Cumhurbaşkanı’nın iki ülkenin NATO’ya katılması konusunda Türkiye’nin rezervini anlatan açıklamaları gittikçe keskinleşiyor. İlk Cuma çıkışı (13/05), sonra geçtiğimiz Pazartesi ve en son yukarıdaki satırlar (19/05) kapıyı kapatmak bir yana kilidi üçüncü kez çeviriyor…

Üstelik anlıyoruz ki, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Kalın ve Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu bu süre içinde mevkidaşları ile yaptıkları seri görüşmelere ‘arkadaşlarımıza söyledik’i akıllarında tutarak katılıyorlar…

Zaten üyelik süreci uzun. Çarşamba resmi başvuralarını yapmışlardı, ertesi gün Türkiye, prosedürün ilk ayağı NATO-İsveç-Finlandiya müzakerelerini bloke etti…

***

İsveç ve Finlandiya’da NATO üyeliği üzerinden yürüyen tartışmaların birinci maddesi Türkiye’nin tavrı ise ikinci konu da üyelikle beraber ülkelerine NATO üssü ve nükleer silah gelip-gelmeyeceği…

İki ülkenin de kamuoyu kesinlikle karşı. Finlandiya Başbakanı Sanna Marin son röportajında, İsveç’in topraklarında nükleer silah ya da kalıcı üs istemediği yönündeki açıklamalar hatırlatıldığında, “Bu müzakerelerin bir parçası değil. Ulusal düzeyde kararlar. Biz istemezsek kimse bize nükleer silah veya kalıcı üs için gelemez. Bu konunun gündemde olmadığını düşünüyorum. Ben, Finlandiya’da NATO üssü ya da nükleer silah konuşlandırmanın çıkarımıza olduğunu düşünmüyorum” diyor.

Marin Başbakan olarak, kızgın Rusya’ya bir de üs ve nükleer silah getirerek benzin dökmenin yanlış olacağını düşünmüş olabilir.. Ama kamyonun baskısı-onlara ne denli kızsak da-bize de ders olmalı. Çünkü sadece Yunanistan ve Fransa’nın NATO’ya dönüşlerinde aynı delikten sokulmadık; NATO üsleri ve nükleer silahlar da bir başka yaramız…

***

Bir köşeli parantez açalım mı…

Bugün Ukranya savaşı üzerinden gelişen nükleer silah söylemi, Rusya’nın yeni hipersonik, kıtalararası silahlarını sık gündeme getirmesi yüzünden tartışılıyor gibi ama.. Aslında Trump döneminin mirası. ‘Taktik nükleer silah’ ve kullanımlarına cevaz veren söylem ona ait. Bugün Kremlin’i köşeye fazla sıkıştırmamak gereği ile birlikte konuşuluyor.

Hatta, ‘Finlandiya sahip olduğu sıra-dışı sığınaklar yüzünden NATO’ya üye yapılmak isteniyor’ iddiası da ‘nükleer silah’ kullanılacağı korkularına delil yazılıyor. Ama zihin altı, ‘Soğuk Savaş’a yaslanıyor. III. Dünya Savaşı’nın eşiğinde bir dünya analizleri de aynı adrese atıf yapıyor…

II’inci Büyük Savaş’ta atom bombalarının aslında Japonya’ya atılmadığı, siyaseten Rusya’ya atıldığı, bugün her biri tarihin ayrı köşe taşı olmuş zamanın Amerikan generallerinin, ‘resmi olarak’ nükleer silah kullanmaya gerek olmadığını Beyaz Saray’a bildirdikleri.. Üstelik, Japonya’nın teslim olmak üzereliğinin belgeli şekilde ortada olduğu bir zamanda yüzbinlerce insana kıyıldığı-sakın komplo teorisi veya marjinal yorumlar sanmayın-saygın akademik çalışmalarda yer alıyor.

Bu nedenle, nükleer silah kullanmaya zımni bir davetin ortalıkta dolaştığını düşünebiliriz…

***

Dönersek…

Türkiye, ABD’yle ilişkileri uzun zamandır pamuk ipliğine bağlı gidiyor. NATO tartışmaları da o aslında. Çarşamba günü gerçekleşen Çavuşoğlu-Blinken görüşmesinin başlıkları onlarca madde içeriyor ama ortada ne var?

Beklendiği gibi suratlarına karşı, ‘PKK/YPG’ye desteğinizi artık kesmeniz lazım. Suriye’ye bölme planınızı bırakın’ dendi ama cevapları nedir? Diğer kalemleri hiç saymayalım.

Yerli muhalefetin, altılı masanın, İsveç-Finlandiya hakkında sessizliklerini de “zaten fikirleri yok”a bağlamayalım. Dış politikadan hiç anlamıyorlar tamam ama şimdiye on kere, ‘NATO’nun sözünden çıkmayın’ mealinde sızlanmış olmaları lazımdı!