İstanbul Ticaret Odası (İTO) Yönetim Kurulu Başkanı Şekib Avdagiç, Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND) Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Nuhoğlu ve Karadeniz Vakfı Başkan Yardımcısı Ali Bayramoğlu Karadeniz Stratejik Araştırma Merkezi (KASAM) programında, iş dünyasında yaşanan son gelişmeleri değerlendirdi.
İTO Başkanı Avdagiç, virüsün Çin’den çıkmasına rağmen bunun sadece Çin ile alakalı bir mesele olmadığını ifade ederek, Türkiye’deki yaklaşık 150 bin lokanta-kafe müessesesinin 3’te 1’inin İstanbul’da bulunduğunu ve bunların sıkıntılı bir duruma sürüklendiğini belirtti. Küresel ekonominin ve değişimin yönlerini ele alırken Türkiye’nin 3 alanda attığı adımlarla mağduriyetleri gidermeye çalıştığını aktaran Avdagiç, “Birincisi, devlet, bazı şirketleri mücbir sebep sınıfına alarak bunların kamuya borçlarını 6 ay öteledi. İkincisi, devlet, çalışanlara yönelik iki ayaklı bir önlem aldı. Üçüncü olarak da kredi kanalları devreye sokuldu” dedi.
Bir kısa çalışma ödeneği, işsizlik ödeneğinin yanısıra elemanını işten çıkarmayan işverenlerin istifadesine sunulan destekler olduğuna da dikkat çeken Avdagiç, “İstanbul’da buna büyük bir müracaat oldu. İstanbul’da 260 binden ziyade firma buna başvurdu, yani 2,5 milyon kişiye ulaşan bir başvuru. Geç dönmeler oluyor gibi bazı şikayetler oluyor ama 17 yılda yapılan müracaatın birkaç katı son 1,5 ayda ortaya çıktı. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nı bu yükle mücadelesi için tebrik ediyorum, bu kadar büyük bir kitle işini bu kadar hızlı karara bağlamak büyük başarıdır” diye konuştu.
Avdagiç, Türkiye’nin yurt içi e-ticaret noktasında bir sıkıntısı olmadığını belirten İTO Başkanı Şekib Avdagiç, “Yurt içinde e-ticaretin bir kısmı yabancı sermayenin eline geçmiş olsa bile bu noktada belli bir yere geldik. Artık bizim sınır aşan e-ticaret için kafa yormamız lazım. Şu anda PTT’nin bu alanda bir çalışması var ve belli coğrafyalarda, özellikle Afrika’da, başarı elde ettiler. Ama kendilerini yeteri kadar duyuramadıklarını görüyorum. Mutlaka önümüzdeki dönemde sınır ötesi e-ticaret noktasında bir yere varmamız lazım. Elektronik ticaret daha fazla önem kazanacak. Sadece geçtiğimiz nisan ayına baktığımızda, bugüne kadar e-ticarette hiç alışveriş yapmamış 3 milyonun üzerinde kredi kartı ilk defa e-ticaret ile bir şeyler aldı. e-ticarette kolonya satışları yüzde 1000 arttı, maya satışları yüzde 400 arttı, elektronik cihazlarda yüzde 700 arttı. Bir takım mallarda çok hızlı artış var.”
İTO Başkanı Şekib Avdagiç, bütün dünyada “akbabaların” dolaşmaya başladığını belirterek, şu anda sıkıntıda olan şirketler ve bir takım büyük şirketlerin çok ucuz bedellerle el değiştirebilir konuma geldiğini kaydetti. Birçok ülkenin artık tedarik kaynağını Çin’den koparıp kendi ülkesinde veya kendi ülkesine yakın
coğrafyada oluşturmaya çalıştığını anlatan Avdagiç, şunları kaydetti: “Bunu gören Çinliler de bu alanlardaki şirketleri çok uygun fiyatlarla satın alma konusunda ciddi bir atağa çıkmış durumdalar. Almanya gibi bazı ülkeler, bu tip şirketlerin satışında kamu kontrolü getirdi. Özellikle stratejik şirketlerin satışında hükümet onayı gerekiyor. Bu, Türkiye için de çok önemli bir konudur. Aksi halde bizim çok değerli şirketlerimiz de bu nakit krizi tablosunda üç kuruşa yabancılara gidebilir.”
Lüks harcama için güven oluşmalı
- Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND) Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Nuhoğlu, pandemi etkisiyle ilk olarak 23 Şubat’ta karşılaştıklarını belirterek, Türkiye’nin Orta Doğu ve Orta Asya bölgelerindeki kara yolu ticaretinde karşılaştığı zorluklara dikkat çekti. Nuhoğlu, “Irak bizim için çok önemli bir ülke. Irak’a senede 9 milyar dolarlık mal ihraç ederiz ve bunu da yaklaşık 600 bin seferle yaparız. Yani senede 600 bin aracımız Türkiye’de mal alır, Irak’a taşır. Birden kapıların kapanması bizi çok zor duruma soktu. Irak’ta 6 bin küsur şoför arkadaşımız vardı. İran’da bu rakam 1.500 civarıydı. Irak’a her gün 1.500 sefer yapıyorduk” dedi.
- DEĞİŞİM OLACAK AMA NASIL!
- Türkiye’nin Irak kapısında 1 Mart’ta temassız ticareti hayata geçirdiğini hatırlatan Nuhoğlu, “2 Mart’ta hiçbir aracımız ve şoförümüz karşıya geçmeden aracı tampon bölgede değiştirmeye başladık. Yani, TIR o bölgede dorseyi bırakıyor, karşı taraftan gelip çekiciyle alıyorlar. Şu anda yaşananları tam olarak anlamakta zorlanıyoruz, bundan sonra karşımıza ne çıkacağını da tam olarak göremiyoruz. Bazı şeylerin değişeceğini biliyoruz ama nasıl değişeceğini bilmiyoruz. Buna hazırlıklı olmak gerekiyor” diye konuştu.
