Doğru ve düzenli yapılan egzersizin kalp sağlığını koruduğuna dikkat çeken İstanbul Fizik Tedavi Rehabilitasyon Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimi Prof. Dr. Fatma Nur Kesiktaş, kalp-damar hastalıklarının yüzde 38.4 ile ülkemizde birinci ölüm sebebi olduğunu, dünyada 18.9 milyon kişinin bu gerekçelerle yaşamını yitirdiğini söyledi. Prof. Kesiktaş, kalp sağlığında egzersizin önemini Yeni Şafak için yazdı.
Vücudun en kuvvetli kasına sahip kalbimizi nasıl koruyacağız... Sigara, sağlıksız beslenme, stres gibi faktörler kalbimiz için büyük risk. Anne karnında yaklaşık 5’inci haftada atmaya başlamış, 70 yaşına gelmiş bir kişide nerdeyse 2.5 milyar kez kasılarak vücuda kan pompalamış kalbimizi diyabet ve yüksek kolesterol gibi zorlu koşullardan nasıl koruyacağız...
GELECEKLE OYNAMAYIN
Eğer kalp hastalığınız varsa, geçmişi değiştiremezsiniz ama kalbinizin geleceğini değiştirebilirsiniz. Size özel hazırlanan kardiyak rehabilitasyon programı, sizi kalp hastalığınızla tek başınıza bırakmayan bir ekip çalışmasıdır. Kardiyak rehabilitasyon yeniden hayatınızı düzenlerken, kalbinizi etkileyen alışkanlıklarınızı da el ele programlar.
3 ÖNEMLİ PARÇASI VAR
Kardiyak rehabilitasyonun egzersiz, danışma ve eğitimi, sağlıklı yaşam eğitimi ve stres yönetimi danışmanlığı gibi üç önemli parçası var. Bu program; kalp krizi geçiren, koroner damar hastalıklarıyla mücadele eden ve kalp yetersizlikleri olan kişilere uygulanabiliyor. Uzmanlar ilk önce egzersiz stres testi yaparak hastaları değerlendiriyor daha sonra ise egzersiz reçetelendiriyor. Egzersiz en etkin ilaçtır, paketlenebilse dünyada en çok satan en ucuz ilaç olurdu.
EGZERSİZ ŞART!
Kalp hastalığınız olmasa bile egzersizle kalbinizi koruyabilirsiniz. Düzenli egzersiz kalp hastalığına neden olabilen hipertansiyon, yüksek kolesterol, obezite, diyabet, stres gibi faktörleri ortadan kaldırabiliyor. Kalp sağlığı için aerobik egzersizler yararlı olurken, vücuttaki çizgili kasları çalıştıran, yürüme, koşma, yüzme, bisiklet gibi tempolu sporlar da oldukça faydalı. Severek başlayacağınız bir egzersiz düzenli yapmanızı da sağlar. En kolay egzersiz (maliyeti bir spor ayakkabısı) yürüyüş olurken, kalp sağlığı için yararı kanıtlanmış hareket miktarı haftalık en az 150 dakikalık programlardır. Bu haftalık 3-5 programdan oluşur. Kalp sağlığınız için önemli olan yaşınıza uygun egzersizi sürdürebilmektir.
LİMİT: SOHBET EDEBİLMEK
Temponuzu genel durum, yaş ve egzersiz alışkanlığınız belirler. Kalp hızınız size uygun tempoyu belirlemeniz için iyi bir gösterge. Kalp hızı nabız sayınıza eşittir ve yaşa göre değişiklik gösterir. Maksimal kalp hızınızı 220’den yaşınızı çıkararak hesaplayabilirsiniz. 40 yaşında bir kişinin maksimal kalp hızı dakikada 180 atım olurken, kalp sağlığı için ideal aerobik seviyesi ise nabzını dakikada 90 ila 150 atıma çıkaran egzersizlerle yapılabilir. Egzersiz sırasında kalp hızınız hemen artıyorsa, henüz alışık değilsiniz egzersiz yoğunluğunu azaltıp, yavaşlatmak gerekir. Maksimal kalp hızınızın yüzde 70-80’ine bu durumda ulaşabilirsiniz. Egzersiz sırasında, kalp hız ve nabzınızı takip edemiyorsanız, yanınızdaki kişiyle rahatça sohbet edebiliyor halde olmanız egzersiz yoğunluğunun size uygun olduğunun bir başka göstergesidir. Egzersiz sırasında yanınızdaki kişiyle rahatça sohbet edemez haldeyseniz egzersiz hızınızı azaltmanız önerilir.
UZMANA BAŞVURUN
Kalp sağlığı konusunda farkındalık oluşturmak büyük önem taşırken, herkesi seven kalbimizi korumamız gerektiğini unutmamalıyız.
EGZERSİZ YAPARSAK NEYİ BAŞARIRIZ?
- Egzersizin kanıtlanmış pek çok yararı var. Prof. Kesiktaş egzersizin kanıtlanmış yararlarını şöyle sıraladı:
- Kiloyu azaltmada yardımcıdır.
- Özellikle damar sertliği için risk faktörlerinden olan karın çevresi yağlanmasına engel olup bu bölgede incelme sağlar.
- Yüksek tansiyonun gelişmesini önleyebilir; ortaya çıkmasını geciktirebilir.
- Yüksek tansiyonun şiddetini azaltır; tedavisinde ilaçlara destek olur.
- İnsülin direncinin gelişmesini önleyebilir, geciktirebilir.
- Kolesterol ve diğer kan yağları özellikle kötü kolesterolü (LDL) yüksekliğini düşürebilir; hiperlipidemi tedavisinde ilaçlara yardımcıdır.
- Şeker hastalarında kan şekerinin daha iyi kontrol edilmesine yardımcı olur.
- Uyku kalitesini arttırır.
- Egzersiz vücuttaki mutluluk hormonlarını arttırarak stres hissini azaltır.
- Depresyonu azaltır kendinizi daha iyi hissedersiniz.
- Ayrıca hafızayı güçlendirir demans riskini azaltır.
