Hem doyurucu, hem besleyici, hem de sağlık veren ama kilo sorunu da yaşatmayacak bir gıda mı arıyorsunuz? O zaman bu özellikleri bir arada taşıyan mucizevi besin soyayı bir denemelisiniz. Ülkemizde pek bilinmeyen ama Uzak Doğu'da binlerce yıldır kullanılan soyanın içerdiği izoflavonların ne kadar faydalı olduğu 1960'larda keşfedilmişti. Ancak 1990'ların başından itibaren kanser ve diğer kronik hastalıklarda ne kadar faydalı olduğu araştırmaya ve bulunmaya başlandı. Soya üzerine çok sayıda çalışması bulunan ve Soya Besin Kuruluşu'nun direktörü olan Beslenme Uzmanı Prof. Dr. Mark Messina'nın ülkemizi ziyareti esnasında kendisi ile keyifli bir sohbet yaptık.
Prof. Messina, soyanın yüksek kalitede ve mükemmel bir protein kaynağı olduğunu ve içinde yararlı birçok vitamin ve mineral bulunduğunu, yağ asidi için de iyi bir kaynak olduğunu anlattı. Ergenlik ve gençlik dönemlerinden beri soya tüketen insanların sağlıklı yaşam kalitelerinin çok yüksek olduğu görülüyormuş. Ancak bir özelliği var ki soyayı sağlık için mükemmel bir besin kaynağı haline getiriyor: İçerdiği İzoflavonlar. Başka hiçbir besinde bulunmayan İzoflavonlar, vücudumuzda östrojen hormonu gibi çalışıyor ama östrojenin dezavantajlarını yaşatmıyor. Soya doymuş yağ seviyesinin düşük olması sebebiyle et veya süt yerine kullanıldığında kandaki kolesterol seviyesini düşürüyor, kalp hastalıkları riskini azaltıyor. Kadınlardaki menopoz sonrası dönemde meydana gelen kemik erimesi ve sıcak basmalarını yüksek oranda azaltıyor.
Soya göğüs kanseri ve prostat kanserinde de etkili. Prof. Messina erken yaşlarda soya tüketen kadınların göğüs kanseri riskinin yüksek oranlarda azaldığını söylüyor. Messina, “kadınlar erken yaşlarda doğum yaptıklarında vücutlarındaki kansere meyilli hücreler nasıl yok oluyorsa, soya da aynı işlevi görüyor, sadece ortada bebek yok” diyor. Prostat kanserinde ise kanser esnasında bile besin desteği olarak soya kullanılması olumlu sonuçlar veriyor. Son dönemlerde yapılan çalışmalar ise soyanın beyin kanaması gibi kronik hastalıklara karşı olan etkilerine yönelmiş. Kasım ayında yapılacak Dünya Soya Kongresi'nde soyanın beyine olan etkileri incelenecek. Soyanın günümüzde pek çok ürünü bulunuyor. Soya sütü, yoğurdu, pudingi, kreması ve tofu. Ayrıca sebze olarak kullanılabiliyor. Soya sütü ve yoğurdunu günlük hayatımızda bu ürünleri kullandığımız şekliyle kullanabiliyoruz. Yani pastalarda, yemeklerde, kahvaltılık gevreklerin üstünde, kahvenin içinde. Soyayı tüketmek faydalı ama sonuçlarını tam olarak görebilmek için düzenli olarak günde 2 - 3 porsiyon tüketmek yeterli.
Soya diyet besini olarak kullanılabiliyor. Çünkü protein ağırlıklı diyetlerin kilo kaybında çok faydalı olduğunu gösteren kanıtlar var. Bu anlamda soya kilo kontrolü için sağlıklı ve yüksek kaliteli bir protein kaynağı. Özellikle soya sütünün karın yağlarını eritmesi konusunda detaylı araştırmalar yapılmış. Soyayı besin olarak et ve inek sütü yerine tüketildiğinde sağlıklı beslenmiş ve doymuş yağ oranı çok daha yüksek olan besinlerin bazı dezavantajlarını da geride bırakmış oluyorsunuz. Soya sütü inek sütü ile aynı besin değerine sahip, artısı İzoflavonları içermesi ve yağ oranının düşük olması. Tek eksiği Kalsiyum. Bunu da Kalsiyum katkılı soya sütü ile giderebilirsiniz. Soya pudingleri ise kolestrolsüz ve doymuş yağ oranı düşük olduğu için, diyet yapanlara tatlı ihtiyaçlarını gidermeleri için belirli oranda tavsiye ediliyor.
Sağlık açısından mükemmel bir besin olan soya, süt haliyle raflardaki yerini aldı. Şekersiz ve tuzsuz olan Alpro soya sütü, genetiğiyle oynanmamış soya fasulyesinin zengin içerikli kremsi sütünden yapılıyor.
