4 bine yakın üyesiyle Türkiye’nin yurt dışındaki en büyük ekonomi diplomasi gücüne sahip Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK), 2024’ün yol haritasını açıkladı. 151 ülkede iş konseyi bulunan DEİK’in bu yılki rotası daha fazla ticaret, radarında ise yeni ticaret koridorları var. Hedeflerini açıklayan DEİK Başkanı Nail Olpak, “Ajandamızda ülke ve bölge bazlı spesifik hedeflerimiz var” dedi. İstanbul’da düzenlenen basın buluşmasında soruları cevaplandıran Olpak, Yurt dışı müteahhitlik hizmetlerinde Türkiye’nin daha fazla pay alması için güçlü bir müşavirlik hizmetleri ağının tesis edilmesini önerdi. Olpak, bunun için gerekirse uluslararası çapta iş yapan müşavirlik şirketlerinin satın alınabileceğine işaret etti.
HER ŞEYİ ONLAR DİZAYN EDİYOR
Olpak, “Müteahhitlerimiz, yurt dışından iş alırken yanlarında partnerlerinden birisi de müşavirlerimiz oluyor. Her şeyi müşavirlik firmaları dizayn ediyor. Ticaret Bakanlığımız da kendilerini destekliyor, bu önemli. Buna ilaveten özel bir teşvik mekanizması daha oluşturup, inşaat firmalarının dünyada önde gelen bazı müşavirlik firmalarını satın almalarını da sağlamalıyız diye düşünüyorum. Çünkü bu yöntem, müteahhitlik yapan firmalarımızın önünü açar. Dünya boyutunda dev projelerin kapısını aralarız” dedi.
HIZLI VE KALİTELİYİZ
Türk müteahhitlerinin sahip olduğu hızlı kabiliyete dikkat çeken Olpak, “Bir İngiliz şirketi ile fizibilite yaptığınız sürede, bizim Türk müteahhidimiz işi bitirerek teslim etmiş oluyor. İnanılmaz hızlıyız ve kalite açısından da hiçbir sorunumuz yok. Ama bu firmalarımızın en büyük sorunu finansman ve güçlü müşavirlik. Yurt dışındaki projelerine finansman olarak da destek olursak, adım adım çok ciddi yükseliş yakalayabiliriz. Bugün Türk Eximbank uygun finansman desteği sunarsa, müteahhitlerimizin dünya çapında aldığı projelerin sayısı artacak, onlar o projelerin ürünlerini Türkiye’den götürecekler ve mal ihracatında yaşanan sıkışmışlığı da bir nebze aşmış olacağız. Yurt dışında üstlendiğimiz projelerin yıllık büyüklüğü 30 milyar dolardan 60’lara, 100’lere ve 130’lara çıkabilir. Çünkü artık belli bir yere geldik mal ihracatında. Buna eşik atlatacak bu tip hamleler yapmalıyız” diye konuştu.
COĞRAFYA AVANTAJINI İYİ KULLANMALIYIZ
Yeni ticaret ve enerji koridorlarındaki gelişmelere dikkat çeken Olpak, “Türkiye’nin jeopolitik konumu sebebiyle doğal bir avantajı var. Ancak yine de bu avantaja güvenip gelişmelere seyirci olamayız” dedi. Çin’in Kuşak ve Yol Projesi ile Kalkınma Yolu Projesi’nin Türkiye için önemini vurgulayan Olpak, şöyle devam etti: “Zaman zaman jeopolitik gelişmelere bağlı olarak bunların önem sırası değişebiliyor. Türkiye olarak biz de hem bu konudaki coğrafi avantajımızı kullanma hem de güncel gelişmeleri takip ederek pozisyon alma gayreti içerisindeyiz. Irak Kalkınma yolu var. Türkiye ile Irak’ın kuzey-güney doğrultusunda uzanan bir hat üzerinden Basra Körfezi’ne açılma projesi var. Irak’ta olsa da Türkiye de bu projenin önemli bir paydaşı."
Konu insanlık ise İsrail ile ticaretin hiçbir önemi yok
Dünyada öne çıkan siyasi ve jeopolitik gelişmelere ilişkin değerlendirmelerde bulunan DEİK Başkanı Nail Olpak, İsrail’in Gazze’de ve diğer Filistin kentlerinde yaptığı katliamların ticarete etkisi konusunda şunları söyledi: “Gazze’de hepimizin yüreğini yakan bir insanlık trajedisi yaşanıyor. İsrail’in gösterdiği tutum şu an tüm dünyada tepki çekiyor ve herkes bu trajedinin bir an önce son bulması paydasında hemfikir. Bu süreçte Türkiye ile İsrail’in arasındaki ticaret hacminde elbette yavaşlama oldu ve tabii ki bu vahim durumun doğal etkileri olacak. Konu insanlık ise inanın bunun hiçbir önemi yok. Türkiye’nin İsrail ile ticareti etkilenir ve şu durumda etkilenmesinde de rahatsızlık duymayız. Çünkü biz insanız ve meseleye insani açıdan yaklaşmak zorundayız.”
Yaptırımların alternatifi yerel parayla ticaret
Rusya ile Ukrayna savaşı ilk çıktığı zaman enerji gıda ve emtia fiyatları üzerinde ciddi bir maliyet oluşturduğunu hatırlatan DEİK Başkanı Olpak, şöyle devam etti: “Rusya uluslararası dolar sisteminden çıkarılmasıyla ilgili 23 Aralık’ta ABD yaptırım ihlaline karışan bankaların ABD finans sisteminden (SWİFT) çıkarılacağına ilişkin bir kararname yayımlandı. Yani Rusya’nın dış ticaretine aracılık eden bankalar risk altında bu yüzden bankalar bu tür bir aracılık yapma konusunda risk almak istemeyebilirler. Bu yüzden de ihracat yapsak bile alacağımızı tahsil etmede sorun yaşayabiliriz ki bunun ilk sinyalleri bazı firmalar için geldi gibi ancak uzun süreli bir risk olacağını düşünmüyoruz. Yerel paralar ile ticaret yapmanın önemi burada tekrar öne çıkıyor.”
