Geçtiğimiz hafta içinde batık banka patronlarının davaları görülmeye başladı. İlk olarak Sümerbank''ın eski sahibi Hayyam Garipoğlu yargı önüne çıktı, arkasından Egebank''ın eski sahibi Murat Demirel. Her ikisi de kendini savundu. Tek farkları vardı; Demirel herkesi suçladı, Garipoğlu ise "bankasına neden el konulduğunu hâlâ anlamadığını" söyledi.
Banka patronları kendilerini savunurken, dışarıda da özellikle Garipoğlu''nun kızkardeşi Handan Güleç de seslerini duyuramamaktan şikayet ediyordu. Güleç; "dünyada hiçbir hukuk devletinde benzeri olamayacak şeyleri banka sahibi olan ağabeyime yaşattılar" diyor.
Güleç, ayrıca şu sorulara cevap verilmesini istiyor;
"İddia edildiği gibi Hayyam Garipoğlu hırsız olsaydı;
1- Sümerbank kasasında, el konulduğu gün, 1 milyar 50 milyon dolar nakit değeri olan Hazine bonosu, ayrıca bankalarda 196 milyon doları bulunur muydu? Sümerbank''a el konulduğunda bankadaki toplam mevduat miktarı 1 milyar 113 milyon dolardı. Yani tüm mevduatın karşılığı Hazine bonosu olarak kasada mevcuttu.
2- Neden hiçbir Sümerbank mülkü 4 yıl 2 aylık Garipoğlu yönetimi süresince satılmadı?
3- Garipoğlu kağıt üstündeki borçlarını sıfırlamak için eski tesislerinin bedellerini yüksek gösterip Sümerbank''a satmış gibi yapamaz mıydı?
4- Niye hiçbir aile üyesi veya yakınına 4 yıl boyunca danışmanlık vs. adı altında maaş ödenmedi?
5- Neden ailesinin 30 yıllık birikimleri olan bütün sanayi tesislerini bankaya ipotek verdi?
6- Neden hırsız diye anılan aile, yeni alınan Romanya''daki bankayı, sigorta şirketini, factoring, leasing, yatırım vs. gibi yeni alınan üniteleri Sümerbank''ın üstüne yaptı?
7- Bankasından kaydi olarak kullandığı görülen kredi karşılığında tüm sanayi tesislerini 180 trilyonluk ipotek veren bir adama dolandırıcı denebilir mi?
8- İlk kapatılan şubenin (kâr eden bir şube olduğu halde) Ceyhan şubesi olması tesadüf mü? Yoksa bu seçimde temel etken Garipoğlu ailesinin Ceyhanlı olması mı?
9- Bankalara el konulmasının 2. günü, el konulan bankalardan çekilen mevduatları karşılamak için Sümerbank''tan para gönderildiğine dair duyum aldık. Bu doğru mu? Doğru ise diğer el konan bankaları bile finanse edecek parası olan bu bankaya neden el konuldu?
10- Mart 1999''da Hazine''nin "Sümerbank''ta likidite probleminiz kalmamıştır" şeklindeki raporu mevcutken; Sümerbank mevduat munzam karşılığını yatıran bir bankayken; el konmadan 1 ay önce, Kambiyo Genel Müdürlüğü''nde yapılan "zorda olan bankaların" toplantısına Sümerbank çağırılmamışken; nasıl oldu da birden el konulacak bankalar listesinin en sonuna adı yazıldı?"
Evet bu sorular gerçekten ciddi ve bir an önce cevap verilmesi gereken sorular. Yetkilileri bu sorulara cevap vermeye davet ediyoruz.
Kim bu Lehman Brothers?
Banka operasyonları çerçevesinde yapılan çalışmalar esnasında söz konusu bankaların yurtdışı ilişkilerinde çok ilginç isimlere ve kurumlara rastlıyoruz. Bunlardan biri de Lehman Brothers London.
Bu isim daha önce İnterbank''ta da karşımıza çıkmıştı. Bugünlerde de bu isme İktisat Bankası ile ilgili hazırlanan Bankalar Yeminli Murakıpları''nın raporlarında rastlıyoruz. Raporlara göre; Lehman Brothers adının geçtiği her işlem usulsüz. İktisat Bankası-Lehman Brothers ilişkisiyle ilgili olarak raporda yer alan bilgiler şunlar;
"- Banka''ca, kurumlar vergisi erteleme ve bilanço büyütme amaçlı olarak Lehman Brothers London''dan orijinal kurlarla 124.164 milyar lira karşılığı döviz kredisi kullanılmıştır. Bu şekilde Banka''ca ertelenen kurumlar vergisi tutarı 3 trilyon 71 milyar 464 milyon liradır.
- Banka''nın 31.12.1999 tarihi itibariyle, duru bilançosuna göre yurtiçi ve yurtdışından aldığı kredilerin tutarı 78.788 milyar liradır. Banka''nın yıl sonu açıklanmış bilançosunda 252.190 milyar lira olarak görünen alınan kredilerin tutarı tarafımızca karşılıklı olduğu tespit edilen kredilerin bilanço dışına alınması neticesinde bahsi geçen rakama inmiştir. Kurumlar vergisi erteleme ve bilanço büyütme amaçlı olarak Lehman Brothers London''dan alınan kredilerin tutarı 175.849 milyar lira olup, Banka''ca alınan toplam kredilerin yüzde 70''i gibi ciddi bir miktarını oluşturmaktadır."
Peki Lehman Brothers London''un ortakları kim? Türkiye''deki bankalarla bu kadar sıkı bir ilişki içinde olması nereden kaynaklanıyor? Artık bu sorulara cevap bulmanın zamanı gelmedi mi?
