Başlayanlar, bitenler, yakında anonsuyla ekrana gelmek için gün sayanlar; dizi sektörü tutunamayanlar sektörü olma yolunda hızlı ve emin adımlarla ilerliyor. Neden böyle olduğuna kafa yoranlar daha ziyade sektörün dışındakiler; içindekiler ise her şey normal, olur böyle vakalar, böyle zamanlar anlayışıyla istikrarlı bir şekilde yeni projelere onay verme telaşında. Normal mi peki? Normalden ne anladığımıza göre değişir. Pek çok etmenin bir araya gelmesi sonu hazırlasa da en baskın iki etmen; senaryo krizi ve uzun süreler.
Ekrana gelen her projeye hatırı sayılır bir seyirci kitlesi geliyor ilk bölümü izlemek üzere. Devamında azalarak yok oluyor kitle. Hikaye cazip gelmediği için, devamında ne olacak duygusu uyandırmadığı için. Biliyor ki seyirci, ilk bölüm sonrası beş altı hafta ara verse de izlemeye, kaçırdığı herhangi bir şey olmayacak. Bu özellik reyting rekorları kırarak izlenen diziler için de geçerli. Dizi evreninde gelişmeler ağır çekim yaşandığı gibi aslında çoğu zaman hiçbir gelişme yaşanmıyor. Sündürülen sürelere paralel hikayelerin sündürülmesi seyri gittikçe güçleşen dizilerin oluşumuna katkı sağladı. Süre uzunluğunun senaryoda yaptığı tahribatı görmek için uyarlama dizilere şöyle bir bakmak yeterli, ama niyeyse görmezden geliniyor bu gerçek. Galip Derviş, İntikam, Cinayet; hikayelerin yerlileştirilmemesi yanında, ilave edilen her sahne her diyalog ritmi düşürücü bir etkiye sahip.
Cinayet; süre farkını doldurmak için duygusal sahnelere ağırlık verirken; pek çok dizi dramın içine komedi harmanlamaya çalışıyor.
TRT"nin Kızılelma başlayana kadarki tek draması Eski Hikaye final yapacak önümüzdeki hafta. Sezonun azalarak izlenen dizilerinden biri olan Eski Hikaye önermesi üzerinden yaptığı tanıtımla çekmişti dikkatleri. Zaman zaman yıldız gibi parlayan senaryosuna rağmen seyirciyle iletişim kurmakta zorlandı.
Eski Hikaye iki farklı diziyi barındırıyor gibiydi içinde. Takip edenler ikiye ayrılıyordu; Zeynep-Ömer için seyredenler, Türkan-Mete için seyredenler. Seyrederken zaman zaman benim de düşündüğüm bu ayrılığın nedeni aşk hikayesi kaynaklı değil. Zeynep dizi aleminin nevi şahsına münhasır, gelişmiş mizah anlayışına sahip bir karakteriydi. Ömer ise Zeynep"e aşık ama bir türlü açılamayan, Zeynep"in söylediklerinin çoğunu anlamakta zorlanan, teknoloji dahisi bir bakkal. İkilinin yanına şey şey Ragıp ve apartman ahalisi eklendiğinde ekranların aradığı ama bulamadığı mizah ağırlıklı sitcom çıkıyordu ortaya. Ragıp ve ahalinin komedi yanı ağır bassa da Zeynep tek başına mizahi tarafı güçlü kılmaya yetendi. Ciddi ciddi diziyi ikiye ayırsalar Zeynep"li bölümleri haber sonrası sitcom niyetine yayınlasalar diye düşünmedim değil. Ömer"in ilgisi karşısında bakkala mı kaldım ben diye düşünen; Ömer"in aşkı uğruna holdingde çalışmaya başlaması, bilgisayar kurdu olduğunu öğrendikten sonra sevgisine karşılık vermek istemesi ama sevmeyi bilmiyorum itirafı, derin bir hikaye barındırıyordu içinde derinlemesine işlenebilecek. Böylece Eski Hikaye Mete"ye odaklanabilecek, Mete"nin Türkan aşkı, intikam planları daha net izlenebilecekti.
Sürelerin kısalması gündeme geldiğinde bu reklam bütçeleriyle mümkün değil tezi ortaya atılıyor, maliyetlerin yüksekliğinden dem vuruluyor. Süre kısalmasından kasıt mevcut senaryo anlayışının yıkılıp yeniden inşa edilmesi. Denendi ama tutmadı diye verilen örnekler, mevcut anlayışla yazılan senaryoların ikiye üçe bölünmesiyle yapılıyor ki tutmama sebebi bu. Sürelerin uzamasına paralel beş altı başrol oyunculu projelere geçiş yaşandı. Ekrandaki dizilerin oyuncu kadrosuna bakılırsa kadroların ne kadar genişlediği görülür. Bu genişleme hikayelerin yatay yönde hareket etmesine sebep oldu.
Karakter sayısı azalacak, başrol sayısı düşecek, senaryonun dili, matematiği tamamen değişecek süreler kısalırken. Bir hırs uğruna daha çok kazanmak uğruna girilen bu yoldan çıkmayı göze alan kanal, sağlam hikayelerle sektörün önünü açabilir. Yayın politikası özel kanallar kadar reytinge endeksli olmadığına göre, bu kanal neden TRT olmasın!
