Tarihte birçok olaya şahitlik eden, efsaneler konu olan, hakkında romanlar, şiirler yazılan, burada yaşayan herkesin büyüsüne kapıldığı bir şehir İstanbul. Bunca edebi esere ilham kaynağı olmuş, güzelliğiyle dillere destan İstanbul’un şairlerinin ve yazarlarının bir zamanlar nerede yaşadığını, unutulmaz romanların hangi evlerde filizlendiğini, kalbimize işleyen dizelerin hangi pencerelerden bakılarak yazıldığını ve bir öğleden sonra köşe başındaki kahvede hangi edebiyatçıların buluştuğunu hiç merak ettiniz mi? Bir şehri sadece adımlarla değil, kelimelerle de dolaşırız diyen Bahriye Çeri’nin kaleminden İstanbul Edebiyat Atlası okurlarını İstanbul’a dair zengin bir edebiyat yolculuğuna davet ediyor.
Adreslerin izini sürdü
Sevdagül Kasap’ın editörlüğünü üstlendiği Masa Kitap etiketiyle raflarda yerini alan İstanbul Edebiyat Atlası’nda Suriçi’nden Beşiktaş’a, Beyoğlu’ndan Üsküdar’a edebiyatımıza yön veren isimlerin yaşadıkları semtlerin tarihi ve bu tarih etrafındaki hatıralar ve tanıklıklar konu ediliyor. Yüzlerce adresin izini sürerek titiz bir araştırmanın ürünü olan kitap; mektuplar, biyografiler, anılar ve unutulmuş röportajlar aracılığıyla kentin edebiyatla yoğrulmuş belleğini ortaya koyuyor.
Kitapta okurlar Mehmet Akif Ersoy, Nazım Hikmet, Cemil Meriç, Can Yücel, Orhan Veli, Peyami Safa, Neyzen Tevfik, Tomris Uyar, Suat Derviş, Hüseyin Rahmi Gürpınar, Çelik Gülersoy, Aziz Nesin, Halide Edip Adıvar, Halit Ziya Uşaklıgil, Ahmet Midhat Efendi, Samiha Ayverdi ve daha pek çok yazarın evine konuk olma şansını elde ediyor.
Hatıralarda İstanbul
Yahya Kemal Beyatlı’nın “Sade bir semtini sevmek bile bir ömre bedel” dediği Aziz İstanbul’un semtleri, mahalleleri ve sokaklarında mekik dokuyarak şehirle özdeşleşmiş kalem erbabının adımlarını ve hatıralarını takip etmek mümkün. Halid Ziya Uşaklıgil’in Yeşilköy’ü’, Refik Halid Karay’ın Esentepe’si, Asaf Halet Çelebi’nin Beylerbeyi, Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın Heybeliada’sı, Behçet Necatigil’in Beşiktaş’ı, Tevfik Fikret’in Aşiyan’ı, Ahmet Haşim’in Kadıköy’ü, Sait Faik Abasıyanık’ın Burgazada’sı ve diğerleri bu yolculukta okura eşlik ediyor.
Divan Edebiyatı’ndan Tanzimat’a, Servet-i Fünûn’dan, Milli Edebiyat’a kadar pek çok akımdan etkilenmiş veya öncüsü olmuş onlarca edebi ismin İstanbul’da bütünleştikleri semtlerin ve mekânların konu edildiği hacimli eser Seymen Bozaslan’ın objektifinden fotoğraflarla da görsel bir zenginlik sunuyor.
Edebi muhitler de tespit edildi
Yazarların sadece yaşadığı evleri değil, edebiyatın sosyal ve kültürel buluşma noktalarını da kapsayan İstanbul Edebiyat Haritası; edebiyatın mekânla kurduğu bağı görmek ve şehri yeniden okumak isteyenlere zaman, edebiyat ve şehir üçgeninde bir keşfin kapılarını aralıyor.
Nazım Hikmet, “Bir Üsküdar balkonunda guruba karşı demlenir gibi bir akşamüstü, Laypzig’te, tramvay durağında, tadını çıkara çıkara, yudum yudum, kederleniyorum” dizleriyle kitabın ruhunu yansıtırken, Can Yücel de “Ben Kuzguncuk’ta, yeşil bir dal buldum, ona tutundum” diyor. Ünlü şair Orhan Veli ise, “Şöyle bir fırsat bulup yarım gün yan gelebilmek Çamlıca tepesine” mısralarıyla kitapla ilgili küçük bir ipucu veriyor.
İstanbul Edebiyat Haritası, İstanbul’un sokaklarını ve tarihi yapılarının ardındaki hikâyeleri “okuyarak” gezmeyi ve keşfetmeyi seven herkes için benzersiz bir rehber.