Bugün klişeleri yıkıyorum! Şimdiden haberiniz olsun. Öncelikle Rusya gelişmekte olan bir ülke değildir! Rusya gelişmiş bir ekonomidir. Tıpkı Avrupa, Amerika ve Japonya gibi.
İkincisi Sovyetler Birliği başarısızlık nedeniyle çökmedi. Sovyet Rusya aksine çok başarılı olduğu için bitti! Nasıl mı? Çok basit:
Bizim bugün gelişmiş ülkeler dediğimiz ülkeler para ekonomisi ve sanayileşmenin ilk doğduğu yerlerdir. Para ekonomisinden önce feodal ekonomi vardı. Temel üretim aracı para değil feodal ilişkilerdi. Köylüler batıda baron, dük, lord, kral gibi feodal yöneticilere; doğuda ise sultanlar ve onların vezir, bey, sipahi vb memurlarına feodal bağlar ile bağlıydı. Üretimin hangi alanda, ne kadar, ne zaman ve nasıl yapılacağına hep feodal yöneticiler karar veriyordu. Para ekonomisinde ise tüm bu konulara para yani sermaye sahipleri karar verir. Feodal ekonomide parası olsa da kimse feodal yöneticilerin izni olmadan üretim yapamaz. Köylüler toprağı terk edemez, emekleri para ile alınıp satılmaz.
18.Yüzyıl'da ise Batı Avrupa'da çeşitli nedenlerle aynı anda topraksız köylüler ve büyük para birikimleri yapmış sermayedarlar ortaya çıktı. Böylece feodal ilişkiler kırılarak para ekonomisi doğdu.
Para ekonomisi Avrupa'da ortaya çıktıktan sonra önce Amerika'ya ve sonra Japonya'ya geçti. Rusya ise tam para ekonomisine ilginçtir komünizm ile adım attı! Haydaa! Al bir yıkılan klişe daha. Ekim Devrimi'nden önce özel mülkiyet vardı fakat Rusya bir köylü devletiydi. Dış dünya ile bağlantısı sınırlı köy toplulukları feodal ekonomiye benzeyen bir yapıdaydı. Birçok ürünü pazarda satıp para kazanmak için değil sadece kendi ihtiyaçları için üretiyor; çok az para kullanıyorlardı. Sovyet sisteminde ise her şey devlete aitti; özel mülkiyet yoktu. Fakat zaman içinde hızla her Rusya vatandaşı devletten maaş yani para alan işçi ve memurlara dönüştü. SSCB her şeyi bütçeler ve para ile yapıyordu. Rus düşünürlerden Evgueni Preobrajenski para kullanımına kapalı bu köy iktisadının, proleter devletin “sömürmesi” gereken “sömürge” olduğunu söylüyordu! Söyledikleri aynen yapıldı fakat bu kadar açık konuştuğu için Stalin tarafından tasfiye edildi.
Para ekonomisi, yeni bir bölgeye geçtiği her seferde daha büyük ve daha merkeziyetçi yapılarla organize oldu. Avrupa'dan Amerika'ya geçerken şirketler büyüdü. Japonya'ya geçişte dev şirketler 'zaibatsu'lar doğdu. Japon devleti özel şirketleri organize etti. Adeta bir planlama teşkilatı oluşturdu. Japonya'dan Sovyet Rusya'ya geçişte ise para ekonomisi tüm merkeziyetçi, bürokrat ve planlamacı eğilimlerini serbestçe kullandı. İç sömürü ve artı-değer merkezileştirmesi zirvesine tırmandı. Bu şekilde Rusya özellikle Avrupa ve ABD ile yüzlerce yıllık farkı birkaç on yılda kapatmayı hatta birçok teknolojide öne geçmeyi başardı.
Ünlü gelecek bilimci Alvin Toffler kitaplarında para ekonomisinin 1950-60'larda tam olgunlaşmaya ulaştığını bu aşamadan sonra ise yeni bir üretim biçiminin doğduğunu anlatır. Bu yeni üretim biçimi bilgi ile üretimdir. Üretimin temel organizatörü feodal yöneticiler ya da para sahipleri değil bilgi sahipleridir.
Peki bir para ekonomisi nasıl tam olgunluğa erişiyor. Para ekonomisi başta hem mal hem de insan üretimini yani doğurganlığı arttırır. Nüfus çoğalır. Sağlık hizmetleri iyileştiğinden ömürler uzar. Fakat para ekonomisi zaman içinde bireyselliği destekler. Sıkı çalışma düzeni ile yabancılaşma ve depresyonu arttırır. Feodalitenin geniş ailesi önce kapitalizm ile çekirdek aileye döner; olgunluk aşamasında ise bu küçük aile de dağılır. Böylece olgunluk döneminde yaşlı, bireyci, depresif ve tüketimci bir nüfus ortaya çıkar. Bu nüfus yapısı sömürüyü ve verimli üretimi güçleştirdiğinden merkezileşme, özel ve kamuda bürokratikleşme ve devletin ekonomi içinde ağırlığının artması eğilimleri görülür.
1960'larda SSCB de Avrupa, ABD ve Japonya ile aynı düzeyde gelişmiş bir para ekonomisiydi. Dolayısıyla aynı nüfus evrimi ile karşılaşmıştı. Ancak Rusya'da zaten devlet tüm ekonomiye sahipti. Özel mülkiyet, çok partili demokrasi, serbest rekabet gibi makyajları mecburen baştan yapmayan Rusya saf, tam bir para ekonomisi kurmuştu. Merkezileşme, planlama ve bürokratikleşme sayesinde önce diğer gelişmiş ekonomiler ile arasındaki farkı çabucak kapattı. Onlarla aynı dönemde olgunluk aşamasına ulaştı. Sonra da onlardan hızlı gittiği için onlardan daha önce bürokratikleşmenin yarattığı üretim çöküşü seviyesine ulaştı.
Ünlü yatırımcı George Soros Amerika'nın 2008'de yaşadığı büyük finansal krizi SSCB'nin çöküşü ile aynı değerde bir olay olarak değerlendiriyor! Yani olgunluk aşamasına 1950-60'larda ulaşan özel mülkiyetçi gelişmiş para ekonomileri çöküş ve kriz aşamasına SSCB'den yaklaşık 20-30 yıl sonra varmış oluyor!
Bu açıdan bakarsak Rusya gelişmiş bir sanayi sonrası toplumudur. Olgun ve yaşlı bir para ekonomisinin tüm zayıflıklarını taşır. Gelişmiş teknolojiler üreten bir bilgi ekonomisi sektörüne sahiptir. Nükleer enerji, yazılım, siber güvenlik, askeri teknolojiler ve uzay teknolojilerinde hala lider konumdadır. Bizi Rusya'nın gelişmekte olan bir ülke olduğunu düşünmeye iten en önemli neden herhalde Batı'nın (Avrupa ve ABD) hastalıklı 'kibir'idir. Rusların büyük petrol ve doğalgaz gelirleri de bizi yanıltıyor.
2008 Krizi'ni atlatamayan Avrupa, ABD ve Japonya, değişen nüfus, insan ilişkileri ve aşırı bürokratikleşme ile SSCB vari bir çöküşe doğru koşar adım ilerliyor. Onlar bu çöküşü yaşadığında Rusya gibi petrolleri de olmayacak. Nüfusları yaşlı, yüksek teknolojileri olan, Putin vari güçlü liderlikleri benimseyen ve devletin ekonomide çok ağırlıklı yer tuttuğu ülkelere dönüşmeleri gayet olası.
Gelişmiş para ekonomisi sistemine en son giren SSCB, sistemden en önce çıktı. Bu durumda bir sonraki seferde sistemden ilk çıkacak olan ülke SSCB'den önce sanayileşmiş olan Japonya olacaktır. Yani 2008 sonrası yaşanacak doğal büyük küresel kriz muhtemelen beklenmedik şekilde Japonya'dan başlayacaktır!
Küreselci süper zenginler tüm bunları gayet iyi biliyor. SSCB'nin çöküşünden sonra Rusya'ya yerleşmiş fakat çok geçmeden kovulmuşlardı. Şimdi Rusya'yı, Ukrayna üzerinden vurmaya hatta Moskova ve Washington arasında sınırlı bir nükleer savaş çıkarmaya çalışıyorlar. Büyük sermaye Avrupa, ABD ve Japonya'nın gelişmiş para ekonomileri doğal yoldan çökmeden önce, kendi kontrolünde küresel bir finans krizi ve yeni bir dünya savaşı çıkarmaya çalışıyor. Böylece nefes alıp kendisini yeni cennet vatan Çin'e atma peşinde. Süper zenginlere göre, Türkiye ve Brezilya gibi genç para ekonomileri yani yeni gelen rakipler bastırılmalı. Rusya gibi önden giden ve büyük sermayenin yolundan çıkan örnekler ise tekrar kontrol altına alınmalı. Brezilya'daki gösteriler, Mısır'daki darbe, Türkiye'yi karıştırma çabaları ve Ukrayna'da seçilmiş hükümetin sokak hareketleriyle devrilmesi hep aynı çizgide olaylardır. Mısır kadar Ukrayna ve Brezilya'da olanlara da tepki vermeliyiz.
Süper zenginlere göre, Türkiye ve Brezilya gibi genç para ekonomileri yani yeni gelen rakipler bastırılmalı. Rusya gibi önden giden ve büyük sermayenin yolundan çıkan örnekler ise tekrar kontrol altına alınmalı.
