|

İşte Çile’nin ilk hali

Necip Fazıl’ın 1939’da yayımlanan “Çile” şiirinin bugüne dek bilinmeyen ilk hali ortaya çıktı. Yüksek lisans öğrencisi Feyza Cinser, Yusuf Ziya Ortaç ve Orhan Seyfi Orhon tarafından yayımlanan “Aydabir” dergisini incelerken “Tanrım Diledi ki” adıyla 1936’da yayımlanan şiirin “Çile”nin bir bölümü olduğunu fark etti.

Seray Şahinler Demir
00:00 - 29/03/2021 Pazartesi
Güncelleme: 00:59 - 29/03/2021 Pazartesi
Yeni Şafak
Şiirin beş dörtlüğü, 1936’da Aydabir dergisinde “Tanrım Diledi ki” adıyla yayımlanmış.
Şiirin beş dörtlüğü, 1936’da Aydabir dergisinde “Tanrım Diledi ki” adıyla yayımlanmış.
Necip Fazıl Kısakürek’in önemli şiirlerinden Çile’nin bugüne dek hiçbir yerde rastlamadığımız ilk örneği keşfedildi. İstanbul Üniversitesi’nde Yeni Türk Edebiyatı yüksek lisans öğrencisi Feyza Cinser,
Yusuf Ziya Ortaç ve Orhan Seyfi Orhon tarafından yayımlanan “Aydabir” dergisini incelerken “Tanrım Diledi Ki” adıyla yayımlanan şiirin “Çile”nin bir bölümü olduğunu fark etti.
1939’da Yeni Mecmua’da yayımlandığı bilinen Çile’nin ilk örneği sayabileceğimiz Tanrım Diledi Ki’nin beş dörtlüğü böylece gün yüzüne çıktı. Cinser’in keşfettiği ve edebiyat dünyasına sunduğu şiir Dergah Dergisi’nin Mart sayısında yayımlandı.

“UZUN ŞİİR YAZIYOR”

  • “Çile’nin ilk halinin
    ‘Senfoni/Senfonya’
    adıyla 1939 yılında Yeni Mecmua’da yayımlandığını biliyorduk. Bu şiiri görünce, Necip Fazıl’ın 1936’da
    ‘Çile’
    şiirini yazmaya başlamış olduğunu ve aslında
    ‘Tanrım Diledi ki’
    adıyla ilk olarak Aydabir’de yayımlanmış olduğunu anladım”
    diyen Cinser, sürecin perde arkasını anlattı. Cinser şöyle konuştu:
    “Necip Fazıl’ın daha sonra
    ‘Çile’
    adını vereceği şiirinin beş dörtlüğü
    ‘Tanrım Diledi ki’
    adıyla Aydabir’de
    ‘Son neslin en kuvvetli şairi Necip Fazıl, yeni uzun bir şiir yazıyor. Bu orijinal şiirin birkaç güzel parçasını okuyucularımız için neşrediyoruz’
    notuyla yayımlanmış. Bu şiir Çile’nin ilk hâlidir. Necip Fazıl’ın şiiri ve şiirindeki değişmeler üzerine yapılmış birkaç çalışma vardır. Çünkü şiirlerini en fazla değiştiren şairlerden biri Necip Fazıl’dır.
    ‘Çile’
    şiiri daha önce
    ‘Senfonya’
    ile karşılaştırılmış, iki metin arasındaki farklılıklar belirlenmiştir. Aydabir’deki metinle
    ‘Senfonya’
    ve
    ‘Çile’
    karşılaştırıldığında, şairin şiirde ne gibi değişiklikler yaptığını görmek de mümkündür.”

DİL VE ANLAYIŞ DEĞİŞİKLİĞİ

Şiirin Necip Fazıl’da dile gelen buhranın, arayışın ayak izlerine; özellikle
“Tanrı”dan “Lûgat”
e dönüşen zihniyet değişimine işaret ettiğine dikkat çeken Cinser, “Necip Fazıl’ın bu şiirinde sonradan yapacağı bariz değişikliklerden biri
‘Tanrım bir isim ver, bana halimden’
mısraındaki değişikliktir. Bu mısra, şiirin
‘Senfonya’
ve
‘Çile’
hallerinde
‘Lûgat, bir isim ver bana halimden’
şekline dönüşmüş;
‘Tanrım’
yerine
‘Lûgat’
kelimesi kullanılmıştır.
‘Tanrı’
kelimesinin kaynağındaki ‘putperestlik delâlet’ yüzünden değişikliğe giden şair,
‘Lûgat’
noktalamasında şunları söyleyecektir: ‘’Tutuşturanlar, lûgat kitabını elime, Bilsin: Allahtan başka bilmiyorum kelime” diye konuştu.


#Çile
#​Necip Fazıl Kısakürek
#Feyza Cinse
#Yusuf Ziya Ortaç
#Orhan Seyfi Orhon
3 yıl önce