|
Düşler ve Umutlar/ Hırsızlık felsefesi

Orijinal hikaye üretmekte zorlanan dizi sektörü çıkışı roman ve film uyarlamalarında arıyor. İlk kadın romancı Fatma Aliye"nin Muhadarat isimli romanı Yasak adı altında, Osmanlı"da bir konakta yaşananlar alt başlığıyla dizileştirildi. İngiliz yazar Charles Dickens"''in 1838 yılında yayınladığı, defalarca sinemaya uyarlanan, en son 2005 yılında Roman Polanski tarafından çekilen Oliver Twist ise Düşler ve Umutlar adıyla geldi ekrana. Oliver Twist kimsesiz bir çocuktu, film ve dizi sektörünün tükenmeyen ilgisiyle ölümsüz bir çocuk oldu.

Dickens, Oliver Twist"de 1800"ler Londra"sından yola çıkarak zenginlerin ikiyüzlülüğünü, yoksulluğun insan ruhunda açtığı derin yaraları anlatırken keskin bir toplumsal eleştiri yapar. Dickens"in 26 yaşında tefrika halinde yayınladığı roman, rastlantısal olaylarla dolu olduğu için eleştirilir. Bu rastlantısallık dizi sektörüne cazip gelmiş olmalı ki yeni bir hikaye yazmak yerine, 200 yıl önce yazılmış bir romanı uyarlamayı uygun gördüler.

Romanı okuyunca yeraltı dünyasının acımasız ortamını hissetmek mümkündür, Fagin korkutucu bir adam olarak yer eder bellekte. Film versiyonlarında eğlenceli bir karaktere dönüştürülen Fagin, Düşler ve Umutlar"da da çocukları eğlendiren bir karakter olarak dahil oluyor hikayeye. Çocukların "orada" olmaktan ne kadar mutlu oldukları yer ediyor zihinde ilk olarak. İçlerinden birisi "yerli Oliver" Yusuf"un hayatını değiştirecek yüzüğü çalmak için geçici olarak yetimhaneye gönderilmek istendiğinde gitmek istemiyor. Yetimhane de öyle bir resmediliyor ki kimsesiz bir çocuğun son alternatif olarak dahi sığınmak istemeyeceği bir yer. Yetimhaneyi yöneten iki açgözlü çocuklara sistematik bir şekilde işkence ederken kahvaltıda haşlama yumurta bile çok görülüyor çocuklara.

Romanda üç kaşık lapadan oluşan yemeğini yedikten sonra lütfen efendim biraz daha dediği için hayatı alt üst olur Oliver"in. Lüks sofrada yemeklerini yiyen zenginler, yemeğini yedikten sonra mı daha çoğunu istedi diye hayretler içinde kalırlar. Bir yük bir fazlalık olarak görülür kimsesiz ve yoksul çocuklar. Zenginlerin kendisine reva gördüğü hayattan kurtulmak için kaçarken hırsızlık çetesinin eline düşer Oliver.

Dizi, filmden ve romandan farklı bir kurguda ilerlemek mecburiyetinde olduğundan, paralel hikayelerle anında dahil oldu hırsızlık çetesi ve reisi hikayeye. İyi hırsız nasıl olmalı felsefesine dair derin diyaloglarla. Çocukların getirdiği ganimeti inceleyen Musa(Fagin), cüzdanın içindeki kredi kartlarını ve şifrenin yazılı olduğu kağıdı yırttı ve çocuklara ders verdi. Biz ne yapmıyoruz kartları kullanmıyoruz, kameralar vardır yakayı ele verebiliriz dedi. Musa, gülen ve güldürmeyi seven bir karakter olarak o kadar eğlenceli ki adeta şov yapıyor ganimeti teslim alırken. Çocuklar da bir o kadar neşeli, eğleniyorlar Musa"nın şovlarını izlerken. Yetimhanenin aksine sıcak bir ortam, güzel yiyeceklerle besleniyorlar; ideal hayat tarzı, ideal meslek sıralamasında birinciliğe oynaması an meselesi hırsızlığın!

Aslında her iki taraf da kimsesiz çocukları sömürüyor. Sırtını resmi makamlara dayayan, çocukların yüzü suyu hürmetine yapılan bağışları istifleyen taraf; insafsız, yarı aç yarı tok, sürekli ceza vererek sindiriyor çocukları. Her şey satılabilir hatta ahlak bile ilkesinin savunucusu "özel teşebbüs Musa"; hırsızlığı eğlenceli bir hale getirerek çocukları kendine bağımlı kılıyor, çocukların çaldıklarıyla servetine servet katıyor.

Diğer karakterler tipten öte geçemezken Musa dört dörtlük işlenmiş bir karakter. Yan hikayelerde akıcılık ve inandırıcılık problemi yaşanırken; Musa ve kapkaççı çocukların hikayenin merkezine taşındığı sahneler eğlenceli, dizinin cazibe merkezi.

Çocuk karakterleri merkeze alan, ama kesinlikle çocuk dizisi olmayan, pedagojiden uzak yazılan diziler ekran karşısındaki çocuklara negatif mesaj verme riski taşıyor. Şiddet ve cinsellik içeren dizilere maruz kalmalarından daha tehlikeli neticeler doğurabilir bu diziler. Son reyting avlama metodu olarak önümüzdeki günlerde pıtrak gibi çoğalacakları gerçeğinden hareketle acilen önlem alınması şart.

10 yıl önce
Düşler ve Umutlar/ Hırsızlık felsefesi
Kara dinlilerle milletin savaşı
‘7 Haziran’ sonrası, en kritik başlık ‘Dijital Dönüşüm’
“Görüntülere kazak ören aldatılmış büyükanneler” Türkiye’si...
Meselemiz “hesapsızlık”
Amerikan sponsorluğunda İsrail-Suudi normalleşmesi