Küresel silahlanma harcamaları 2011 yılından beri ilk kez yeniden artış kaydetti. 2016 yılında dünya genelinde ülkelerin silahlanmaya ayırdığı miktar toplam 1 trilyon 686 milyar dolar. Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü’ne (SIPRI) göre bu sayı 2015 yılına oranla yüzde 0,4 fazla. Liste birincisi ABD silahlanma harcamalarını yüzde 1,7 artırarak 611 milyar, ikincisi Çin yüzde 5,4’lük artışla 215 milyar dolara, Rusya ise yüzde 5,99’luk artışla 69,2 milyar dolara çıkardı.
Bonn’daki Uluslararası Silahsızlanma Merkezi’nden (BICC) siyaset bilimci Marius Bales’e göre Rusya’nın Kırım’ı ilhak etmesi, Güney Çin Denizi’ndeki gerginlik, Ortadoğu’daki savaşlar silahlı çatışmaların daha da yayılabileceği korkusunu besledi. Diğer yandan diplomasiye, uluslararası kuruluş ve enstitülere duyulan güven de kayboluyor. Birçok ülke giderek sadece kendisine güveniyor. Ulusal orduların önemi büyüyor. Bu da silahlanma harcamalarının artmasına neden oluyor.
- Türkiye silahlanmada iki basamak gerileyerek 17’nci sırada yer aldı
Avrupa’da da askeri harcamalar arttı. SIPRI araştırmacılarına göre Avrupa’daki silahlanma harcamalarında yüzde 2,6’lık artış dikkat çekiyor. Bunda başı Orta Avrupa ülkeleri çekiyor. SIPRI raporu yazarlarından Siemon Wezemann, bu artışı özellikle Orta Avrupa’daki birçok ülkenin Rusya’yı giderek büyüyen bir tehdit olarak görmesine dayandırıyor. Wezemann Rusya’nın 2016’daki askeri harcamalarının NATO ülkelerinin sadece yüzde 27’sine denk geldiğine de dikkat çekiyor.
Dördüncü sıradaki Suudi Arabistan özellikle petrol fiyatlarındaki düşüşten etkilenerek askeri harcamalarını 2016’da yüzde 30 oranında azalttı ve 63,7 milyar dolar seviyesine çekti. Marius Bales, Suudi Arabistan’la İran’ın müzakerelere şans tanımayarak askeri yöntemlere ağırlık verdiğini kaydetti. Ancak bölgedeki temel gerginlikler de askeri harcamaların artmasına neden oluyor. Bales, “Umman dışında Ortadoğu’daki bütün ülkeler şiddetli çatışmalara katılıyor. Bölgedeki gerginlikler silahlanma konusunda bir değişikliğe yol açmıyor” dedi.
- Dünya silaha 1 trilyon 686 milyar dolar harcadı
SIPRI raporunda Türkiye’nin askeri harcamalarının 2016’da yüzde 5,7 azalarak 14,9 milyar dolara gerilediği ifade edildi. Türkiye 2016’da iki basamak gerileyerek askeri harcama sıralamasında 17’nci sırada yer aldı. 2016’da Türkiye’nin önüne geçen ülkeler İspanya ve Kanada oldu.
