Irak’ta işsizlik, yolsuzluk ve kamu hizmeti yetersizliğini protesto etmek amacıyla 1 Ekim’de başlayan gösteriler sonrası Irak Başbakanı Adil Abdulmehdi istifa kararı aldı. Abdulmehdi, protestolar başladığından bu yana en kanlı gün olarak nitelendirilen perşembe günü güvenlik güçlerinin müdahalesi sırasında 40’tan fazla kişinin hayatını kaybetmesinin ardından dün istifa edeceğini açıkladı.
MECLİSE GÖNDERECEK
Abdulmehdi, yaptığı yazılı açıklamada, Şii dini merci Ali es-Sistani’nin “ülkenin kaosa sürüklenmemesi” çağrısına uyarak hükümet başkanlığından istifa ettiğine ilişkin resmi yazıyı Meclis’e göndereceğini bildirdi. Açıklamada ayrıca, Başbakanın istifasını Cumhurbaşkanı Berham Salih’e sunacağı belirtildi. Abdulmehdi istifasını ne zaman sunacağını ise belirtmedi. Meclisin programında ilk oturum pazar günü gözükürken olağanüstü toplanması bekleniyor.
SİSTANİ’DEN ÇAĞRI
Abdulmehdi’nin bu kararı, Sistani’nin Meclis’e yaptığı “şeffaf ve özgür seçim” çağrısı sonrası geldi. Şii dini merci Sistani, dün cuma namazı sonrası okunan “siyasi mesaj”ında, hükümetin son iki aydır devam eden protestolar karşısında sorumluluklarını yerine getirmede aciz kaldığını belirterek, Meclis’ten “şeffaf ve özgür için yeni seçim yasasının çıkarılması konusunda hızlı davranmasını” istemişti. Sistani’nin mesajı, “Meclis’ten hükümete yönelik güvenoyunun çekilmesi ve ülkenin erken seçime hazırlanmasını istediği” şeklinde yorumlanmıştı. Sistani’nin çağrısına ülkenin önde gelen Şii siyasi liderleri ve partilerinden de destek geldi. Sistani’den önce Irak meclisinde en büyük gruba sahip olan popülist Şii lider Mukteda Sadr da, hükümetin istifasını ve erken seçim yapılmasını talep etmişti.
SOKAĞI TERK ETMEYİN
Sadr, Abdulmehdi’nin istifa kararı sonrası “sokağın terk edilmemesi ve yeni başbakanın halk tarafından belirlenmesi” çağrısında bulundu. Sadr, sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, “Hamdolsun ki devrim ilk meyvesini verdi ve Başbakan istifa etti. Ancak bu istifa, yolsuzlukların sonu anlamına gelmiyor.” ifadelerini kullandı.
İRAN ÖFKESİ ZİRVE YAPTI
Başkent Bağdad başta olmak üzere orta ve güney kesimlerdeki kentlerde düzenlenen gösteriler sırasında İran’ın ülkedeki nüfuzuna yönelik tepkiler göze çarpıyor. Hükümetteki üst düzey tüm görev dağılımı ve paylaşımların İran’ın onayından geçtiğini savunan göstericiler, protestolarda sık sık İran’ın dini lideri Ali Hamaney ve Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani’nin de posterlerini yakıyor. İran’a yönelik öfke bu hafta içindeki gösterilerde ise zirve yaptı. Öfkeli protestocular, çarşamba akşamı Necef kentinde bulunan İran Konsolosluğu’nu ateşe verdi.
- Süreç nasıl işleyecek?
- Irak’ta erken seçim için Cumhurbaşkanı Berhem Salih’in, Bakanlar Kurulundan gelecek parlamentonun feshine ilişkin talebi onaylaması gerekiyor. Parlamento onayı olmadan erken seçime gidilemiyor. Söz konusu talebin onay alması halinde ise 60 günde seçime gidiliyor. Göstericiler, erken seçime gidilmeden önce geçici bir geçiş hükümetinin kurulması, Birleşmiş Milletler nezdinde şeffaf seçimlerin yapılabilmesi için bağımsız bir seçim komisyonunun kurulmasını talep ediyor. Abdulmehdi’nin istifasının onaylanması halinde geçici bir hükümetin kurulması ve ardından erken seçimlere gidilmesi gerekiyor.
