Dünyanın en büyük arama motoru Google iki hafta önce Dünya Vahşi Yaşam Fonu"na (WWF) 5 milyon dolar bağış yaptığını duyurdu. Google"ın Global Impacts Award Programı kapsamında yaptığı bu bağış sayesinde vahşi doğanın soyu tükenen hayvanları insansız hava araçları (UAV)sayesinde korunacak.
Bir tablet bilgisayar tarafından kontrol edilen bu otonom uçaklar radyo frekans tanımlı akıllı etiketler sayesinde hayvanları takip edebilecek; analitik bir yazılım sayesinde ormancılar yasadışı avlanmaları görüntüleyebilecek. WWF bu sene başlarında ilk olarak Nepal"de pilot program başlattı. Google"ın verdiği 5 milyon dolar ise Asya ve Afrika"da henüz ismi açıklanmayan dört bölgede daha aynı koruma programını uygulamak üzere kullanılacak.
Asya ve Afrika"da güzelim fillerin, gergedanların, kaplanların ve diğer vahşi hayvanların yasadışı avlanmasıyla yasadışı bir ticaret sahası yaratılmış. İşte bu yasadışı pazarın yıllık 7 ila 10 milyar dolar arasında "işlem hacmi" olduğu belirtiliyor.
Fakir Afrika ülkeleri doğal yaşamı korumak adına bu tip pahalı projeler uygulayabilir mi, büyük bir soru işareti. Gerçi Amerikan müttefiki Uganda bu katliamı kendi eliyle, askeri helikopterlerle yapıyor. 3 Eylül 2012"te New York Times"da çıkan bir haber, Uganda askeri helikopterinin Kongo"da Garamba Ulusal Parkı üzerinden alçak mesafede, izinsiz uçtuğunu, 22 filin her birini tek kurşunla vurduğunu yazıyor.
Afrika"daki kaçak "fildişi" ticareti yani katliam, askeri kontrol altında yapılıyor. Her yıl binlerce fil ve gergedan dişleri için öldürülüyor. Beyaz altın diye tabir edilen fildişi yapımı lüks ev eşyaları ve süsler oldukça pahalı. NY Times"daki habere göre dünya genelindeki kaçak fildişi 38,8 ton civarında. Bunu elde etmek için yaklaşık 4 bin fili telef etmeniz gerekiyor. Asya"da cinsel gücü artırdığına inanılan gergedan boynuzunun yarım kilosu 30 bin dolar ediyor. Bir askerin aylık maaşı ise 100 dolar...
Fildişi ve gergedan boynuzuna en büyük talep Çin"den geliyor. Zira fildişi hediyelik eşyalar Çin"de çok rağbet görüyor, hatta en değerli hediyelik ürünler. Bunları Çin"e Afrika"da altyapı ve enerji projelerinde çalışan Çinli inşaat işçileri taşıyormuş. Habere göre geçen sene Afrika genelinde 150 Çin uyruklu tutuklanmış.
Doğanın dengesini alt üst eden bu katliama karşı dünya devi Google"ın WWF"nin projesine verdiği mali destek kesinlikle takdir edilmesi gereken bir sosyal sorumluluk örneği. Ayrıca Amerikan ekonomisinin yeni itici gücü UAV"lerin Irak, Afganistan ve Pakistan"da insansız bir şekilde insan öldürmek yerine vahşi yaşamın korunmasına katkı sağlayacağını, yasadışıyla mücadele gibi "kutsal" bir amaca hizmet edeceğini bilmek, bir nebze de olsa, içimi rahatlattı.
UAV"ler sivil anlamda Ar&Ge çalışmaları, belediyecilik hizmetleri, düğün-dernek organizasyonları dahil olmak üzere her ölçekte kullanılıyor. Kuşkusuz bir belediyenin hafriyat dökümlerini, kaçak inşaatların takibini bu şekilde yapabilmesi ya da çok büyük bir konserin helikopter kiralamaya gerek kalmadan bu araçlarla havadan görüntülenebilmesi çok pratik ve ayrıcalıklı. Üstelik ucuz! Ancak bu "meretlerin" sivil alanda kullanımını düzenleyen, tasarlayan yasal bir uygulama yok.
Yüz tanımlama yazılımlarının, yüksek çözünürlüklü video kayıt sistemlerinin, kızılötesi alıcıların yüklü olduğu bu araçların serbest ve yaygın kullanımı bireysel özgürlükler ve güvenlik hususunda "güvensiz" alanlar yaratıyor. Öte yandan kullanımın yaygınlaşması ise kaçınılmaz. Çünkü ABD Federal Havacılık Kurulu (FAA) 2012 Modernizasyon ve Reform Yasası"na dayanarak UAV kullanımının ticari alanda yaygınlaşmasını destekliyor. Üreticiler ise sektörün on yıl içinde 6 milyar dolardan 11,4 milyar dolarlık bir büyüklüğe erişmesini bekliyor. Birbirinden farklı 50 UAV üretici firma 150 farklı sistem üzerine çalışıyor. Seçim süreçlerinde UAV üreticilerinin seçim kampanyalarına verdikleri maddi destekleri de bir yere not etmek lazım!
İnsanın sürekli izlenebileceğini bilmesi oldukça travmatik. Hiç kimse böyle bir duruma maruz kalmak istemez. Zira bu konuda Amerikalılar da, Almanlar da büyük tepkiler vermeye başladılar. O nedenle acilen, boşluk bırakmayan yasal düzenlemeler yapılmalı. Devletle beraber komşunuz dahi sizi izleyebilir.
Bunun dışında ürkütücü bir boyut ise UAV"lerin terör örgütleri tarafından "intihar bombacıları" yerine kullanılabilme olasılığı. Düşünün, bu akıllı cihazların silah donanımı olmasa da olsa satın aldıktan sonra bunlara silah ya da patlayıcı yerleştirmek terör örgütleri için çok da zor olmasa gerek. Bir intihar bombacısını eyleme ikna etmek için onu her anlamda ikna etmek, belki ailesine para vermeniz gereke. Yüz tanımlama yazılımı yüklü bir UAV ile bunlara hiç lüzum yok. Örgütler bu araçlarla birebir suikastları dahi rahatlıkla gerçekleştirilebilir.
"Yaratılış maksadı" Amerikan savunma sistemine kayıtsız şartsız iman etmek olan bu ölüm makinelerinin en masum hali bile tedirgin edici.
Ben ürküyorum, ya siz?
