|

Bakan Fidan'dan Türkiye-Irak Kalkınma Yolu Projesi açıklaması: Türkiye BAE Katar ve Irak yoğun görüşmeler içerisinde

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile İngiltere Dışişleri Bakanı James Cleverly basın toplantısı düzenledi. Bakan Fidan, yaptığı basın açıklamasında sel felaketinin yaşandığı Libya'da Türk ekiplerin altı kişiyi kurtardığını söyledi. Açıklamasında Türkiye-Irak Kalkınma Yolu Projesi'ne de değinen Bakan Fidan, Türkiye, BAE, Katar ve Irak'ın bu konuda yoğun görüşmeler içerisinde olduğunu belirterek, nihai resmi çalışmaların birkaç ay içerisinde bitirileceğini söyledi.

Semih Bozkuş
21:22 - 13/09/2023 Çarşamba
Güncelleme: 00:54 - 14/09/2023 Perşembe
Yeni Şafak
İngiltere Dışişleri Bakanı James Cleverly - Dışişleri Bakanı Hakan Fidan
İngiltere Dışişleri Bakanı James Cleverly - Dışişleri Bakanı Hakan Fidan

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Ankara'da İngiliz mevkidaşı James Cleverly'yi ağırladı.

İki Bakan, Bakanlıkta yaptıkları görüşmenin ardından kameraların karşısına geçerek ortak basın toplantısı düzenledi.

Basın toplantısında konuşan Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Irak, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Türkiye ve Katar'ın Türkiye-Irak Kalkınma Yolu Projesi konusunda yoğun görüşmeler içerisinde olduğunu söyledi.

Kovid-19 salgını, Rusya ile Ukrayna arasındaki savaş ve ABD ile Çin, Batı ile Çin arasındaki rekabetin oluşturduğu son yıllardaki bu jeopolitik gelişmelerden sonra yeni ticaret yollarının önemli hale geldiğini belirten Fidan, söz konusu 3 gelişme üzerine yeni ticaret yollarına ilaveten eskiden de tartışılmış, düşünülmüş teorik tartışmaları yapılmış diğer ticaret yollarının da gündeme getirildiğini ifade etti.


Fidan, bir ticaret yolunun tek başına ticaretin karşılanması manasına gelmediğini aynı zamanda jeostratejik rekabetin de bir yansıması olduğunu dile getirdi.


Yeni Delhi'de 9-10 Eylül'de düzenlenen G20 Liderler Zirvesi'nde mutabakat zaptı imzalanan Hindistan-Orta Doğu-Avrupa Ekonomik Koridoru'na değinen Fidan, "Hindistan'dan başlayan ve son günlerde G20'de imzalanan projeye baktığımız zaman da orada hani birinci amacın, rasyonalite ve verimlilik konusunda uzmanların şüpheleri var. Daha çok jeostratejik endişelerin de yol aldığı görülüyor." diye konuştu.


Fidan, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın G20 Liderler Zirvesi'nde katıldığı görüşmelerde, Kalkınma Yolu Projesi'nin gündeme geldiğini aktararak, şunları kaydetti:


"Şu anda özellikle yine G20'de Cumhurbaşkanımızın katıldığı görüşmelerde gündeme gelen ve desteğimizin teyit edildiği başka bir koridor projesi de Irak üzerinden, Basra Körfezi'nden gelip, Irak üzerinden geçecek olan Kalkınma Yolu Projesi. Türkiye, şu anda bununla meşgul. Özellikle Irak, BAE, Türkiye, Katar bu konuda yoğun görüşmeler içerisinde.


Cumhurbaşkanımız özellikle BAE Devlet Başkanı (Şeyh Muhammed Bin Zayed Al Nahyan) ile yaptığı görüşmede, önümüzdeki birkaç ay içerisinde bu konudaki nihai resmi çalışmaların en azından evrak üzerinde bitirilip pratiğe geçmesi konusunda mutabık kaldılar. Bu ön görüşmeyi Irak makamlarına da ilettik."


Buna benzer çalışmaların devam edeceğinin altını çizen Fidan, bu tür çalışmaların hem bölgeleri hem de insanlık için hayırlı olması temennisinde bulundu.

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Birleşik Krallık Dışişleri Bakanı James Cleverly ile bakanlıkta bir araya geldi. Görüşmenin ardından ortak basın toplantısı düzenlendi. Birleşik Krallık’ın Türkiye’nin Avrupa’da önde gelen ortaklarından biri olduğunu belirten Bakan Fidan, "Avrupa’nın iki ayrı ucunda iki önemli NATO müttefikiyiz. Ayrıca Avrupa Birliği’nin dışında yer alan küresel etki yapabilen iki önemli Avrupa aktörüyüz. Görüşmelerimizde ikili ilişkilerimize dair kapsamlı görüş alışverişinde bulunduk. 2007 yılından bu yana stratejik ortak olarak tanımladığımız ikili ilişkilerimiz, derinleşerek gelişmekte" dedi.



"20 milyar dolar ticaret hacmi hedefimize ulaştık"


2011 yılında Türkiye ile İngiltere arasındaki ikili ilişkileri güçlendirme amacıyla kurulmuş bir yapılanma olan Tatlı Dil Forumu’nun 8’inci toplantısının Türkiye’de gerçekleşmesine dair isteklerini Bakan Cleverly’ye ilettiklerini ifade eden Fidan, bu vesileyle Birleşik Krallık Başbakanı Rishi Sunak’ı Türkiye’de misafir etmek istediklerini iletti.


Fidan, "Birleşik Krallık, ihracatımızda 4'üncü sırada yer alan önemli bir ticaret ortağımızdır. Geçtiğimiz yıl itibariyle de 20 milyar dolar ticaret hacmi hedefimize ulaşmış bulunmaktayız. Ekonomi ve Ticaret Komitesi’nin 7’nci toplantısını ülkemizde düzenleyeceğiz. Aramızdaki serbest ticaret anlaşmasının kapsamını genişletmeye dair ön hazırlıklarımızı tamamlamak üzereyiz. Müzakereleri başlatarak hızla sonuçlandırmayı hedeflemekteyiz" diye konuştu.


Birleşik Krallık ile turizm alanında da verimli bir iş birliği olduğunu ifade eden Fidan, Birleşik Krallık’ın Türkiye’ye en çok turist gönderen 3’üncü ülke olduğunu söyledi. Fidan, "Savunma sanayi ayrıca önem verdiğimiz diğer bir iş birliği alanı. Somut projeler üzerinden ilerlemek konusunda mutabık kaldık" ifadelerini kullandı.



"Karadeniz Girişimi'ni tekrar canlandırma konusunda hemfikiriz"


Birleşik Krallık'ın, terör konusunda Türkiye tarafından müttefik ülke olarak değerlendirildiğini ve beraber hareket etmek istediklerini kaydeden Fidan, "Bu konudaki görüşlerimizi ve beklentilerimizi aktardım. Düzensiz göç, göçmen kaçakçılığı ile mücadelede ve düzensiz göçün yönetilmesi için ortak çalışmalarımızın, tecrübe paylaşımımızın artması için iki ülke arasında temaslar gerçekleşti" dedi. Fidan, Bakan Cleverly ile gerçekleştirdiği ikili görüşmeye dair ise "Kıbrıs meselesi, Ukrayna’daki savaş ve Suriye başta olmak üzere bölgesel ve uluslararası konular görüşüldü. Kıbrıs meselesinde Birleşik Krallık’ın önemli bir konumu bulunmakta, bununla alakalı konular ve son dönemde adada yaşanan gelişmeler üzerine, Ukrayna’daki savaş bağlamında Karadeniz girişiminin tekrar canlandırılmasına yönelik çalışmalar ve bu girişimi tekrar hayata geçirmemiz konusunda hemfikiriz. Önümüzdeki dönemde Birleşik Krallık makamlarıyla istişarelerimizi en üst seviyede sürdürmeye devam edeceğiz. Bölgesel ve küresel sınamalar karşısında ortak hareket ederek yakın iş birliğimizi sürdürmemiz önem taşıyor" ifadelerini kullandı.



"Sudan'a her türlü insani yardım ve destek vermeye hazırız"


Sudan Cumhuriyeti Egemenlik Konseyi Başkanı Orgeneral Abdülfettah El-Burhan'ın Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüşmesine dair bilgilendirmelerde bulunan Fidan, "Sudan Afrika’da önemli bir ülke, büyük bir coğrafyası var. Büyük bir tarihi geçmişi var. Hem Afrika’da hem de Kızıl Deniz'e olan kıyısı üzerinden Orta Doğu ile yakın ilişkisi bulunan önemli bir ülke. Maalesef buradaki iç savaş bizi derinden yaralamakta. Türkiye olarak tarihi yakınlık ve sorumluluk hissettiğimiz bu değerli ve kadim ülkeye ne yapabiliriz hep onun arayışı içerisinde olduk. Libya’da savaşan tarafların ikisiyle de temaslarımız davam etmekte. Savaşı sonlandırmaya yönelik bütün çabaları desteklemekteyiz. Bunların içerisinde mümkün olduğunca yer almaktayız. Tabii hedef nihai barışı getirmek olmakla birlikte savaş esnasında yaşanan insani dramlara da sessiz kalmıyoruz. Hem sivil toplum örgütlerimizin koordine edilmesi hem de savaşan taraflarla koordine ederek diğer insani krizlere hem devlet imkanlarıyla hem sivil toplum örgütleri ile nasıl müdahale ederiz onun arayışı içerisindeyiz. Bu konuda arazide büyükelçiliğimiz ve sivil toplum örgütlerimiz, diğer devlet kurumlarımız çalışmakta. Merkez de bakanlıklarımız koordine yürütmekteler" dedi.



"Altı Libya vatandaşı Türk ekiplerince kurtarıldı"


Bakan Fidan, Libya’da yaşanan sel felaketi hakkında, "Dost ve kardeş Libya halkına geçmiş olsun ve taziye dileklerimizi yinelemek istiyorum. Afetin hemen sonrasında yardım çağrıları doğrultusunda Libya’ya ilk yardımlarımızı dün ilettik. İlk etapta 3 askeri kargo uçağı, 168 arama kurtarma personeli, 2 arama kurtarma aracı, 2 kurtarma botu Mersin’den gönderildi. İhtiyaç olduğu sürece de buna devam edeceğiz. Sahadaki uzmanlarımız 6 Libyalı kardeşimizi enkaz altından kurtardılar. Hazırladığımız ek insani yardımlar da sevk edilmektedir" dedi.


Fidan, geçen günlerde Fas’ta medyana gelene deprem sebebiyle de Fas’ta hayatını kaybedenlere Allah’tan rahmet, yaralılara ise acil şifalar dileklerini iletti.



"İsveç'ten beklenen yükümlülükler belli"


İsveç'in NATO'ya üyeliğiyle ilgili de konuşan Fidan, "Türkiye, imzaladığı anlaşmalara sadıktır. Taraflardan beklenen yükümlülükler belli. Bu konu çerçevesinde süreç ilerliyor" dedi. İngiliz Bakan ise "Türkiye'nin aşırıcılık ve terörle mücadele gibi endişelerini detaylı bir biçimde konuştuk" ifadelerini kullandı.


Türkiye'nin 2022'deki Madrid Zirvesi'nde ve 2023'te Litvanya’da gerçekleşen NATO zirvesinde imzaladığı, mutabık kaldığı anlaşmalara sadık olduğunu belirten Fidan, "Taraflardan beklenen yükümlülükler belli. Bu konu çerçevesinde süreç ilerliyor" dedi. Bakan Cleverly ise "NATO üyeliğimizi ve buradaki rolümüzü burada derinlemesine ele aldık. İsveç'in kapasitesi yüksek savunma gücü olduğunu düşünüyoruz. NATO'ya büyük katkı getireceğini düşünüyoruz. Türkiye'nin aşırıcılık ve terörle mücadele gibi endişelerini detaylı bir biçimde konuşma fırsatımız oldu. Sorunların ortadan kaldırılmasını ve İsveç'in NATO'ya üye olmasını diliyoruz. Türkiye'nin dile getirdiği endişelerle ilgili kolaylaştırıcı olmaya çalışıyoruz" diye konuştu.


"Türkiye, Birleşik Krallık için vazgeçilmez bir ortak"

İngiltere Dışişleri Bakanı James Cleverly, "Türkiye, bizim için, Birleşik Krallık için vazgeçilmez bir ortak." dedi.

Cleverly, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile Dışişleri Bakanlığındaki görüşmesinin ardından ortak basın toplantısında konuştu.


Bakan Cleverly, görüşmede, iki ülke arasındaki ilişkinin güçlendirilmesine ilişkin konuların ele alındığını belirterek, "Türkiye, bizim için, Birleşik Krallık için vazgeçilmez bir ortak." ifadesini kullandı.


Geçmişe kıyasla iki ülke arasındaki ilişkinin daha fazla birbirine yakınlaştığını vurgulayan Cleverly, "Bu yıl, 4 milyondan fazla Birleşik Krallık vatandaşının ülkenizi ziyaret etmesi bekleniyor." diye konuştu.


"Türkiye'den gelen Birleşik Krallık'ta yaşayan yarım milyonluk çok önemli bir vatandaş grubu da var. Onlar da bizim refahımıza ve ülkemizin, toplumun canlılığına katkıda bulunuyor." ifadesini kullanan Cleverly, iki ülke arasındaki ticaretin giderek büyüdüğüne dikkati çekti.


Cleverly, iki ülkenin birlikte çalışmayı sürdüreceğinin altını çizerek, dünyanın karşılaştığı önemli ve zorlu sınamalarla baş edebilmek için müttefik olarak çalışmaların devam edeceğini dile getirdi.


Türkiye'nin Karadeniz Tahıl Girişimi'ni tekrar başlatabilme konusundaki çabalarını takdir eden Cleverly, Birleşik Krallık'ın, Türkiye ile ilişkilerinin çok önemli olduğunu vurguladı.


Cleverly, "(Türkiye) Ortak güvenliğimiz için son derece önemli, ortak refahımız için son derece önemli. Ancak bunun da ötesinde bizim ilişkimizin Avrupa için bir önemi var, bölge için önemi var ve dünyanın geneli için son derece önemli bir ilişki bu." dedi.

İngiltere Dışişleri Bakanı James Cleverly, Türkiye ile NATO'da müttefik olduklarını belirterek, "Her iki ülke de birbirini koruma ve NATO'nun diğer üyelerini koruma konusunda son derece önemli bir taahhüde sahip. Türkiye'nin gerçekten son derece kayda değer biçimde NATO ittifakına askeri taahhütleri olduğunu biliyoruz." dedi.


Cleverly, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile Dışişleri Bakanlığındaki görüşmesinin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında yaptığı konuşmada, Fidan'a göstermiş olduğu misafirperverlikten dolayı teşekkür etti. Cleverly, Türkiye'yi Cumhuriyetin kuruluşunun 100. yılında ziyaret etme fırsatı bulduğunu dile getirdi.


Cleverly, Fidan'la çalıştığı süre içerisinde onu çok iyi bir dost olarak gördüğünü, bunun her iki hükümet ve her iki ulus arasında son derece güçlü olan işbirliği seviyesini yansıttığını, farklı alanlarda çok yakın bir işbirliği bulunduğunu söyledi.


Türkiye'yi dışişleri bakanı olarak ilk kez ziyaret ettiğini aktaran Cleverly, 6 Şubat'ta meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremlerde hayatını kaybedenler için başsağlığı diledi.


Cleverly, Libya'da da selden dolayı korkunç bir felaket yaşandığına dikkati çekerek, "Türkiye, son derece önemli bir biçimde sadece yardım almak değil, aynı zamanda yardım verme konusunda da isteğini bir kez daha gösterdi. Bu da bizim altını çizmemiz gereken hususlardan bir tanesi. Birleşik Krallık olarak da bu ihtiyaç duyduğu dönemde Libya'ya destek vermeye hazır." diye konuştu.


Ticaret hacmi 25 milyar sterline yaklaştı


İki ülke arasındaki ticaretin giderek arttığını kaydeden Cleverly, ticaret hacminin yaklaşık 25 milyar sterlin olduğunu ve bunun son derece önem arz ettiğini vurguladı.


Cleverly, iki ülke arasındaki ticaretin her yıl yaklaşık yüzde 25 artış gösterdiğine işaret ederek, Fidan ile görüşmesinde bu ticaret hacminin nasıl sürdürülebileceği ve korunacağı üzerine de konuştuklarını anlattı.


Yeni ve genişletilmiş bir serbest ticaret anlaşmasının da gündeme geldiğini belirten Cleverly, iki ülkenin ortak çalışmalarına ilişkin, "Gerek bu Rusya'nın yasa dışı bir biçimde Ukrayna'ya yapmış olduğu saldırı ve savaş olsun, gerek yasa dışı göçle mücadele olsun ya da birlikte son derece yakın bir biçimde hem kendi ülkelerimizde hem de bölgedeki terörizmle mücadele çalışmaları olsun. Çalışmalarımızı yakınlaştırmak ve bu şekilde devam etmek istiyoruz." ifadelerini kullandı.


Cleverly, giderek daha önemli bir sorun haline gelen gıda güvenliğini sağlayabilmek için de ortak çalışmaları devam ettireceklerini ve Karadeniz'den tahıl ithal edilmesi için çabalarının süreceğini söyledi.


Türkiye ile NATO kapsamındaki ilişkilere dair Cleverly, şu değerlendirmede bulundu:

"NATO'da müttefikiz ve NATO zirvesinde yan yana oturuyoruz. Her iki ülke de birbirini koruma ve NATO'nun diğer üyelerini koruma konusunda son derece önemli bir taahhüde sahip. Avrupa'da barışın ve güvenliğin korunması bizim için son derece önemli. Biz bu anlamda Türkiye'nin gerçekten son derece kayda değer biçimde NATO ittifakına askeri taahhütleri olduğunu biliyoruz. Bu anlamda her fırsatta çok daha yakın çalışmak için bu çabayı da bir araya getirerek değerlendireceğiz. Hem müttefik hem de ortak olarak."


Cleverly, bu şekilde bir çalışmayla kıtanın güvenliğinin daha güçlü hale getirileceğini aktararak, karşılıklı her iki ülkenin de güvenliğini de daha güçlü bir seviyeye ulaşacağını vurguladı.


Serbest Ticaret Anlaşması'nın genişletilmesi için müzakereler sürüyor


Basın mensuplarının Hindistan-Avrupa ticaret koridoruna ilişkin sorusuna yanıt veren Cleverly, özellikle bu konuyu konuşmadıklarını ancak ikili ticari konuları değerlendirme fırsatı bulduklarını dile getirdi.


Cleverly, Serbest Ticaret Anlaşması'nın genişletilmesiyle ilgili müzakerelere başladıklarını kaydederek, Hindistan'la da böyle bir müzakere sürecinde olduklarını ifade etti.


Hindistan, Avrupa ve Orta Asya'daki tüm ülkelerle geniş kapsamlı bir ticari akış olduğuna dikkati çeken Cleverly, ticari akışların Batı'ya doğru daha güçlendirilmesinin kıta Avrupası için ticaret hacimlerini etkilemesi açısından son derece önemli olduğunu ve aynı zamanda İngiltere'ye de bunun olumlu yansıyacağını anlattı.


Cleverly, İngiltere'nin denizcilik ülkesi olduğuna işaret ederek, "Denizcilik ticari yollarının desteklenmesi son derece önemli. Batı'ya akan ticaret yollarının buradaki ulaşımın da daha makul fiyatlara çekilebilmesi için önemli bir katkısı olacaktır. Bu ilişki bizim için gerçekten son derece önemli. Her iki tarafın da çıkarlarını ilgilendiriyor." dedi.


"İsveç'in NATO'ya katılmasının hepimizin savunmasına katkıda bulunmasını diliyoruz"


Cleverly, İsveç'in NATO'ya katılmasına ilişkin soruya, Fidan ile görüşmesinde NATO üyeliklerinin ve rollerinin derinlemesine ele alındığı yanıtını verdi.


İngiltere'nin İsveç'in son derece kapasitesi yüksek bir savunma gücü olduğunu düşündüğünü vurgulayan Cleverly, İsveç'in NATO'ya önemli bir katkı getirebileceğine inandıklarını aktardı.


Cleverly, Türkiye'nin aşırıcılık, terörizmle mücadele gibi konulardaki endişelerini ve değerlendirmelerini Fidan'la detaylıca konuştuklarını söyleyerek, "Önemli olan husus, mümkün olduğunca en kısa sürede ortaya çıkabilecek sorunların ortadan kaldırılması ve böylece İsveç'in NATO'ya üye olmasının desteklenmesi. Bu çerçevede bunun hem NATO'nun genel anlamda savunmasına, hem de Türkiye'nin savunmasına ve hepimizin savunmasına katkıda bulunmasını diliyoruz. Özellikle de bu anlamda Türkiye'nin dile getirdiği endişelerle ilgili kolaylaştırıcılık yapmaya çalışıyoruz." diye konuştu.





#Hakan Fidan
#İngiltere Dışişleri Bakanı
#James Cleverly
#Basın Toplantısı
9 ay önce