Kongo Demokratik Cumhuriyeti"ne yaptığım bir ziyarette elektrik ve su sorununun yaşandığı küçük bir kasabada yüksekokul tabelası görmüştüm. Merak ettim ve mihmandarıma okulu görmek istediğimi söyledim. Beni okulun olduğu yere götürdü. Yerleşim alanının dışında kurulmuş üç katlı bir binanın önünde durduk. Binanın ana girişinde iletişim fakültesi olduğu yazıyordu. Yakın bir yerde kütüphane, sinema, tiyatro ve kültür merkezleri vs. gibi sosyal alanların var olup olmadığını sordum.

Mihmandarım "Kasabalıların yaptığı canlı müziğin dışında herhangi bir sosyal etkinlik yok. Kütüphaneler, sinema, tiyatro ve kültür merkezleri gibi sosyal alanlar büyük kentlerde olabilir ancak" dedi.

Üniversitelerin çoğalması ve yaygınlaşması genç ve kalabalık nüfusa sahip ülkelerde eğitimli insan sayısını artırıyor. Bu açıdan bakıldığında önemlilik arz ediyor.

Dünya üzerinde üniversite eğitimi alan insan sayısı her yıl büyük artış gösterirken buna paralel istihdam alanları oluşmuyor. Böylece diplomalı işsiz sayısı her yıl katlanarak artıyor.

Az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde birçok üniversite ve üniversiteye ait bölümler fiziki şartların oluşmadığı yerlerde kurulmuştur. Oysa gençlerin yetişmesinde okuduğu okul kadar yaşadığı ortam da etkili olmaktadır.

Küçük beldelerde kurulmuş olan fakülte veya meslek yüksekokullarından mezun olanların gelecek için yapacakları kariyer planı ne olabilir.

Yukarıda örneğini verdiğim gibi elektrik ve suyun sorunlu olduğu Asya ve Afrika kasabalarında üniversite tabelalarına rastlamak mümkün.

Bu okullardan yetişen gençler küresel ekonomi içinde rekabet edebilecek şansa sahip değildirler.

Gündelik yaşam içinde karşılaştığınız kasiyer, tezgâhtar, minibüs şoförü, otobüs muavini veya tamirci çırağının üniversite mezunu olduğunu görebilirsiniz.

Konuştuğunuzda iş bulamadığı için mevcut işi yapmak zorunda kaldıklarını ve bu durumdan da memnun olmadıklarını öğrenebilirsiniz.

Bir yanda niteliksiz eğitim, öte yanda iş bulamama endişesi veya yapılan işin memnuniyetsizliği, gençleri bunalıma sürüklemekte.

Gün geçtikçe üniversite mezunları artarken sokaklardaki eğitimli işsiz sayısı da artmaktadır.

Yerel ve küresel eylemlerin en önemli katılımcıları bu unsurlar olmaktadır. Eylemlerde yapılan araştırmalarda katılımcıların büyük bir kısmı ya üniversite öğrencisi veya mezunu olduğunu görmekteyiz.

2011 Arap Baharının başlatıcısı kabul edilen Tunuslu Muhammed Boazizi bilgisayar mühendisi olan bir seyyar satıcıydı. Belediye zabıtalarının seyyar satıcı arabasına el koymalarına isyan ederek kendini yakmıştı. Bu olay Tunus"tan başlamak üzere Arap dünyasında bugüne kadar devam eden isyanın ve iç savaşın tetikleyicisi olmuştur.

Batı dünyasında otomobil garajında veya yurtlarda oluşturulan Apple, Facebook veya Twitter örnekleri genç üniversiteliler için özendirici olmaktan uzaktır.

Bunlar batılı ülkelerin umut dağıtımından başka işe yaramamaktadır. Amerika fırsatlar ülkesi gibi.

Çin ve Hindistan gibi nüfusu kalabalık ülkelerde nitelikli iş gücünden çok düşük ücretli eleman çalıştırma tercih edilmekte. Ucuz malzeme üretebilmek için ya teknolojinin imkânlarına sığınılarak az insan çalıştırılmakta veya bu çalışanlara düşük ücret verilmektedir.

Bu ülkelerde aylığı 30 dolara rıza gösterecek üniversite mezunu bulmak imkânsızdır. Gelişmekte olan ekonomilerde de asgari ücret üzerinden yapılan ödemeye mecbur kalınsa bile; gönül huzuruyla bir çalışma olmamaktadır.

Hükümetlerin eğitim ile ilgili düzenlemeleri, iletişim ve teknolojideki gelişmeler; bir yandan yeni üniversitelerin kurulmasını sağlarken öte yandan eğitimin kalitesini düşürmekte, işsiz diplomalıların sayısını artırmaktadır.

Her yıl dünyanın en iyi eğitime sahip 500 üniversitesi açıklanıyor. Bir iki değişikliğin dışında hep aynı üniversiteler listede yer alıyor.

Ekonomide acımasız rekabetin sürdüğü bir dünyada iş alanında donanımlı elemanlara ihtiyaç duyulmaktadır. Yetenekleri ne olursa olsun yeterli eğitimi alamayan gençlerin rekabet etme şansları bulunmamaktadır.

Genç ve kalabalık nüfusa sahip ülkeleri bekleyen en önemli tehlike işsiz üniversitelilerin hızla artışıdır. Yeniçağın en önemli sorunlarından biri de üniversite mezunu işsizlerdir.