Uzun yıllardır Başakşehir’de yaşıyorum. Tüm gelişimini büyük oranda gözlemledim. Özellikle son 10 yılda başka bir şehir oldu. Dışarıdan bakılınca İstanbul’un yamacında siteler ilçesi izlenimi veriyor. Bir gökdelenler şehri değil ama dikine yükselen binalar göze çarpıyor. Çünkü TOKİ’nin toplu konut üretim merkezi Başakşehir. Binlerce insan ilk evini buradan aldı. İstanbul’un ‘sosyal konut ilçesi’ oldu. İlçe statüsü kazandığı 2008 yılında 200 bin olan nüfusu 15 yılda 500 bini geçti Başakşehir’in. Bu büyüme hızıyla birkaç yılda milyon olması gerekir normalde. Ancak limit durdu. Konut yapacak arsa kalmadı diyebiliriz. Bu nedenle de Başakşehir’de satılık ve kiralık ev bulmak her geçen gün zorlaşıyor. Arz talep açığı haliyle fiyatlar da yansıyor. İlçede ev fiyatları da kiralar da uçtu. Bu yükseliş İstanbul’un diğer ilçelerine örnek teşkil ediyor. Emlak piyasası rayiç bedeli Başakşehir ve ayarındaki birkaç semte göre belirliyor. Yetkililer konut fiyatlarında uçuk rakamların önüne geçmek için Başakşehir’e özel çalışma yapsalar piyasayı da kontrol altına alırlar sanırım.
Başakşehir’de yaşamanın, özellikle de mütedeyyin camiada bir sosyal statü oluşturduğu algısı da var. Hatta ‘beyaz muhafazakârların şehri’ de deniliyor. Oysa yirmi beş yıl önce, doğru düzgün yolu bile olmayan Başakşehir’den ev alıp, yıllarca çile çekenler de bu statüye dahil ediliyor. Üstelik bu sıkıntıyı yaşayanlar çoğunlukta. Başakşehirliler ortamlarda, “vay Başakşehir’de oturuyorsun ha” öykünmelerini çok duyarlar. Muhabbetin devamı ise “oysa buralar hep dutluktu” diye gelişir.
Şunu da eklemek gerekiyor: “Evet buralar dutluktu. Sonra Recep Tayyip Erdoğan İstanbul Belediye Başkanı’yken 1995’te gelip burada sıfırdan bir ilçe kurdurdu. Kendisi inandı ve buraya yerleşecek insanları da inandırdı. Dönemin İstanbul şartlarında, gecekondulaşmayı durdurup bir şehirleşme devrimi yaptı.”
Buna kimse itiraz etmez herhalde?
İlçeleri, şehirleri sadece parklarıyla, bahçeleriyle, alt yapısıyla, üst yapısıyla, kentsel dönüşümüyle ve geniş caddeleriyle değerlendiremeyiz. Artık farklı kriterleri konuşmak ve uygulamak gerekiyor. Belediyecilik dünyada hızla dijitalleşiyor. Yapay zeka çağında ve big dataların ortasında belediyecilik dönemi başlıyor. Bundan sonra veriyi toplayan, süzen, analiz eden ve doğru işleyen belediyeler yerel hizmette farkını ortaya koyacaklar.
Başakşehir’den yola çıktık. İyi bir örneği aktarayım. Benim de hafta sonları medya akademi çatısı altında sosyal medya ve gazetecilik dersleri verdiğim ‘Living Lab İnovasyon ve Teknoloji Merkezi’ önemli bir başarıya imza attı. Başakşehir bir ilçe belediyesi olmasına rağmen sekizincisi düzenlenen Avrupa İnovasyon Başkenti Ödülleri Yarışması’nda ilk 6’ya girdi. Hem de Madrid ve Marsilya gibi şehirlerle yarışarak.
Peki, teknoloji ve inovasyon alanındaki 10 yıl önce başlayan çalışmalar bu başarıyı nasıl getirdi Başakşehir’e? Belediye Başkanı Yasin Kartoğlu sürecin üç sacayağı olduğunu söylüyor: “İnanç, gayret ve çalışmak.” Kartoğlu, yenilikçi bir proje için haftalarca hatta aylarca çalıştıklarının altını da çiziyor.
‘Başakşehir Living Lab’in yolculuğu 2012’de başlamış ve geçen 10 yılda yüz elliden fazla yenilikçi ürün ve hizmet geliştirilmiş. Bazıları da ticari ürün haline gelmiş. Mesela toplum güvenliğinden temiz çevreye, sıfır atıktan sürdürülebilir eğitimlere kadar inovatif çözümler burada üretilmiş.
Teknoloji dünyasında gelişmeleri yakından takip eden ve hızlıca adapte olan Başakşehir Living Lab’de yapay zeka, insansız hava araçları, drone, metaverse ve nft teknolojileri üzerine atölyeler ve eğitimler de düzenleniyor. Aynı zamanda Başakşehirli gençlerin beklentileri de karşılanıyor.
Bu yıl 8’incisi düzenlenen ‘iCapital’e 11 ülkeden 12 şehir katılıyor. “Avrupa İnovasyon Başkenti” olmayı hedefleyen şehirlerin arasında Türkiye’yi ise sadece Başakşehir temsil ediyor. Bakın bu çok önemli bir detay. Marsilya, Madrid, Valensiya ve Varşova şehirlerinin arasında 2008’de belediye olmuş Başakşehir ilçesi var. Kimseler takdir etmeyip, sosyal medyada gürültü yapmayınca yaşadığım ilçenin hakkını teslim etmek istedim. Umarım finale de kalır ve birinciliği de elde ederler.
