Hava kirliliğinin seviyesi yerli ve milli yazılım NEFES'le ölçülüyor

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca geliştirilen ve "NEFES" ismi verilen yerli ve milli yazılımla, hava kirliliğine neden olan kaynaklar tespit ediliyor. Girilen tüm verileri anlık algılama ve çıktı üretme yeteneğine sahip yazılım, dünyada bu alandaki ilk örneklerden biri olma niteliği taşıyor.

Haber Merkezi AA
Arşiv

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca, "NEFES" ismi verilen proje kapsamında geliştirilen yerli ve milli yazılımla, stratejik hava kalitesi haritaları, 3 boyutlu bina modeli, kent atlası, topoğrafya, trafik yoğunluğu, kavşaklar, binaların yakıt tipi gibi çok sayıda etmen ele alınarak 3 boyutlu ortamda hava kalitesi değerleri tespit ediliyor.

NEFES'te hedef 40 il

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürü Eyyüp Karahan, "NEFES" yazılımına ilişkin bilgileri aktardı.

Karahan, illerin hava kirliliğini bu yazılımla 5 metreye kadar hassasiyetle ölçtüklerini ve olumsuz bir durumla karşılaştıklarında anında müdahale edebildiklerini belirterek, "Şehrin bütün katmanlarında bu ölçümleri yapabilecek noktaya geldik. Pilot bölgelerle başladık. Bu yazılımı 40 ilimize yaygınlaştıracağız. 2022'nin sonuna kadar da bütün büyükşehirlerimizde tamamlamış olacağız." ifadesini kullandı.

Genel Müdür Karahan, "Sadece kirliliği görmek yetmiyor. Bunu görüp müdahale etmek gerekiyor. Bakanımız Murat Kurum'un bu çalışmanın halka mal edilmesi noktasında talimatı var. İlerleyen günlerde, vatandaşlarımızın sonuçları çevrim içi olarak görmesini sağlayacağız." dedi.

5 ilde pilot olarak başlandı

Hava Yönetimi Daire Başkanı İrde Gürtepe:

"Yerli ve milli bu yazılımla 150 farklı kirletici parametrenin şehirlerimizde sanayi, evsel ısınma, trafik kaynaklarının hangilerinden ne oranda etkilendiğini tespit edebiliyoruz. Kaynağa özgü eylemler geliştirerek vatandaşlarımızın daha temiz hava solumasını hedefliyoruz." diyen Gürtepe, 5 ilde pilot olarak başladıkları projeyi bugün 20 ilde hayata geçirdiklerini, diğer illere de yaygınlaştırmak istediklerini söyledi.

Kocaeli, Balıkesir, Edirne, Tekirdağ ve Sakarya'nın il ve ilçe merkezlerine ait hava kalitesi verileri yazılımla seçilip, insan sağlığını tehdit eden temel hava kirleticilerinin seviyelerini proje sayesinde görülebiliyor.

Yokuşlara renk ayarı

Deniz, hava ve demir yolu ulaşımından araçların yokuş çıkarken daha çok yaydığı egzoz emisyonuna kadar kısa alandaki hava kirliliğini ölçebilen 3B yazılımla, yokuş olan yolların renk değişimiyle belirlenebildiğini aktaran Gürtepe, şehirlerdeki yokuşlarda, trafik ışıklarında oluşan emisyon durumunu dahi tespit ettiklerini dile getirdi.

Gürtepe, yazılımda yeşil, sarı, turuncu ve kırmızı renklerle risk alanlarını oluşturduklarını ve buna göre müdahalede bulunduklarını kaydetti.

FOTOĞRAF 21
Hava kirliliği normal seviyenin 10 katına çıktı: Karantina çağrısı yapıldı
Dünyanın havası en kirli şehirlerinden biri olan Yeni Delhi'de hava kirliliği Dünya Sağlık Örgütü'nün önerdiği seviyenin 10 katına yükseldi. Hindistan Yüksek Mahkemesi, vatandaşları zehirli havadan korumak için başkent Yeni Delhi'de "kirlilik karantinası" çağrısında bulundu. Başbakan Arvind Kejriwal, çağrıyı dikkate alacağını söylerken, "Kirlilik kısıtlamaları daha önce hiç olmadı. Bu büyük bir adım olacak" dedi.

Türkiye'de havanın kalitesi artıyor

FOTOĞRAF 17
Havada koronavirüsün RNA'sına rastlandı
Türkiye'de ilk kez koronavirüsün havadaki varlığını saptamak için bir çalışma yapıldı. 13 bölgeden alınan partikül madde örneğinde koronavirüsün RNA'sına rastlandı. Yani PCR neticesinden pozitif sonuçlar çıktı. İşte koronavirüsün havada da bulunduğu o iller.