Hayatımızda bir çok işi sağdan yaparız. Tokalaşmak, sağ şeritten gitmek, ata sağdan binmek gibi pek çok alışkanlığımızın aslında yüzyıllar öncesine dayanan birer hikayesi de vardır. Erkek kıyafetlerinde düğmeler de sağdadır, bayan kıyafetlerinin aksine. Tamer Korugan'ın yazdığı "Lüzumsuz Bilgiler Ansiklopedisi"nde, geneli kendini savunma psikolojisine dayanan bu yönsel alışkanlıkların nedenleri anlatılıyor.
Bir zamanlar herkes İngilizler gibi yolun solundan gidiyordu. Çünkü, yüzyıllar önce yolun karşısından gelenin dost mu, yoksa düşman mı olduğunu kestirmek mümkün değildi. İnsanların çoğu sağ ellerini kullandıkları için, yolun solundan, duvar dibinden giderek sol taraflarını emniyete alır, sağ ellerini de kılıçlarını hemen çekecek şekilde hazır bekletirlerdi. Yolun solundan seyahat, ilk defa 1300 yıllarında, papanın Roma'ya gelecek hacıların yolda karmaşaya sebep vermemeleri için, yolun solundan gitmelerini söylemesiyle resmileşti. 18. yüzyılın sonlarında ABD'de birçok atın çektiği posta arabalarında, sürücü koltuğu yoktu ve sürücü en arkada ve soldaki atın üstünde oturuyordu. Bu da yolun solundan gidildiğinde karşıdan geleni ve yolun kontrolünü zorlaştırıyordu. Çok geçmeden ABD'de trafik sağdan işlemeye başladı. Fransız İhtilali sırasında da, ihtilalin liderlerinden Maximilien Robespierre, Katolik kiliseye meydan okuyanlara bir jest olsun diye, Parislilerden yolların sağından gitmelerini istedi. Bir süre sonra aslında kendisi de bir solak olan Napolyon, ordularındaki ikmal arabalarının yolların sağından gitmeleri emrini verdi ve zaptettiği her ülkede de bu uygulamayı hayata geçirdi. İngiltere hiçbir zaman Napolyon tarafından zapt edilemediğinden İngilizler yolun solundan gitme alışkanlıklarına devam ettiler. Avustralya, Hindistan gibi tüm eski sömürgelerinde de bu usulü devam ettirdiler.
Erkeklerin tüm giysilerinde düğmeler sağda, ilikler solda iken kadın giysilerinde durum tam tersidir. Erkek giysilerinde düğmenin sağda oluşu, insanların daha çok sağ ellerini kullanmalarından dolayı yerleşen bir alışkanlık. Peki kadınların düğmeleri niçin solda? İlk zamanlarda, düğmeler herkesin alamayacağı kadar pahalı idi. Düğme alabilecek kadar zengin kadınlar da, uzun elbiselerini ancak hizmetçilerinin yardımı ile giyebiliyorlardı. Hizmetçiler ise hanımlarının karşısında, onların düğmelerini, sağ ellerini kullanarak daha rahat ve daha hızlı ilikleyebiliyorlardı. Günümüzde bu adet değişmedi.
----------------- imza------------------
