Türkiye"nin Dijital-Politik Önemi ve Dijital Derinlik - 1

Türkiye, her fırsatta belirtildiği gibi, genç nüfusa sahip bir ülke? Bilgisayar ve internet kullanım oranlarıyla da giderek artan şekilde yaygınlık kazanıyor. Sadece kişisel bilgisayar kullanımı açısından değil, kurumsal uygulamalarla da geri dönüşü mümkün olmayan şekilde dijitalleşiyoruz. Bu süreç beraberinde bazı sorunları ve sorumlulukları da getiriyor.

Türkiye, Facebook''ta en fazla kullanıcıya sahip ülkelerden biri. Twitter kullanımı için de benzer bir durum söz konusu? Socialbakers verilerine göre Türkiye''nin Facebook nüfusu 31 milyona ulaşmış durumda. (Ülke nüfusunun yüzde 40''ı) Özellikle genç nüfus zamanının önemli bir kısmını internet üzerinde geçiriyor, hatta bu durum TV tüketiminin bile önüne geçmiş durumda. Dijital video tüketimi de giderek artıyor ve TV için üretilen içerik internet ortamında tüketiliyor. Tüm bu gerçekler bize Türkiye''nin dijital MR''ını çıkarmamızda yardımcı oluyor.

Bu kadar geniş bir kitlenin yer aldığı ortamın elbette politik anlamda da bir değer taşıdığını söylemek mümkündür. Kamuoyu oluşturma veya oluşan kamuoyunu geliştirme anlamında dijital platformlar örgütleyici, yayıcı ve aksiyona geçirici bir işlev üstleniyor. Bu gelişmeleri marjinal gruplarla sınırlamak mümkün değil. Sosyal medya üzerinde örgütlenen kitleler, zayıf bağlara karşın güçlü etkiler oluşturabiliyor. Belki açıklanan hedeflere ulaşmaları her zaman mümkün olmuyor ancak yine de bir baskı grubu oluşturdukları kesin.

ABD''nin psikolojik operasyonlarını yürüttüğü Florida''daki Tampa askeri üssünde sahte Arapça, Farsça, Urduca, Peştunca sosyal medya hesaplarının manipülatif olarak kullanıldığını

biliyoruz

. Bu hesapları yöneten kişilerin bu dillerin konuşulduğu ülkelerin saat dilimine göre bir mesai yürüttükleri de bir gerçek. Tüm bu gerçeklerden sonra sahte sosyal medya hesaplarının sadece fikir özgürlüğünü sağlamak üzere bir perde olduğunu söylemek mümkün mü? Dijital politik işte bu noktalarda ortaya çıkıyor ve bu alanda güçlü olan ülkeler gücünü kendisinden zayıf olanlar üzerinde kullanıyor. Üstelik dijital dünyanın asimetrik bir doğası olduğu için dijital-politik güce sahip olmak çok da zor değil. Enformasyon akışını nizami enformasyon akışına göre tanımlayan ülkelerin bu asimetrik platformda beklemediği yerden saldırılara maruz kalması mukadder.

Dijital Hakimiyet Teorisi

Dijital dünyanın ağırlığını gösterdiği bu zaman diliminde dijital hakimiyet teorisi de yavaşça şekilleniyor. Nedir bu dijital hakimiyet teorisi? Dijital dünyaya hakim olan veriye hakim olur; veriye hakim olan bilgiye hakim olur; bilgi ise güçtür. Açalım: Google üzerinden yapılan her araştırma sizin kişiliğiniz ve ilgi alanlarınız için bir dijital ayak izi niteliği taşıyor. Bu verileri kullanma imtiyazına sahip olan devletler ise dijital hakimiyeti elinde bulunduruyor demektir. Bunu devletlerle sınırlamamak gerekir. Verileri elde eden şirketlerin giderek devlet üstü imtiyazlara sahip olabileceğini de öngörmek gerekiyor. Nitekim YouTube''da yayınlanan Hz. Muhammed''e (s.a.v.) hakaret içeren videonun yayından kaldırılmaması artık uluslar üstü şirket politikalarıyla şekillenen bir dijital hakimiyet alanına işaret ediyor. Dijital hakimiyetini artırmak isteyen uluslararası (beynelmilel) ve uluslar üstü (fevkalmilel) aktörler dijital derinlik konusunda hızla yol almaya çalışıyor. ABD Dışişleri''nin ''21. Yüzyıl Dışişleri Modeli'' yaklaşımını bu pencereden okumak yerinde olacaktır. Yine Rusya''nın gelişmiş arama motoru teknolojisine yatırım yapmasını ve bu alandaki uluslararası çabalarını da bu gözlükle okumak gerekir.

Dijital derinlik kavramının mevcut teknolojileri kurmak kadar kendine teknolojileri geliştirmek olduğunu da hatırdan çıkarmamak gerekiyor.

www.twitter.com/ibrahimizgi