Evrenin sırrını çözmek üzere kolları sıvayan CERN fizikçilerinin yürüttüğü Büyük Hadron Çarpıştırıcısı verdiği iki yılı aşkın aranın ertesinde atomları yeniden çarpıştırmaya ve fizik verisi sağlamaya başladı. Üstelik bu defa bir önceki denemeye kıyasla iki kat daha yüksek (13 TeV -trilyon elektron volt-) bir enerji sağlanmış durumda ki bu da atomların şimdiye dek hiç erişilemeyen bir hızda çarpıştırılacak olması demek.
Deneye 2013 yılı başında ara verilmesinin sebebi, deneyin amacı olan Big Bang'den (14 milyar yıl önce yaşandığı düşünülen Büyük Patlama) hemen sonra oluşan ortamı canlandırabilmek için gereken enerji seviyesi arttırımını sağlayabilmek ve yine buna paralel gereksinilen -271 derecelik sıcaklığa ulaşabilmekti.
İşte gerekli ortamın oluşması ertesinde yeniden düğmeye basan ekip kaldıkları yerden devam edecekler şimdi.
Tabii konuyla ilgisi olmayan okurlarımız 'iyi de, nerede kalmışlardı?' şeklinde bir soru sorabilirler. Haliyle geçmişe uzanmakta fayda var:
Evren hakkında şimdiye dek bilinmeyen ya da emin olunmayan pek çok noktanın aydınlatılmasında büyük faydası dokunan CERN Deneyi'nde şimdiye kadar elde edilen en büyük başarı hiç şüphesiz parçacıklara kütlelerini verdiği düşünülen Higgs Bozonu'nun -yani mecazi ifadeyle Tanrı Parçacığı'nın- keşfi oldu.
Peter Higgs'in de aralarında olduğu altı fizikçi (Gerald Guralnik, Richard Hagen, Tom Kibble, François Englert ve Robert Brout) tarafından geliştirilen Standart Model kuramının temel yapıtaşlarından birisi olan ve kendi soyadı ile anılan Higgs Bozonu, Standart Model'deki fermiyonlara kütle kazandırmak için varlığı öne sürülmüş spini 0 (sıfır) olan parçacığa verilen isim.
Protonu oluşturan temel parçacıklardan kuarkların ve elektronların kütlesini açıklayan Higgs kuramına göre, temel parçacıklar ile kütleli kuvvet taşıyıcılarının kütle kazanması için gereken parçacık işte bu Higgs Parçacığı. Şöyle ki proton ve nötronun -yani insan kütlesinin- %99'u kuantum renk dinamiğine dayandırılırken, %1'inin ise Higgs parçacığından geldiği varsayılıyor. İşte bu sebeple Standart Model kuramını tamamlayacak olan Higgs parçacığını bulmak çok büyük önem taşıyordu.
Evet; bu bilgilendirmenin ertesinde sonuca gelebiliriz:
İşte bilim ekibinin yeni hedefi, 13 TeV gibi (trilyon elektron volt) aklımızın almadığı bir enerji ile çarpıştırılacak olan iki protonun oluşturacağı enkazda meydana gelecek olan yeni parçacıkları keşfetmek olacak.
