1970'li yılları hatırlayanlar hem TRT radyolarından, hem de TRT televizyonundan sık sık Hora gemisinin Ege Denizi'nde yaptığı araştırma seferlerini duyarlardı. Kıbrıs Barış Harekatı'ndan sonra MTA bünyesinde deniz araştırmaları yapan Hora gemisinin ismini çok uzun zamandır duymuyoruz. 1980'li yıllarda ara sıra, 1990 yılların ikinci yarısında ise Hora gemisi yerine ismini sık sık duyduğumuz bir başka geminin ismi ikame edildi: MTA Sismik 1. MTA Sismik 1 gemisi de Hora gibi deniz araştırmaları için bazen Ege Denizi'nde, bazen Karadeniz'de seferlere çıkıyordu. Bazen TPAO adına petrol araştırmaları yapıyor, bazen de denizde sismik araştırmalar yapıyordu. Bunların ne anlama geldiğini birçok şeyden haberi olmayan geniş halk kitlelerinden biri olarak, tabii ki bilmiyorduk. Bildiğimiz bir şey vardı: MTA Sismik 1 gemisi Ege'de, Karadeniz'de deniz araştırmalarına çıkıyor ve "çok önemli işler" yapıyordu. Bu önemli işlerin neler olduğunu, ne ifade ettiğini bilmesek de, sunuluş biçiminden öneminin farkına varıyorduk.
Hora'yı hatırlayanlar MTA Sismik 1 gemisinin Hora yerine ikame edilmiş yeni bir gemi olduğunu sandılar. Oysa, Hora ile MTA Sismik 1 gemisi aynı gemiydi.
1942 yılında Almanlar tarafından lojistik destek, arama kurtarma ve mayın tarama işlevini yerine getirmek üzere inşa edilen Hora, savaş sonrasında Almanlar tarafından Türkiye'ye hibe edilen bir gemi. Türkiye'ye geldikten sonra da benzer işler yapan Hora, 1960 yıllarda emekliye ayrılarak işçi yatakhanesine dönüştürüldü. İşçi yatakhanesi olarak üretiliş amacının dışında hizmet veren Hora'nın kaderi, Kıbrıs Barış Harekatı'ndan sonra değişti.
1974 yılındaki Kıbrıs Barış Harekatı'ndan sonra Yunanistan Ege Denizi'nde bir araştırma gemisiyle araştırmalara başlayınca, Genelkurmay Başkanlığı'nın talebi üzerine Türkiye de Ege Denizi'ne bir araştırma gemisi göndermek ister. Ne Deniz Kuvvetleri Komutanlığı'nın envanterinde ne de bir başka kurumun envanterinde araştırma gemisi bulunmadığının ortaya çıkması üzerine Norveç'ten bir araştırma gemisi kiralanır ve gemi Ege Denizi'nde Türk bayrağı ile deniz araştırmalarına başlar.
Yunanistan Türk bayrağı ile bir geminin Ege Denizi'nde deniz araştırmaları için seyre çıkmasına itiraz eder. Ege'nin ne kadarlık bölümünün iki ülkenin karasuları kapsamına girdiği, ne kadarlık bölümünün uluslararası sular hükmünde olduğu tartışmalarının sürdüğü sırada Türkiye'ye karşı başlatılan ve öncülüğünü Amerika'nın çektiği ambargo üzerine, parası ödenmiş olmasına rağmen Norveç Türkiye'ye verdiği gemiyi geri çeker.
Norveç'in gemisini geri çekmesi üzerine Genelkurmay Başkanlığı'nın öncülüğünde yeniden araştırma gemisi olarak kullanılabilecek gemi arayışları başlar. Bir zamanlar denizlerde arama kurtarma ve lojistik destek için kullanılan Hora gemisinin varlığı akla gelir. Araştırılır ve "işçi yatakhanesi" olarak kullanıldığı tespit edilir.
Hora'nın "işçi yatakhanesi" hüviyetinden kurtarılması için çalışmalara başlanır ve denizde sismik araştırmalar yapabileceği teknik donanım gemiye monte edilerek Hora'nın araştırmalarına ilk olarak Ege Denizi'nden başlaması startı verilir. Hora artık MTA bünyesinde deniz araştırmaları yapan bir sismik araştırma gemisidir. Hora'nın deniz araştırmaları 1980 yılına kadar aralıksız devam eder.
1980 yılına gelindiğinde Hora'nın teknik donanımının eskimesi, MTA'nın söz konusu teknik donanımı yenileyecek harcama kalemi konusunda sıkıntı çekmesine bir de MTA'nın petrol aramalarından çekilmesi eklenince Hora'nın "emekliye sevkedilmesi" düşüncesi devreye girer. MTA, DPT, hükümet Hora'nın "emekliye sevkedilmesi" kararı konusunda mutabık hale gelirler. Hatta Hora'nın "emekliye sevkedilmesi" konusunda Bakanlar Kurulu kararı bile alınır.
Hora'nın "emekliye sevkedilmesi" konusunda Bakanlar Kurulu kararı alınınca Genelkurmay devreye girerek başta hükümet olmak üzere Hora ile ilgili bütün kurumlara söz konusu emeklilik işlemini yerine getiremeyecekleri kanaatini iletir. Hora'nın denizlerde sismik araştırmalarını sürdürebilmesi için ne yapılması gerekiyorsa yapılmasını ister Genelkurmay. Çünkü hem Ege'de, hem Akdeniz'de, hem de Karadeniz'de Türk bayrağı ile araştırmalar yapacak bir gemi mutlaka gereklidir.
Bu gerekliliğin kabulü üzerine Hora, yine MTA bünyesinde olmak üzere deniz araştırmalarını sürdürmeye devam eder. 1986-1994 yılları arası Hora için (ama biz onu artık MTA Sismik 1 gemisi olarak bilmekteyiz) deniz araştırmaları açısından biraz rölantide geçer. 1995 yılına kadar MTA Sismik-1 gemisi sanki faaliyette değildir. Sanki Türkiye'nin deniz araştırmaları yapan bir gemisi yoktur. 1995 yılına kadar Sismik 1 gemisinin ismini artık duymaz olduk. Bugün Sismik-1 gemisi yine sıkıntıda. Üzerindeki teknik donanım deniz araştırmaları yapmak için epey eskimiş durumda. Türkiye için denizlere indiğinde Hora olan gemi bugün artık MTA Sismik-1 olarak ya "emekliye sevkedilecek", ya da teknik donanımı yenilenerek eski günlerdeki gibi sismik araştırmalarına devam edecek.
----------------- imza------------------
----------------- imza------------------
