Geçtiğimiz haftalarda Hazine ve Maliye Bakanı Nurettin Nebati’nin “önümüzdeki birkaç ay yüksek enflasyon göreceğiz” demesi ile beraber dikkatler enflasyon rakamlarına çevrilmişti. Bu bağlamda merakla beklenen Şubat ayı enflasyon rakamı da geçtiğimiz Perşembe günü TÜİK tarafından açıklandı.
TÜİK’in hesaplamalarına göre Şubat ayında tüketici fiyatları bir önceki aya göre %4,81 artarken bir önceki yılın aynı ayına göre %54,44 artış gösterdi. Ana harcama gruplarına baktığımızda yıllık en yüksek artışı küresel enerji emtialarındaki artışa paralel olarak %75,75 ile ulaştırma grubunda gördük. Bir süreden bu yana dikkatle takip ettiğimiz “gıda ve alkolsüz içecekler” grubundaki yıllık artış da %64,47 oldu. Yine “gıda ve alkolsüz içecekler” grubundaki aylık artış ise %8,41 seviyesinde. Hemen hatırlatalım gıdada Şubat ayı sonuna doğru yapılan KDV indirimlerinin fiyatlar üzerindeki etkisini Mart ayı enflasyonunda gözlemleyeceğiz.
Yurt İçi Üretici Fiyatları Endeksi’ndeki son verilere göre bir önceki aya göre artış %7,22. Bir önceki yılın aynı ayına göre artış da %105,01 olarak gerçekleşmiş durumda. Bu yüksek artışın önemli bir kısmının son dönemde gündemde olan enerji ve ona bağlı olarak elektrik, gaz, buhar grubundan geldiği görülüyor.
Ana sanayi gruplarından “elektrik, buhar ve gaz”daki artış yıllık %202,51 olurken temel girdilerden enerjinin yıllık artış oranı %188,47. Elbette bu noktada ağırlıklı olarak küresel gelişmelerin ve ilave olarak kurdaki artışın etkisi büyük. Söz konusu artışlara bağlı olarak oluşan Yİ-ÜFE’deki bu yüksek seviye ile beraber TÜFE ile olan makasın biraz daha açıldığını not edelim.
Şu an dünya ekonomisi için başat risk unsuru olarak Rusya-Ukrayna savaşı karşımıza çıkıyor. Zira şu an enerji ve gıda başta olmak üzere tüm emtialarda “savaş fiyatlaması” var. Savaşın ve savaşı başlatan taraf olan Rusya’ya uygulanan ekonomik yaptırımların ilk yansımalarını petrol, doğalgaz, buğday ve bitkisel yağ fiyatlarında görüyoruz. Bu emtialar aynı zamanda mevcut yüksek küresel enflasyonun da ana tetikleyicileri olduğu için önümüzdeki döneme yönelik enflasyon beklentileri daha da bozulmuş durumda. Özellikle enerji tarafındaki artışlar kısa-orta vadede çok ciddi can sıkacağa benziyor. Elbette tüm dünyada yaşanan bu sıkıntıdan maalesef Türkiye de etkilenecek. Bu bakımdan geleceğe yönelik yapacağımız analizlerde savaş öncesi beklentileri revize etmekte fayda var.
