Uzel Makine, Türkiye''nin ve dünyanın sayılı Traktör üreticisi firmaları arasında yer alırken, nasıl oldu da çalışamaz hale geldi? Şirketin kamuoyuna açıkladığı bilanço ve haber özetleri içerisinde bu süreci açıklayıcı çok önemli ipuçları bulunuyor.
Dün Yeni Şafak Gazetesi bu durumu "Paralar iade edilsin, Uzel üretime geçsin" başlığı ile verdi. Gazetemizde yer alan haber, Uzel Makine''de yaşananların sadece bir bölümüydü. Oysa Uzel''de yaşananlar detayda gizliydi. İşte dikkat çeken noktalar.
Uzel Makine''nin nakit akım tablosuna bakıyoruz. Şirket alacaklarından dolayı aldığı faizler 917 bin YTL iken borçlarına ödediği faizler 39 milyon 992 bin YTL''ye çıkıyor. Bu bilânçoya göre Uzel Makine parasını çok düşük bir faiz oranından veya sıfır faiz üzerinden borç verirken, ihtiyaç duyduğu kaynakları yüksek faiz oranlarından temin ediyor.
Uzel Makine''nin dönen (likit) varlıkları ile borçları arasındaki farkın çok yakın olmasına rağmen yıllık faiz farkı (2007 yılı için) 37 milyon YTL''ye ulaşmış durumda. Bu fark grup şirketlerine paranın ucuz kullandırıldığını ancak dışarıdan yüksek faizle borçlanıldığını gösteriyor.
Uzel Makine''nin en fazla alacaklı olduğu şirketlerin başında Grup şirketi olan Agrel Dış Ticaret geliyor. Uzel Makine bu şirketten 62,7 milyon YTL alacaklı. Fakat geçen yıl ilginç bir gelişme yaşandı. 02 Nisan 2007 tarihli İMKB bülteninde yer alan haberde ''Uzel Holding elindeki yüzde 83,19 oranındaki Uzel Makine hisselerini 226,3 milyon YTL karşılığında Uzel Agri NV şirketine devretmiştir'' denilirken, hisse satış fiyat olarak da 2,72 YTL''den sözediliyor.
Uzel Makine aynı zamanda Uzel Holding''ten de alacaklı olduğu için bu satış ile alacaklarını tahsil edebilirdi. Fakat satış sözleşmesi vadeye dayalı yapılmış olduğundan, satış karşılık nakit girişi sağlanamadı. Ödemeye ilişkin ilk açıklamaya göre Mart 2008''de 226,3 milyon YTL tahsil edilmesi gerekirken, Ekim 2007''de ödemeler bir kez daha ertelendi ve Mart 2009''a bırakıldı. Oysa çağrı muhafiyeti talebi ile SPK''ya başvuran Uzel Agri, bu talebi ile birlikte, bir grup şirketi olduğunu ve yönetimde bir değişiklik olmayacağını belirtmiş oldu.
Serdar Uzel, 25 Mayıs 2007 günkü açıklamasında yüzde 83,2''lik hisse satışının hileli şekilde E.İ. Önder Uzel''in kontrolünde bulunan Uzel Corparation NV''nin alt şirketi Uzel Agri NV''ye devredildiğini bildirdi. 12 Eylül 2007 tarihinde ise yine Serdar Uzel bu satışın Uzel Holding A.Ş. ile Uzel Makine A.Ş.''nin tüm malvarlığının Türkiye dışında E.İ. Önder Uzel''in kontrolünde bulunan şirketlere transfer amaçlı olduğunu belirten açıklaması geldi.
Bugün Uzel Makine üretim yapamaz hale gelmişken, 2 Nisan 2007 tarihinde Uzel Agri''ye yapılan satışta şu gerekçe belirtilmesi ilginçtir. ''Grubun özellikle tarım makinaları sektöründeki büyüme hedeflerini de gerçekleştirme amacına hizmet edecek bu devir işlemi ile stratejik veya finansal ortaklarla sermaye yapısının daha da güçlendirilmesi hedeflenmektedir'' denilmişti.
Uzel Makine üretimi durdurdu. Bayi çekleri yönünden büyük sıkıntı var ve iflaslar yaşanabileceği noktasında bilgiler geliyor. Şirketin 2 bin çalışanı ve 10 bini aşan yatırımcısı mağdur oluyor.
