Avrupa'nın 'vize' ayıbı: Schengen çıkmazı

Türkiye’nin Schengen vizesi sorunu, pandemide uzaktan çalışmaya geçilmesi, seyahat yasakları ve çeşitli ülkelerin büyükelçiliklerinin personel azaltmasıyla başladı. Ancak pandemi sonrasında seyahatlerin yeniden açılmasıyla Türkiye’den artan vize başvuruları karşılanmamaya başladı. Son 2 yılda sorun adeta bir kangren haline geldi. Türk vatandaşları vize için randevu alamamaya, vize başvurularının sonuçlanması aylar sürmeye ama en önemlisi çok sayıda vize başvurusu reddedilmeye başladı.

Siyasi şantaja döndü

Vize şirketi IDATA’nın verilerine göre, Türkiye’den yapılan başvuruların ret oranı Rusya’nın 5 kat üzerinde. 2022 yılının şubat ayında başlattığı Ukrayna’ya askeri operasyon nedeniyle başta ABD ve AB ülkeleri olmak üzere sivil havacılık dahil birçok alanda yaptırıma uğrayan Rusya’da, Schengen vize ret oranlarının Türkiye’den 5 kat daha düşük seviyede olduğu belirtiliyor. Türkiye bir süredir tepkili, hatta bir süre önce elçiler bakanlığa çağrılıp rahatsızlık en üst seviyede dile getirildi. Ancak çözüm olmadı. Salı günü Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nde işinsanlarına seslenen Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, “Son dönemde siyasi şantaj olarak kullanılan vize sorununu en kısa sürede hal yoluna koyacağız” mesajını verdi.

Gerekçe: Uzun süreli inceleme

Hürriyet’in edindiği bilgilere göre en çok Almanya, Hollanda ve Amerika Birleşik Devletleri ile sorun yaşanıyor. Elçilikler ise eksilen personelin yerine yenilerinin gelmemesi ve Türkiye’den artan başvuru sayıları nedeniyle bu sorunun yaşandığını öne sürüyor. Hürriyet’in ulaştığı elçilik kaynakları, sığınmacı sayılarındaki artışın vize taleplerinin daha uzun sürede incelenmesine neden olduğunu da belirtti. Ankara bu elçiliklere, vize konusunda dile getirilen zorlukların kabul edilmediğini ve soruna hızlı çözüm bulunması talebini iletti. Hürriyet’in ulaştığı kaynaklar, öğrenci ve işinsanlarına vize kolaylığı sağlanmasının da gündemde olduğunu belirtti. Türkiye sorunun çözülmemesi durumunda atılabilecek karşı adımları da değerlendiriyor.

Dosyalar dolusu evrak isteniyor

Schengen vizesi ücreti 12 yaş üstünde 80 Euro. Ancak bunun üstüne aracı şirketlerin masrafları da ekleniyor ve bir kişinin vize başvurusu yaklaşık 130 Euro’yu buluyor. Turistik Schengen vizesi almak için özel kişisel bilgilerin içinde yer aldığı çok sayıda evrakı da elçiliklerin aracı vize şirketlerine teslim etmeniz gerekiyor. Bunlar arasında konaklama ve seyahat belgelerinin yanı sıra banka hesap dökümü, işe giriş bildirgesi, çalıştığınız işyerinden ıslak imzalı ve kaşeli olmak kaydıyla ne zaman işbaşı yapacağınız tarih yazan izin yazısı, barkodlu SGK bildirgesi, 3 aylık kaşeli maaş bordrosu, işyerinizle yaptığınız sözleşmenin noter onaylı bir örneği ve varsa tapu, araç ruhsatı ve ek gelirlerinizi gösterir belgeler de bulunuyor. Tüm bu belgeler ile birlikte ilgili formlar doldurulup, seyahat sigortası da yatırıldıktan sonra vize başvurusu yapılabiliyor.

Schengen'e yılda 100 milyon euro

'Kocaeli Sanayi Odası ve İktisadi Kalkınma Vakfı Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, vize sorunuyla ilgili şunları söyledi: “Randevu almak çok zor, maliyet de fazla. Verilen süre az. Bunlardan herhangi ikisi çözülse sorun çözülüyor. Avrupa Birliği konuyu bir manivela olarak kullanıyor. Esasında Türkiye Cumhuriyeti’nin vize serbestisini kazanması gerek. ABD çok girişli 10 yıllık vize veriyor. Schengen ülkeleri de uzun süreli ve çok girişli versinler. Ama 10 gün vize veriyorlar, her seyahatte yeniden başvurmak zorunda kalıyoruz. Hiç samimi bir şey değil. Biz Türk vatandaşları olarak yılda 100 milyon Euro Schengen ücreti veriyoruz. Bu işinsanlarımız için haksız bir rekabet. Yeşil pasaportun tam çözüm olduğunu düşünmüyorum. Biz işinsanlarına daha uzun süreli, çok girişli vizeler verilsin.”

Ünlülere de geçit yok

Daha önce sanatçı Özcan Deniz ve ekibi Vize başvurularının zamanında sonuçlanmaması nedeniyle Almanya’daki konserlerini iptal etmek durumunda kalmışlardı. Son olarak Volkan Konak ve sanatçı Onur Akın da Almanya’dan vize başvurularına Ret yanıtı aldı.

Vize problemi boyut atladı: Damat kendi düğününe katılamıyor