|

'Dili politikleştirmeyin'

IRA'nın siyasi kanadı Sinn Fein üyesi Joe Reilly, BDP'nin 'iki dilli hayat' çıkışını ve TBMM'de Kürtçe konuşma ısrarını “Dili politikleştirmeyin” diyerek eleştirdi. Gençlik yıllarında IRA'nın aktif militanlarından olan Reilly, resmi dili İngilizce olan Kuzey İrlanda parlamentosunda İrlandaca konuşulabildiğini belirterek “Ama konuşmuyoruz. Parlamentoda İrlandaca konuşursak politikleşmiş olacak” dedi.

Önder Deligöz / İSTANBUL
00:00 - 21/12/2010 Salı
Güncelleme: 02:19 - 21/12/2010 Salı
Yeni Şafak
'Dili  politikleştirmeyin'
'Dili politikleştirmeyin'

Terör örgütü PKK elebaşlarının dahi Kürt sorununun çözümüne ilişktin fikirlerini dile getirirken 'örnek olabilir' diyerek atıfta bulunduğu İrlanda Kurtuluş Örgütü Sinn Fein'in etkili isimlerinden Joe Reilly, Yeni Şafak'a konuştu. 40 yıldan uzun bir süredir özgürlük mücadelesinde yer alan Reilly, Sinn Fein içerisinde Yürütme Kurulu üyeliği, Genel Sekreterlik, Genel Saymanlık görevlerinde bulundu. Barış süreci görüşmelerini yürüten heyetin de içerisinde yer alan Reilly, 16 yıldır Sinn Fein'in seçilmiş temsilcileri arasında yer alıyor.

PARLAMENTODA İRLANDACA KONUŞMUYORUZ

Halen Meath bölgesindeki Navan kentinin Belediye Meclis Üyeliği'ni yürüten Reilly, 'iki dil' tartışmasıyla ilgili ilginç bir değerlendirme yaptı. Kuzey İrlanda'da resmi dilin İngilizce olduğunu belirten Reily “Önceleri baskı nedeniyle İrlandaca eğitim yapılamıyor, İrlanda kültürü yaşanamıyordui” diye konuştu. Yeni bir kanun ile bu sorunu çözdüklerini söyleyen Reilly, İrlandaca eğitim de dahil hertürlü kazanımı elde ettiklerini ifade etti. Kuzey İrlanda parlamentosunda İrlandaca konuşulmasını engelleyen bir yasa olmadığını vurgulayan Reilly, Barış ve Demokrasi Partisi'nin (BDP) TBMM'de dahil olmak üzere 'iki dil' çıkışını kendi tecrübelerine atıfta bulunarak şöyle değerlendirdi: “Parlamentoda İrlandaca'yı anlamayanlar olacak. Onların üzerinde bir baskı kuruyormuşuz gibi anlam çıkabilir. Bu nedenle parlamentoda konuşmuyoruz. Kullanılırsa politikleşmiş olacak. Dil çok önemli bir araçtır o yüzden politikleşmemesi lazım.”

TSK DİLİ BASKI ALTINA ALAMAZ

Reilly, BDP'nin 'hayatın her alanında İki dil kullanacağız' çıkışı üzerine Genelkurmay'ın yaptığı açıklamayı da eleştirdi. TSK'nın açıklamasından haberdar olduğunu söyleyen Reilly “İnsanların dillerini baskı altına alamazsınız. Dili baskı altına almak düşünceyi de baskı altına almaktır. O yüzden dili yasaklayamazsınız. Ama o dili başkasına baskı unsuru olarak da kullanamazsınız. Dil insanın içinden gelir ve saygı duyulmalı. Hiçbir politik görüşün, partinin tekelinde değildir. Dili baskı altına aldığınız zaman insanları da bütün olarak baskı altına almış olursunuz. Birçok modern demokratik devlet bugün iki üç dil kullanabiliyor. Birkaç dilli hayata uyum sağlayabildiler” şeklinde konuştu.

SÜREÇ BAŞLADIĞINDA YOLUNU BULUR

Barış görüşmelerine seçildiğinde silahlı mücadelede yer aldığının bilindiğini söyleyen Reilly, Kürt sorununda ise durumun farklı olduğunu söyledi. Çözümün diyalogla sağlanabileceğini şöyle anlattı: “Kimse değişebileceğine inanmıyordu ama bir barış projesi ortaya koyduk ve bu başarılı oldu. Mandela'nın devlet başkanı olabileceğini de kimse hayal etmezdi. Gerry Adams'ın parlamentoya gireceğini ve Tony Blair'ın onunun için 'arkadaşım' diyeceğini de… Süreç başladığında o kendi yolunu bulur. Sonunda acı, baskı ve korkunun bitmesini istiyorsanız birçok iletişim tarzı geliştirilebilir. Bu noktada, bir mahkumla veya herhangi biriyle konuştuğunuz önemli değil. Herkes çözümün parçası olabilir.”


Cesur insanlarınız var mı?

“IRA hiçbir zaman masada olmadı. Sinn Fein, IRA'yı da temsil etti. Gücü elinde bulunduran politik yöntemlerle masada konuşan Sinn Fein'di. İnsanlar, Sinn Fein'in barış stratejisine destek verdi. İki taraf da sorunu barışçıl yoldan çözmek için çaba ve irade gösterdi. Bunlar cesur insanlardı. Bu iradeyi Türkiye'de de gösterebilecek kadar cesur insanlarınız var mı?”


Barışın yolunu açmıştı

Sinn Fein (Biz Kendimiz) İrlanda'da 1905'te kurulan aşırı milliyetçi siyasi bir oluşum. İrlandalı Arthur Griffith tarafından kurulan Sinn Fein, Güney İrlanda'nın bağımsız bir devlet olmasında önemli rol oynadı. Kuzey İrlanda'yla ilgili çaba sonuç vermeyince 1916 yılında silahlı eylem yapan İrlanda Cumhuriyet Ordusu (IRA-Irish Republician Army) oluşturuldu. Bu dönemden sonra Sinn Fein, IRA'nın siyasi kanadı olarak anıldı. Aşırı milliyetçi tavır göstermesine rağmen kendini sol bir parti olarak tanımlayan Sinn Fein, İngiltere hükümetiyle barış görüşmelerini yürüttü. Barış görüşmelerinin başarıyla yürüterek silahların susmasını sağlayan Sinn Fein'in başkanlığını 1983'ten bu yana Gary Adams yapıyor. Parti, Kuzey İrlanda ve İrlanda parlamentolarında sandalyeye sahip.


13 yıl önce