Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, NTV'de soruları yanıtladı.
Açıklamadan öne çıkan başlıklar şöyle:
OVP'nin amacı yüksek büyüme ile yüksek istihdam adil gelir dağılımı yani ülkemizin refahını artırmak temel amaç bu. Oturduk hazirandan sonra Kalkınma Maliye bakanımızın büyük katkıları var özellikle Kalkınma Bakanlığımız OVP metninin hazırlanmasından sorumlu. Özellikle önümüzdeki 1 yıl içerisinde hangi reformları yapabiliriz önceliklerimizi hedefe aldık. Bir temenni metni temenni listesi değil. Oldukça somut ve ben gerçekçi olduğuna inanıyorum. Tabii ki belirsizlikler var. Metni sunduktan hemen sonra Irak'taki referandum konusu ortaya çıktı. Elimizden geldiğince gerçekçi. Altını doldurduk güçlendirdik. Aslında bir vizyon var. Türkiye nerelere ağırlık vermeli bunlar da var.
Kamu gelirlerine yönelik olarak esaslı birkaç reform inisiyatifi alacağız. Gelir vergisi reformu şu anda tekrar gözden geçirildi. Metin revize edildi önümüzdeki yılın ilk yarısında bu hayata geçer. Gelirleri kalıcı olarak yukarı çekeceğiz. Reel olarak cari harcamalar düşecek. Araç kiralama ve satın alma yeni bina yapılması veya kiralama konusunda çok net tavır olacak. İstisnai olaylar hariç izin verilmeyecek. Kastın binek araçlar bugüne kadar ne ile idare ettiyseler onunla idare etmeye çalışacaklar. Kamuda tasarruf dönemi çok güçlü tasarruf dönemi. Yatırımda da önceliklendirme gerekirse kaynakları bir yerden bir yere aktarma konusu. Kamuda tasarruf önceliklendirme gelirlerin kalitesini artırma noktasında çok güçlü çaba var.
Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) düzenlemesi
İnanıyorum ki kısa süre içerisinde nasıl bir düzenleme olacak bu açıklanacak. Hiçbir hükümet durup dururken vergileri artırmaz. Önümüzdeki sene sadece savunma harcamalarımız Milli Savunma Bakanlığına aktarılacak terörle mücadele için muhtemelen 17-18 milyar liralık ilave bir harcama yapacak. İki seçeneğimiz var ya daha çok borçlanacağız biz bir tercih yaptık kamu ilave harcamalarını sağlıklı vergi gelirleriyle yapalım dedik.
Altın tahvili
İlk gün yaklaşık 15 milyar lira civarında talep geldi. Ciddi bir ilgi gördü. İşin özü şu, ülkemizde çok ciddi bir artı tasarruf var. Sistemde olmadığı için bu altın duruyor. Bir taraftan da Türkiye'nin kaynak ihtiyacı büyük. Mevduat yetersiz olunca dışa bağlı hale geliyor. Ülkemizin bu imkanı var, bizim derdimiz yeni bir borçlanma meselesi değil. Bu altın kaynağını ekonomiye kazandırmak.
2 bin 200 ton civarı yaklaşık olarak 100 milyar dolar civarında altın kaynağı var. Türkiye'de yüksek enflasyon uzun yıllar devam etti. Bundan dolayı vatandaş kendini korumaya almak için altın almış. Gelin diyoruz devletin güvencesinde hazine garanti verecek. Ziraat Bankası'na götüreceksiniz, eksperler bakacaklar değer biçecekler. Onu teslim edeceksiniz biz bunun karşılığında altın değer sertifikası ya da altına dayalı tahvil vereceğiz. Yüzde 2.4 reel getirisi var.
Ülkemiz gelişmekte olan ülke. Bu ülkeler daha hızlı koşarlar. Henüz biz açığı kapatma sürecindeyiz. Yatırım talebi yüksektir. Tüketime eğilim güçlüdür. Tasarruf eğilimi düşüktür. Bizim 2.5 kat koşmamız gerekiyor. Biz ne yaparsak bu fon maliyetini aşağı çekeriz, tasarrufları artırmamız lazım. Atıl olan tasarrufları sisteme sokmamız lazım. Küresel doğrudan yatırım, Türkiye'ye fabrika yapılması kalıcı bir kaynak girişimidir. Atıl kaynakları harekete geçirmemiz, daha az tüketim daha çok tasarruf yapmalıyız.
Cumhurbaşkanımız haklı olarak "faizler yüksek" diyor. Orta Vadeli Programı güçlü bir şekilde devreye sokacağız. Sermaye piyasaları geliştirmeye çalışıyoruz. Ülkemizin reel sektörünün bankalara olan bağlılığını azaltırız. Başından itibaren bu çaba içerisindeyiz.
Enflasyon rakamları
Enflasyon konusunda para politikası gereken sıkılaştırmaya gitti. Kur şoklarının gecikmeli etkisini yaşıyoruz. Kur nispeten istikrara kavuştu. Siz de biliyorsunuz yapısal boyut zaman alıyor, çiftçimizim tepkilerini dikkat alıyoruz. Bu nedenle bir sorunla karşı karşıyayız.
1 Ekim itibarıyal bir sürü yönetmelik çıkıyor. Bir taraftan reform boyutu, istikrar boyutu ile çaba içerisindeyiz. Beklentiler biraz bozulmuş durumda. Önümüzdeki yılın ilk çeyreğinde net bir şekilde enflasyon tek haneye düşmüş olacak. Biz çabalarımıza devam edeceğiz.
Bu sene için 5.5 makul bir rakam. Sonraki 3 sene boyunca mümkün. Bu sene istihdam çok hızlı artıyor. Dış talep, avrupa birliğinin parasal geliştirme konsuunda güçlü bir talebi var. şuanda kapasite kullanım oranı yüzde 80'e dayandı. Yatırım yapmak için Türkiye'de teşvikler var, yatırımlar artacak, istihdam iç talebi destekliyor. Ticaret ortaklarımız artıyor. Son 5 yılda 5.6 büyüdük. 5.5 civarında da büyüyeceğiz.
Taşeron işçiler
Çalışmalar bu yıl tamamlanacak. Maliye Bakanlığı çalışmaları tamamladı, EKK'ya sundu, Çalışma Bakanlığı'nın da çalışmaları hazır. Yakın zamanda değerlendirilir.
Kamuya hizmet veren kardeşlerimizi rahat olsun, biz zaten bir çok sorunlarını çözdük.
Bireysel emeklilik sistemi
Bireysel Emeklilik Sistemi, biri gönüllü sistem biri de otomatik katılım. Bizim bahsettiğimiz ilave düzenlemeler otomatik katılıma ilişkin. Rakamlar da kötü değil. 6 milyon 833 üzerinde katılımcı var 72 milyar liranın üzerinde tasarruf var. otomatik katılımda birikim 1.2 milyar lirayı aştı. İlave adım atmamız gerekiyorsa atacağız.
Varlık fonu
Biz 40 milyar doların üzerindeki değeri, fonun içerisine aktardık.. Yönetim konusunda da bir başkan belirlenecek. Ondan sonra strateji ve harekete geçilmesi konusunda daha hızlı yol kat edilir. Şirketlerin yeniden yapılandırılmasından, diğer ülkelerle işbirliğinden dolayı Türkiye'ye ilave imkanların aktarılmasından dolayı biraz zamana ihtiyaç var. Yakında bu konularda da adımlar atılacak.
Türkiye'nin en büyük kırılganlık konusu, finans dışı şirketlerin açık pozisyon durumudur. Şimdi şirketlerimiz dışarıdan borçlanacak. Bu kaynağı getirirken riski yönetir mi yönetemez mi? Hiç döviz geliri olmayanlara diyeceğiz ki "Senin gelirin lira, sen lira borçlan" Öyle şirketler var ki hiç ticarete konu olmayan alanlarda yatırım yapmak için dışarıdan borçlanıyor. Finansal piyasalara gidip, kendini korumaya alacaksın. Bu şirketler de kendini hesaplarını bilir, "siz karışmazsınız" diyemezler. Her şey hazır ama bu politikaları belirlerken çok detaylı bilgilere ihtiyacımız var. Merkez Bankası'na bu yönde yetki vereceğiz ve altyapıyı oluşturup kur riskini azaltmaya, yönetmeye yönelik adım atacağız.
