Asırlık iyilik abidesi Yeşilay’ın düzenlediği 4. Uluslararası Yeşilay Karikatür Yarışması’nda birincilik ödülü Fethi Gürcan Mermertaş’ın oldu. Bağımlılığın yalnızca bağımlı bireye zarar vermekle kalmadığına vurgu yapan karikatürist, “Bağımlılık bireyin ailesine, yakın çevresine ve tüm topluma da zarar verebiliyor. Karikatürümde alkol bağımlısı babanın, bağımlılığın olumsuz etkilerini ailesinin diğer fertlerine nasıl bulaştırdığını anlatmaya çalıştım” diyor.
ÖĞRETEN ÇOK VAR GÜLÜMSETEN OLMALI
55 yaşındaki deneyimli kalemin açtığı sergiler dışında gazete çizerliği ve animasyon yapımcılığı geçmişi de bulunuyor. Yurt içi ve yurt dışından ödüller kazanan Mermertaş, karikatürün evrensel yönünü hatırlatıyor ve şunları söylüyor: “Şiir, öykü roman gibi sanatlar farklı toplumlara ulaşabilmek için çevirmene ihtiyaç duyar ama yazı içermeyen bir karikatürü her toplum kolayca anlayabilir. İranlı çizerin karikatürüne gülebilmem için Farsça öğrenmem gerekmez. Benim çizdiğim karikatürü de bir Portekizli rahatça anlayabilir. Bir dil bir insan, iki dil iki insan, karikatür dili 7 milyar insan diyebiliriz.”
Karikatürdeki mizah oranı hakkında da konuşan sanatçı, “Karikatür kısaca, çizgiyle mizah yapma işidir diyebiliriz. Bazı karikatürlerde mizah daha fazla bazılarında daha az olabilir ama mizahsız karikatür olmaz. Didaktik şiir, didaktik hikâye olabildiği gibi didaktik karikatür de olur ama tatsız tuzsuz olur yavan olur. Karikatürcü bizden biriyse, bize samimiyetle bir ayna tutabiliyorsa bunu yaparken de birazcık gülümsetebiliyorsa işini yapmıştır. Öğreten adamlar her yerde ve çok fazla, gülümseten adam olmaya çalışmak lazım” ifadelerini kullanıyor.
GENÇLERİN İLGİSİ DEĞERLİ
Bağımlılıkla mücadele etmeyi, sağlıklı yaşamı alışkanlık haline getirmeyi hedefleyen Yeşilay’a 55 ülkeden 479 karikatürist 908 eserle başvurdu. İkincilik ödülünü Rusya’dan Vladimir Nenashev kazanırken başarı ödüllerine Endonezya’dan Jitet Kustana, Türkiye’den Kürşat Zaman ve İran’dan Hamid Ghalijari layık görüldü. Mazhar Osman Ödülü Ahmet Öztürklevent’in ve 100. Yıl Özel Ödülü yine Türkiye’den Hakkı Uslu’nun oldu. Çevrimiçi düzenlenen törende konuşan Yeşilay Genel Başkanı Prof. Dr. Mücahit Öztürk, “Yeşilay olarak temel amacımız bağımlılıklar konusunda tüm insanlarda farkındalık oluşturmaktır.
Farkındalık oluşturmak her zaman sözle olmaz, sözün yetmediği yerler de olabilir. Biz de bu amaçla karikatür yarışmasını düzenledik ve bundan da beklediğimiz sonucu aldık. Karikatür sadece şekilden ibaret değildir, bu resim ve şekil birçok anlam ifade edebilir. Bu nedenle özellikle gençlerin ve çocukların karikatüre olan ilgisi de bizim açımızdan çok değerlidir” dedi. 4. Uluslararası Yeşilay Karikatür Yarışması’nın kazananları ile başvuranlar arasından öne çıkan eserler sanal sergi ile görülebiliyor. Sanal sergiye “yesilay.org.tr/tr/fotograf-galerisi/4-uluslararasi-yesilay-karikatur-yarismasi-sanal-sergisi” adresinden ulaşılabiliyor.
Etkisi bir ömür sürer
“Bağımlılıklarla Mücadelenin 100. Yılında Sağlıklı Yaşamın Önemi” temasıyla düzenlenen etkinlikteki üçüncülük ödülünün sahibi Faruk Düz, “Çocuk ebeveynini eksiksiz ve en iyi model olarak gördüğünden büyüğünün yapmış olduğu olumlu ya da olumsuz tüm davranışları doğru olduğuna inanarak taklit eder. Fiziksel ve psikolojik gelişim sürecinde ebeveyn etkisi, çocuğun hayatında bir ömür boyu sürecektir” diyor.
İFADENİN AFORİZMASI
Karikatür ve resim arasındaki ilişkiye değinen Düz, şunları söylüyor: “Görsel sanatlar içinde yer alan resim, insanlık tarihiyle neredeyse birlikte başlamıştır. İlk mağara resimlerinde bile çoğunun karikatürize edildiğine şahidiz. Bazen abartılı olarak çizilen ve düşündüren resimler bazen de sade, anlaşılır ve basittir. Karikatürü resimden ayıran en önemli özellik daha çok imgeye ihtiyaç duyması, düşünceleri yalın bir dille ve bazen de abartarak mizahi biçime dönüştürüp çizgiyle buluşturmasıdır. Karikatür ne kadar mizah barındırsa da dünyada ve ülkemizde ciddi bir sanat alanı olarak gelişmektedir. Bu sanat, ifadenin aforizmasıdır.”
