Bir dönemin bavul ticareti ile özdeşleşen Laleli, Türk hazır giyiminin önemli merkezlerinden biri. Bölge, 1990’lı yıllarda bireysel Rus müşterilerden, kurumsal yabancı firmalarla büyük işlere imza atan bir yapıya dönüşmüş durumda. Yeni Şafak, 2018'i ,8 milyar dolar ihracatla kapatan Laleli'nin nabzını tuttu.
AFRİKA YÜKSELİŞTE
Esnafla konuştuk sorunlarını ve taleplerini dinledik. Laleli esnafı yeni sezon için harıl harıl çalışıyor. Rusya ile ilişkilerin oldukça iyi olması yüzleri güldürüyor. Son yıllarda Afrika pazarının yükselişe geçmesi esnafı sevindiriyor ancak, uçak bileti maliyetleri ve vize sorunu sıkıntı oluşturuyor.
MALİYETLER ARTTI
- Tekstilci, ithal kumaşlarda uygulanan dampingin rekabet gücünü azalttığından şikayet ediyor. Üretimde, tedarikte hızlı olduklarını söyleyen esnaf, marka olmanın kolay olmadığını bunun için devlet desteğine ve reklama ihtiyaç olduğunu vurguluyor. Kuyumculuk sektöründe ise işçi maliyetlerinin yüzde 50 arttığını öğreniyoruz. Otelciler de halinden oldukça memnun iyi bir sezon geçirdiklerini söylüyor.
RUSYA İLE İŞLER YOLUNDA
- İlk durağımız Laleli Sanayici ve İşadamları Derneği (LASİAD) Başkanı Gıyasettin Eyyüpkoca oldu. 2019 yaz koleksiyonu harıl harıl çalıştıklarını söyleyen Eyyüpkoca, Rusya ile işlerin yolunda olduğunu ifade etti. Son 7 senedir Afrika'ya çalıştıklarını ve birçok kıta ülkesinde fuar düzenlediklerini anlatan Başkan, "Afrika'nın Rusya pazarını geçeceğini düşünüyorum. Ancak vize almakta sıkıntı yaşıyorlar. İkincisi uçak bilet maliyetleri çok yüksek. Bir Afrikalı tüccar ayda iki defa gelmesi gerekirken maliyetten dolayı bir defa geliyor" dedi. Eyyüpkoca, 2019’a kendi firması özelinde İzmir’deki Gelinlik ve Abiye fuarı ile başladıklarını anlattı.
ÇİN İLE MAKAS KAPANIYOR
"Fuarda hiç görmediğim kadar Avrupalı gördüm" diyen Eyyüpkoca, İtalyan, İspanyol, Fransız, İngiliz firmalarına sipariş hazırladıklarını aktardı. Eyyüpkoca, "Ayrıca bizimle Çin arasındaki makasın kapandığının ve Avrupa'daki siparişlerin Türkiye'ye döneceğinin göstergesi" dedi. LASİAD Başkanı, geçen yılki 5,8 milyar dolarlık ihracat başarının ardından, 2019’da yüzde 10’luk artış beklediklerini dile getirdi. Bölgenin nabzını iyi bilenlerden biri de tekstilci ve aynı zamanda LASİAD Başkan Vekili Muhammed Sancaktar.
SCHENGEN TUZAĞI
35 yıldır sektörün içinde ve 90 senesinden itibaren kendi işinin patronu. Sancaktar, gözlemlediği önemli bir sorun olarak AB Ülkelerinin Schengen’i ticareti engellemek için bir koz olarak kullanmasını gösteriyor. Schengen vizesi olmadan önce Çek Cumhuriyeti, Romanya, Slovakya, Macaristan ile çok daha fazla çalıştıklarını hatırlatan Sancaktar, Avrupa Birliği'nin müşterileri çekmek için Schengen'i icat ettiğine dikkat çekiyor.
HIZLI ÜRETİMDE ÖNDEYİZ
"Çin ve Fransa özellikle bizim satış yaptığımız ülkelerin müşterilerini çekmek için Çinlilerin bulunduğu yerlere devlet desteğiyle yerler oluşturuldu" diyerek tepki gösteren Sancaktar, şu bilgileri veriyor: "Orada da genelde hem Çinliler satıyor hem de üretiyorlar. Özellikle bizim hitap ettiğimiz müşterileri çekip dövizi oraya bırakmak için ellerinden geleni yapıyorlar. Ama en büyük avantajlarımızdan biri çok hızlı üretim yapıyoruz. Daha Türkiye'ye gelmeden sipariş veren müşteriler var."
DAMPİNG ZARAR VERİYOR
Sancaktar, marka çıkartmak için devlet desteği gerektiğinin altını çizdi. Kumaşta dampingten sonra ithal olanların fiyatlarında artış olduğundan şikayet eden Sancaktar, "O ülkelerle rekabet ediyorsunuz, o kumaşı çok rahatça uygun fiyata alıyorlar. Aynı müşteri kitlesine satıyorlar" dedi.
Afrika pazarı Rusya'yı geçer
Rus müşteriler ile özdeşleşen Laleli piyasası şimdilerde Afrikalı tüccarların da radarında. Ancak vize ve uçak maliyeti Afrikalı müşteriyi zorluyor. Laleli esnafı yeni sezon için harıl harıl çalışıyor. Esnaf, ürünün marka değerini artırmak için ise devlet desteği bekliyor.
- Destek bekliyoruz
- Çoskun Melengiç, “Kökenim Kapalı Çarşılı. 90 dan bu yana Laleli’deyim” diye başlıyor anlatmaya. Kuyumculukla uğraşan Melengiç, ağırlıklı olarak Rusya, Ortadoğu ve Türki Cumhuriyetlere giden ürünlerin yüzde 50’si buradan çıktığını ifade ediyor. Melengiç, “Sektörün bu bölgelere hitap ettiği 30 bin farklı modelimiz var” bilgisini verdi.
- ÇİN BÜYÜK SIKINTI
- Melengiç, işçilikten para kazandıklarını belirterek, önceden İtalya’nın başı çektiğini ancak şu an Çin’in kuyumculuk sektöründe kendileri için sıkıntı olmaya başladığını vurguladı. Melengiç, “Maliyetlerin yüzde 50 arttığından bahseden Melengiç, “Destek bekliyoruz. Rekabet gücümüz azalıyor” diye konuştu.
İyi bir sezon geçirdik
Kuyumcuların yanında oteller için de Laleli bulunmaz bir bölge. Otel Müdürü İzzet Sancaklı, müşterilerinin daha çok alışverişe gelenler olduğunu söylüyor. Laleli’de 400’ yakın otel olduğu belirten Sancaklı, “Balkan ve Rusya’dan gelen müşterilerimiz daha ağırlıklı. İyi bir sezonun ardından 2019’un daha iyi geçeceğini düşünüyoruz” dedi.
