Covid-19’un küresel salgın haline gelmesi nedeniyle birçok makro ekonomik gösterge gibi uluslararası doğrudan yatırımlar da olumsuz etkilendi.
COVID-19 salgınının neden olduğu belirsizlik, uluslararası doğrudan yatırımlardaki azalış trendini
devam ettirmektedir.
Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) tarafından açıklanan 2020 yılı Küresel Yatırım Trendleri İzleme Raporu verilerine göre, 2019’da
1,5 trilyon dolar olan uluslararası doğrudan yatırım miktarı, 2020’de yüzde 42 düşerek 859 milyar dolara geriledi.
Bu rakam, uluslararası doğrudan yatırımların 2005’ten bu yana ilk defa 1 trilyon doların altında kaldığını gösteriyor.
Uluslararası doğrudan yatırımlardaki bu azalış trendi global ölçekte büyük bir belirsizliğe işaret ediyor.
PEKİ, HANGİ ÜLKE NE KADAR ULUSLARARASI DOĞRUDAN YATIRIM ÇEKTİ?
Ülkeler açısından bakıldığında, Çin 163 milyar dolar ile, dünyanın en büyük uluslararası doğrudan yatırım çeken ülkesi olurken,
dünyada en büyük GSYH’ye sahip olan ABD’ye gelen uluslararası doğrudan yatırımlar yüzde 49 azalmıştır. Bu azalışa rağmen ABD 134 milyar dolar ile dünyada ikinci sırada yer aldı.
Petrol ve doğalgaz fiyatlarındaki düşüşle beraber,
Rusya’nın çektiği uluslararası doğrudan yatırımlar 32 milyar dolardan 1,1 milyar dolara gerilemiş.
2019’da 45 milyar dolarlık uluslararası doğrudan yatırım çeken
İngiltere, AB’den ayrılışının ve salgının etkisiyle 2020’de -1,3 milyar dolar uluslararası doğrudan yatırımla bu alanda en çok gerileyen
gelişmiş ülke oldu. İngiltere’nin ayrıldığı Avrupa Birliği (AB) ülkelerine uluslararası doğrudan yatırımların miktarı yüzde 71 düşüşle 373 milyar dolardan 110 milyar dolara geriledi.
Bu rakamların gelişmiş ülkeler için bir alarm niteliğinde olduğunu söyleyebiliriz.
İlginç olanı ise, salgın döneminde gelişmekte olan ülkelere uluslararası doğrudan yatırım girişinin artmış olması.
Mesela, Hindistan, salgına rağmen 2019 yılına göre yüzde 13’lük artışla 57 milyar dolar uluslararası doğrudan yatırım çeken ülke oldu.
En önemlisi de Hindistan ve Türkiye’nin içinde bulunduğu gelişmekte olan ekonomilere yönelik uluslararası doğrudan yatırımlar
geçen yıl yüzde 12 azalarak 616 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmiş olsa da gelişmekte olan ülkelerin uluslararası doğrudan yatırımlardaki payı yüzde 72’ye yükseldi.
TÜRKİYE NE DURUMDA?
Türkiye’ye uluslararası doğrudan yatırımların miktarı 2020’de yıllık yüzde 19 düşüşle 6,8 milyar dolara geriledi.
Türkiye’ye gelen bu yatırımların salgında öne çıkan e-ticaret platformlarından, veri işleme ve dijital ödeme hizmetlerini kapsayan dijital sektörden olması önemli.
Diğer yandan, tasarruf açığı olan bizim gibi ülkelerde ekonomideki dış kaynak sorununu çözebilecek en önemli kaynağın uluslararası doğrudan yatırımlar olması bilinciyle
bu yatırımların girişinin arttırılması için ciddi adımların atılması gerekiyor.
COVID-19, GELECEĞİN
MESLEKLERİNİ DE BELİRLİYOR
Covid-19 uluslararası doğrudan yatırımları, ticareti, tüketimi, çalışma hayatını ve daha birçok alanı etkilediği
gibi geleceğin mesleklerini de belirliyor.
Türkiye’de son yıllarda gastronominin artan farkındalığı sayesinde, gastronominin artık yemek pişirmek ve aşçılıktan daha fazla bir anlam taşıdığını görüyoruz.
Yeni jenerasyonun gastronomiye ilgisi ve bu alanda eğitim alma isteği gastronomiyi daha cazip bir meslek haline getiriyor.
Bu çekiciliği nedeniyle, Türkiye’de son dönemlerde üniversite ve meslek yüksekokulu tercihlerinde
4 yıllık Gastronomi ve Mutfak Sanatları ve 2 yıllık Aşçılık bölümleri en popüler bölümler haline geldi.
Bu ilginin ortaokul-lise seviyesine kadar geldiğini görüyoruz. Erzurum’da ortaokul öğrencisi
Zeynep Sözbilir, Covid-19 döneminde gastronomiye yoğun ilgi gösteren, yaptığı yemekleri “minikhanimmutfakta”
Instagram sosyal medya hesabında sergileyen ve gastronomi ustası olmaya aday yetenekli öğrencilerden biri.
Bu nedenle, Covid-19, hayatımızı tamamen
değiştiren olumsuzlukların yanında geleceğin gastronomi ustalarının yetişmesine ve mutfağımızın uluslararası alana taşımasına
da vesile olacaktır.
#Yatırım
3 yıl önce
Dünyada uluslararası doğrudan yatırımlar azalıyor
“Almanlar et başında”
Varsıllar vergi ödemesin!
Amerikan Evanjelizminin Trump’la imtihanı
Genişletilmiş teröristan projesi böyle çöktü
İsrail’le ticaret ve Deutsche Welle
