Koronavirüs salgını ve üzerine patlak veren Rusya-Ukrayna savaşı global anlamda tüm ekonomik göstergeleri de alt üst etti. Krizlerden kolay kolay etkilenmez diye tabir edilen ülkeler bile bir bir dökülmeye başladı.
Savaş sonrası gıda tedarik zincirinde yaşanan kırılma buğdaydan ayçiçek yağına kadar bir çok ürünün tedarikinde aksamalara yol açarken, uzmanlar ise ortaya çıkan tabloyu 1973'ten bu yana yaşanmış en büyük enerji ve gıda krizi olarak yorumluyor.
ALMANYA'DA TARİHİ ENFLASYON
ENERJİ FİYATLARI REKORU TETİKLEDİ
Destatis açıklamasında, rekor enflasyonun, Rusya-Ukrayna savaşı ve artan enerji fiyatlarından kaynaklandığı belirtilerek, "Özellikle enerji fiyatları, Ukrayna'da savaşın başlamasından bu yana önemli ölçüde arttı ve yüksek enflasyon oranı üzerinde önemli bir etkisi oldu." denildi.
- Enerji fiyatlarının yıllık bazda yüzde 38,3 artması dikkati çekerken, yıllık artış gıda fiyatlarında yüzde 11,1 ve hizmetlerde yüzde 2,9 oldu.
BİR GÜNDE FİYATI 2 EURODAN 5 EUROYA ÇIKTI
Almanya'da yaşayan ve rekor enflasyonla birlikte ortaya çıkan hayat pahalılığına ilişkin konuşan Abdullah Günaydın, ''Burada enflasyon hiç görülmemiş seviyelere çıktı. Süper marketlerde kahvaltılık tereyağı 250 gramlık bugün 2 euro ise bir gün sonra bakıyorsunuz 5 euroyu aşmış. Bir günde yüzde 100'den fazla fiyat artışına şahitlik ediyorsunuz. Hemen her gün süpermarketlerdeki fiyatlarda değişiklik var. Kimsede, ne basında ne de hükümet yetkililerinde ses seda yok.'' dedi.
HALK STOK YAPIYOR
Marketlerde belli ürünlerin bulunurluğunda sıkıntıların devam ettiğini de kaydeden Günaydın, ''Marketlere gittiğimizde çoğunlukla ayçiçek yağı, zeytinyağı, un ve benzer ürünleri bulmakta güçlük çekiyoruz. Halk bulamam diye stok yapıyor.'' diye konuştu.
BELLİ ÜRÜNLERDE ALIM SINIRI VAR
Ülkedeki akaryakıt fiyatlarına ilişkin de konuşan Günaydın, benzin fiyatlarının ise 1,50 eurodan 2 euro 55 cente çıktığını dile getirdi. Günaydın bu rakamın 2 eurosunun vergi geri kalanın ise benzinin gerçek rakamı olduğunu belirtti. Belli ürünler için alım sınırı getirildiğini de vurgulayan Günaydın, bunların başında raflarda pek bulunmayan ayçiçek yağının olduğunu ifade etti.
ALIŞVERİŞ YAPMAKTAN KORKUYORLAR
Artan fiyatların halk arasında da paniğe yol açtığını sözlerine ekleyen Günaydın, ''Çevremin büyük bir bölümü Alman vatandaşlarından oluşuyor. Onlarla yaptığım konuşmalarda kendileri karşımıza nasıl bir fatura çıkacak diye alışveriş yapmaktan korktuklarını ifade ediyor.'' dedi.
UCUZ İŞ GÜCÜ İÇİN FABRİKALARINI TAŞIYORLAR
Almanya'da 3 milyonda fazla açlık sınırı altında yaşayan insanın olduğunu da dile getiren Günaydın, öte yandan firmaların ise pahalı iş gücü nedeniyle fabrikalarını Romanya, Bulgaristan gibi ülkelere taşıyarak işçilerini çıkarmaya başladıklarını da belirtti.
KITLIK KRİZİ ORTAYA ÇIKMIŞTI
Ülkede pandemi ve savaşın etkisiyle gıda fiyatları astronomik rakamlara çıkarken market rafları ise boş kalmış, kimi ürünlerde fiyat artışlarının yüzde 300'ün üzerine çıktığı kaydedilirken, marketlerde 600'den fazla ürünün ise bulunurluğunda sıkıntı yaşandığına dikkat çekilmişti.
ÜÇ AY DAHA ARTIŞLAR DEVAM EDECEK
Almanya Federal İstatistik Ofisi'ne (Destatis) göre, Almanya'da 7-13 Mart 2022'de yemeklik yağ satış rakamları, 6 ay öncesi olan Eylül 2021'deki ortalamasına göre yüzde 123, un satışları da yüzde 206 arttı.
Almanya'nın önemli ekonomi ve düşünce kuruluşlarından Ekonomi Araştırma Enstitüsü (Ifo) tarafından martta yayımlanan bir ankete göre, Almanya'da gıda perakende sektöründe faaliyet gösteren şirketler, gelecek 3 ayda fiyat artışları planlıyor.
BİTKİSEL YAĞ FİYATLARI UÇTU
Ayrıca temel gıda ürünlerinde artışın yüzde 12,2 olduğu belirtiliyor. Bitkisel yağlar yüzde 72,3, tereyağ yüzde 56, sığır eti yüzde 31,1, kahve ise yüzde 20,5 oranında arttı. Almanya'da ayçiçek yağı ile kanola yağı ürünleri azalırken litre fiyatı da 1,5 eurodan 5 euroya yükseldi.
İNGİLTERE'DE ENERJİ KRİZİ: KEPENK İNDİRMEYE HAZIRLANIYORLAR
Öte yandan enerji tarafında ortaya çıkan kriz Avrupa'nın bir başka güçlü ekonomisi İngiltere'de de hayatı zorluyor.
ISINMA MALİYETİ İKİ KATINA ÇIKTI
Analistler, artan elektrik fiyatları nedeniyle İngiltere havuzlarını ısıtmanın maliyetinin, 2019'daki 631 milyon dolar seviyesinden yıl sonuna kadar iki katından fazla artarak 1,58 milyar dolara yükselebileceğini hesapladı.
YEMEKLİK YAĞ SATIŞLARINA DA SINIRLAMA GETİRİLMİŞTİ
İngiltere'deki tedarik zincirinin Ukrayna savaşından olumsuz etkilenmesi nedeniyle, İngiltere'deki bazı süpermarketler her müşterinin alabileceği yemeklik yağ için sınırlamalar belirlemiş, bu kapsamda market zinciri Tesco, müşteri başına üç adet, Waitrose ve Morrisons ise iki adet yağ ürünüyle satışlara sınırlama getirmişti.
