Bu toprakları, ilim, irfan ve hikmet “pınarları” suladı.
Mahşerin üç atlısı, İmam-ı A'zam, İmam Mâturidî ve Hoca Ahmed Yesevî, bu pınarların gürül gürül akıtılmasında, Anadolu'ya, oradan Kafkaslara, Kuzey Afrika'ya ve Balkan'lara ulaştırılmasında kilit rol oynadı.
ile buna ilaveten
ve her türlü şamanist, “bâtınî” savrulmanın önüne muazzam setler çeken, Türklerin Müslümanlaşması için,
bütün gönül kapılarını sonuna kadar açan
üçünün birden akıttığı ilim, irfan ve hikmet pınarları, Anadolu'ya kadar aktı...
Melekût âleminden süt emen, insana meleksi melekeler armağan eden bu leziz ilim, irfan ve hikmet “pınarları”, Anadolu'nun ruhunu kardı; Anadolu'yu, insanlığın son adası, gönül coğrafyası bir kıta yaptı.
, ruhunu yitirdiği zamanlarda insana diriltici ruh üfleyen; keşfedildikçe derinleşen; derinleştikçe sadeleşen; sadeleştikçe zenginleşen; insanı enginliğe, dinginliğe ve sükûnete eriştiren;
; hayata ve dünyaya dâir her dâim umut veren, yemiş veren, hayat veren
.
Kimsesizlerin nefesi, mazlumların sesi:
. İlim, irfan ve hikmet pınarları aktıkça, arıdurulaştı, üç kıtanın insanını da arıdurulaştırdı.
, tasaffî etmek, saflaşmak, arıdurulaşmak,
çıkmak demek.
: Fıtratın zaman ve mekân boyutlarında, enlemesine ve boylamasına Efendimiz'in (sav) şahsında bu hayatta yemiş verir;
, su katılmamış
, âlemlere rahmet sunan benzersiz
hayata geçirir, hayat hâline getirir.
Tasavvuf, insanın dikkatini dış dünya, kabuk üzerinde odaklanmaktan uzaklaştırır; iç dünyaya, en derûna, öz'e,
, bu yoğunlaşmanın derinliği ölçesinde hakikate yaklaştırır.
: Önce kişinin kendine, kendi dünyasına, iç dünyasına derinlemesine yolculuğa çıkmak, keşfedilmemiş kıtaları keşfe koyulmaktır.
Sonra eşyaya, eşyanın hakikatlerine... Kâninâta, tekevvünâta, giderek bizatihî kevn'in oluş ve varoluş sırlarına vâkıf olmak...
Özetle
, iç'te, dikey eksende seyr-i sülûk'a çıkmak; sonra, iç'te yapılan, insanı olgunlaştıran, insana kemâl merdivenlerini tırmanma melekeleri kazandıran bu yolculuktan
Tasavvuf,
, dünyanın kirlerinden kurtulmanın,
hakikate doğru,
kulaç atmanın adı, adresi ve yoludur.
Tasavvuf,
en leziz, en nefis, en aziz yolu...
Tasavvuf, hâl hâlidir.
. Aslolan hayattır.
Hayat, diri olmaktır. Her dâim
, Hayat'ın Sâhibi'yle olmaktır. Başka her şeyi elinin tersiyle itmektir. O yüzden, her dâim diri kalmaktır.
Hayat'ın hakikatine ve hakikat'in hayatına, sırlarına, sırlarının sırlarına...
, hayata hakkıyla nazar eder ve hakikatli bir hayat yaşarsan. Haya'yı koruyamazsan, hayatı da koruyamazsın; hayatın bayatlaşır, ruhsuzlaşır.
. Hayasızlık, hayatı ruhsuzlaştırır, ıssızlaştırır, robotlaştırır. İnsanı çöle mahkûm eder:
...
Tam insanın ruhunu yitirdiği, çöle mahkûm edildiği, manevî bir çukurun eşiğine sürüklendiği bir zaman diliminde, bizim insanlığa sunabileceğimiz, insanlığın susuzluğunu, manevî boşluğunu giderebileceğimiz, insanlığın gönlünü fethederek kendine getirebileceğimiz
Hâricî mantığı üzerinden kodlanan, İngiliz'ler tarafından iki asırdır Müslüman toplumların omurgası hâline getirilen, İslâm'ın yeniden tarihî bir yürüyüşe soyunmasının önüne dikilen
Dün olduğu gibi yarın da
yeniden. Tam da böylesine kritik bir zaman diliminde, bizim tasavvufun köklerini kurutacak, haricî mantığının önünü açacak bir savrulma yaşamamız
Oysa
. Dün olduğu gibi, yarın da, insanlığı sâhil-i selâmete çıkaracak
.
Mezheplere, hadislere, Efendimiz'e, kısacası akîdemize yapılan saldırıların hepsini kökten püskürtecek yegâne sarsılmaz kaynak da, insanlığın susuzluğunu giderecek manevî ırmakları gürül gürül akıtarak bizi ilim, irfan ve hikmet menzillerinde yeniden doyumsuz tarihî bir yolculuğa çıkaracak, bizim insanlık tarihinin yapılmasında kilit rol oynamamızı sağlayacak yegâne kaynak da tasavvuftur.
