İslami hükümlerindeki değişimi yazmıştım. Geçen hafta Sakarya İlahiyatta konuyu konferans olarak sununca söylediklerimize eklenmesi gerekenler olduğunu gördüm. Onları da özet olarak sunuyorum.
Tekrar hatırlayalım:
1492, Endülüs İslam medeniyetinin hazin bir şekilde yıkılış tarihidir. Osmanlı bile Endülüs’ten İstanbul’a varan çığlıklara cevap verememiştir. Çünkü II. Bayezid Cem Sultan belasıyla uğraşmaktadır. Sonuçta Endülüs yıkılmıştır ama İslam medeniyetini temsilen Osmanlı yükselmektedir.
Bunların karşısında ise bu evrilmeyi adeta mazur ve makbul gösteren geleneğin tümüyle kutsanması, Kuranıkerim’den bağımsız bir hadis Müslümanlığı, takvim kâğıdı hadisçiliği ve Batıniliğe dalıp bu kavgalardan kurtulmayı deneyen bir tasavvuf anlayışı da oldukça etkilidir.