Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, EYT düzenlemesiyle milyonları sevindirdikten sonra, şimdi de yeni bir projeye imza atıyor. Emeklilik reformu ve İş Kanunu'nda yapılacak düzenlemelerin yanı sıra, prim günü eksik olan vatandaşların EYT çerçevesinde emeklilik haklarına kavuşmaları yönünde çalışmalar ivme kazandı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, bu yeni düzenlemenin bütçe disiplinine uygun bir şekilde yürütüleceğini belirtti. İşte erken emeklilik düzenlemesi için detaylar...
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, yeni yapılacak düzenlemenin bütçe kurallarına uygun olarak tasarlandığını bildirdi. Bu düzenleme sayesinde, 3 milyon kişiye daha erken emeklilik imkanı sunuluyor. 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olan milyonlarca insan için getirilen Emeklilikte Yaşa Takılanlar düzenlemesi, onlara emeklilik maaşı alma fırsatı sağladı. İşte erken emeklilik için detaylar...
3600 gün prim ile kimler emekli olabilir?
Kadınların 3600 gün üzerinden emekli olabilmesi için 15 yıl, 50 yaş ve 3600 gün şartını yerine getirdikleri tarih önemlidir; 23 Mayıs 2002 tarihinden önce belirlenen 15 yıl hizmet süresi ve 3600 prim gününü dolduran kadın sigortalılar 50 yaşında emekli olabilirler.
24 Mayıs 2002 ile 23 Mayıs 2005 tarihleri arasında belirlenen 15 yıl hizmet süresi ve 3600 prim gününü dolduran kadın sigortalılar 52 yaşında emekli olabilmektedirler.
24 Mayıs 2005 ile 23 Mayıs 2008 tarihleri arasında belirlenen 15 yıl hizmet süresi ve 3600 prim gününü dolduran kadın sigortalılar 54 yaşında emekli olabilirler.
24 Mayıs 2008 ile 23 Mayıs 2011 tarihleri arasında belirlenen 15 yıl hizmet süresi ve 3600 pri gününü dolduran kadın sigortalılar 56 yaşında emekli olabilirler. 24 Mayıs 2011 tarihinden sonra belirlenen 15 yıl hizmet süresi ve 3600 prim gününü dolduran kadın sigortalılar 58 yaşında emekli olabilirler.
Erkeklerin 3600 gün üzerinden emekli olabilmeleri için 15 yıl, 55 yaş ve 3600 gün şartını yerine getirdikleri tarih önemlidir; 23 Mayıs 2002’ den önce belirlenen 15 yıl hizmet süresi ve 3600 prim gününü dolduran erkek sigortalılar 55 yaşında emekli olabilirler.
24 Mayıs 2002 ile 23 Mayıs 2005 tarihleri arasında belirlenen 15 yıl hizmet süresi ve 3600 prim gününü dolduran erkek sigortalılar 56 yaşında emekli olabilirler. 24 Mayıs 2005 ile 23 Mayıs 2008 tarihleri arasında belirlenen 15 yıl hizmet süresi ve 3600 prim gününü dolduran erkek sigortalılar 57 yaşında emekli olabilirler.
24 Mayıs 2008 ile 23 Mayıs 2011 tarihleri arasında belirlenen 15 yıl hizmet süresi ve 3600 prim gününü dolduran erkek sigortalılar 58 yaşında emekli olabilirler. 24 Mayıs 2011 ile 23 Mayıs 2014 tarihleri arasında belirlenen 15 yıl hizmet süresi ve 3600 prim gününü dolduran erkek sigortalılar 59 yaşında emekli olabilirler. 24 Mayıs 2014 tarihinden sonra 15 yıl hizmet süresi ve 3600 prim gününü dolduran erkek sigortalılar 60 yaşında emekli olabilirler.
4500 gün prime emeklilik şartları neler?
8 Eylül 1999 yılı ile 30 Nisan 2008 arasında ilk defa işe girenlerin sayısı daha fazla. Bu tarihler arasında sigortalı işe başlayan erkekler 4500 gün primle yani 12.5 yılla emekli olabiliyor.
12.5 yılla emekli olabilmek için sigortalının 60 yaşını tamamlaması, 25 yıldan beri sigortalı olması ve en az 4500 gün prime sahip olması gerekiyor. Bu durumdaki erkek sigortalılar, yaşlılıktan kısmi emekli olabiliyor.
9 Eylül 1999 günü ile 30 Nisan 2008 günü arasında işe giren kadınların, kısmi emeklilik şartlarıyla yani 4500 gün sayısı ile emekli olabilmeleri için 58 yaşını tamamlamış olması, 25 yıldan beri sigortalı olması ve en az 4500 gün sayısına ulaşması gerekiyor.
Bir başka deyişle, erkeklerin 60 yaşını, kadınların ise 58 yaşını doldurması, 25 yıldan beri sigortalı olması ve en az 4500 gün prim ödemek şartlarıyla kısmi emeklilikleri olabiliyor.
Primler 4500 günden az ise erkekler askerlik borçlanması, kadınlar ise staj veya sigortadan sonraki doğumlarını borçlanarak farkı kapatabilir.
İlk defa 1 Mayıs 2008 tarihi ve sonrasında Bağkurlu olan kadının yaştan emeklilik için 5400 gün 61 yaşı; erkeklerin ise 5400 gün 63 yaşı tamamlamaları gerekiyor. 1 Mayıs 2008 tarihi ve sonrasında Bağkurlu olan kadın ve erkekler için emeklilikte kademeli geçiş uygulanıyor.
9 EYLÜL 1999 VE SONRASI İÇİN GEÇERLİ ŞARTLAR
Türkiye'de sigortalı olan vatandaşlar için 1999 yılı sonrasında kısmi emeklilik hakkı tanımlanmış durumda. Bu haklardan yararlanabilmek için 25 yıl sigortalılık süresi ve 4500 gün prim ödeme şartları aranıyor.
Bu şartları yerine getiren bireyler, ilk sigortalandıkları tarihten itibaren 25 yıl geçtikten ve 4500 gün prim ödedikten sonra emekli olma hakkına sahip oluyorlar. Bağ-Kur kapsamında çalışanlar için ise farklı kısmi emeklilik şartları geçerli.
DOĞUM VE ASKERLİK BORÇLANMALARI
KADIN ÇALIŞANLAR İÇİN DOĞUM BORÇLANMASI
Kadın çalışanlar, sahip oldukları çocuk sayısına göre doğum borçlanması yaparak, 2160 güne kadar prim kazanma imkanına sahiptir. Ancak bu süreç, çocukların sağ olması ve doğumdan sonraki iki yıl içinde herhangi bir prim yatırılmamış olmasını gerektiriyor.
ASKERLİK BORÇLANMASI
Askerlik borçlanması, askerlik öncesinde sigortalı olarak çalışmış bireylerin emeklilik prim gün sayısını artırma olanağı tanır. Bu borçlanma, emeklilik yaşını dolduran ancak prim günü eksik olan kişiler için özellikle faydalı bir seçenektir.
YAŞTAN EMEKLİLİK KOŞULLARI
PRİM GÜNÜ, SİGORTALILIK SÜRESİ VE YAŞ ŞARTLARI
Yaştan emeklilik için belirli bir prim günü, sigortalılık süresi ve yaşın doldurulması şartlarına uyulması gerekmektedir. 3600, 4500 ve 5400 prim günü ile emeklilik şansı sunan bu sistemde, kadın ve erkekler için farklı yaş şartları uygulanmaktadır.
Örneğin, 24.05.2002-23.05.2005 tarihleri arasında şartları yerine getiren erkekler 56 yaşında, kadınlar ise 52 yaşında emekli olabiliyor. Bu tarihler ilerledikçe, emeklilik yaşı da artış göstermektedir.
BAĞKURLULAR İÇİN KAÇ GÜN PRİM LAZIM?
Kısmi emeklilik için Bağ-Kur'lular arasında kayıtlı koşullar, sigortalı olunan dönem ve işe giriş tarihine göre değişiklik görülmektedir. Başlangıçta giriş sürecinin 5400 gün prim ödeme koşulları mevcuttur. Ancak, yaş şartı ise başlangıç dönemine göre farklılık göstermektedir.
8 Eylül 1999 ve öncesinde sigortalı olanlarda, kadınlar için yaş şartı 56'ya, erkekler için ise 58'e kadar yükselmektedir. 9 Eylül 1999 - 30 Nisan 2008 tarihleri arasında sigortalı olanlarda ise 5400 gün prim ödeme şartına ek olarak, kadınlar için 60, erkekler için 62 yaş üstü emekli olma şartları bulunmaktadır.
Son olarak, 30 Nisan 2008 tarihinde işe alındıktan sonra 5400 günlük prim ödeme şartı 31 Aralık 2035'e kadar kadınlardan 61, erkeklerde ise 63 yaşında emekli edilmektedir.
