsatını bulduğu için
“Süper 8”
projesine yatırdığı
50 milyon dolara
hiç acımayıp, ortaya çıkan üründen büyük bir keyif almış olmalı…
GENÇLER KADAR ERİŞKİNLER İÇİN DE HEYECAN VERİCİ
Öte yandan, özel efekt üretimi konusunda da artık deyim yerindeyse
“aşkın”
bir noktada bulunan her iki yapım şirketi, bu filmi yalnızca çocuksu bir masal olarak değil, aynı zamanda büyüklerin göz zevkine de seslenecek türden görkemli dijital hilelerle bezemişler. Her ne kadar ağırlıklı olarak
13-18 yaş arası
gençlerin fantazilerine seslenen bir yapısı olsa da
“Süper 8”
onlara eşlik eden erişkinleri de bir an için bile sıkmayacak, aksine zaman zaman koltuklarında iyiden iyiye gerecek türden soluk soluğa akıp giden pahalı bir gösteri…
Kendi adıma, merak uyandırıcı ilk fragmanı bundan yaklaşık bir yıl önce internet sitesine düşen
(son derece başarılı dijital animasyonlarla tren kazası ânının canlandırıldığı etkileyici fragman)
, o tarihten beri de
“Fantastik sinemanın iki usta büyücüsü birlikte ne yaptılar acaba?”
diyerek heyecanla beklediğim bu gösteriden aradığımı fazlasıyla buldum.
Spielberg
ve
Abrams
'ın uçsuz bucaksız hayâl evrenine âşinâ olanların, bu evrende gezintiye çıkmayı sevenlerin kesinlikle kaçırmaması gereken parlak bir üstün-yapım…
* * *
"SÜPER 8" NEDİR?
Abrams
'ın filminin adı, bu hikâyedeki gençlerin
Ohio
'daki hayalî kasabaları
Lillian
'da amatör bir film çekerken kullandıkları el kamerasının formatından geliyor.
1963
yılında
Eastman Kodak
şirketi tarafından piyasaya sürülen
süper 8 mm filmler
, kısa metrajlı hikâyeler çekenler arasında çok kısa bir sürede büyük popülarite kazanarak, amatör sinemacılıkta dünya çapında bir çığır açmıştı.
Eni
8 mm
olan ve yalnızca tek tarafında dişli sürükleme delikleri bulunan bu küçük boyutlu reversal
(laboratuarda yıkanınca direkt pozitife dönüşen)
film,
15'er metrelik
tek parça şeritler halinde plastik kartuşların içinde bulunur. Kullanana yaklaşık
4 dakikalık
kesintisiz bir çekim yapma fırsatı sunan kartuş tüketildiğinde de postayla en yakın
Kodak
laboratuarına gönderilip banyo ettirilir, şeriteki görüntüler pozitife dönüştükten sonra yine
süper 8 mm
'lik bir sinema makinesiyle beyazperdede oynatılır.
Süper 8 mm
, günümüzün yüksek çözünürlüklü dijital video kameralarıyla birlikte o eski popülaritesini büyük ölçüde yitirmekle birlikte, çekimlerinde gerçek film renkleri ve lezzetini yakalamak isteyenler tarafından hâlâ kullanılan klasikleşmiş bir format. Filmdeki çocuklar da 1970'li yıllarda çok revaçta olan
süper 8
kameralardan birini ve bunların içine takılan
Kodak
ham film kartuşlarını kullanıyorlar.
Öte yandan,
süper 8 mm
formatı, hem yapımcı
Spielberg
'in, hem de yönetmen
Abrams
'ın ilk gençlik yıllarında amatör filmler çekerken sıklıkla kullandıkları bir film ve kamera türü olduğundan, iki sanatçının ortak çalışmalarına verdikleri ad, kendilerini sinemaya kazandıran bu teknik malzemeye yönelik bir tür
"saygı duruşu"
olarak da değerlendirilebilir.
* * *
YENİ ŞAFAK SİNEMA SAYFASI / YILDIZ PUANLAMA TABLOSU
* * * *
(4 Yıldız)
Sinemanın sanat kimliğini pekiştiren gerçek bir başyapıt… Kaçırmanız gerçekten de yazık olur.
* * * 1/2
(3,5 Yıldız)
Oldukça başarılı bir film. Şartlarınızı zorlamak pahasına mutlaka görmelisiniz.
* * *
(3 Yıldız)
Çoğu bölümüyle sanatsal bir derinlik ve lezzet yakalayabilen, kayıtsız kalınmayacak bir film. Ömrünüzden bir kaç saati vermeye değer…
* * 1/2
(2,5 Yıldız)
Bazı bölümlerinde iyi bir filmin kalite standartlarına erişmeyi başarabiliyor; fakat bir bütün olarak bakıldığında ise sorunlu ve tam olmamış.
* *
(2 Yıldız)
Hiç bir sanatsal değeri ve akılda kalıcılığı yok. Yalnızca zaman öldürmek için tüketilebilir. Ki zamanınıza önem verdiğimiz için bunu da pek önermiyoruz.
* 1/2
(1,5 Yıldız)
Kötü bir film ve neden çekildiğini anlamak zor… Görmemeniz yararınıza olacaktır.
*
(1 Yıldız)
Sinema sanatı adına utanç verici bir gösteri… Arkanıza bakmadan kaçın, sevdiklerinizi de uzak tutun!
13 yıl önce
