Geçen haftaki sayfamızı okuyan takipçilerimiz, oyuncak endüstrisine artık “Kidults” adı verilen, 12 yaş ve üstü çoğu yetişkin kişilerin yön verdiğini hatırlayacaktır. Ama adı üstünde bu bir “endüstri”. Yani sürekli tüketim amaçlı üretim yapmayı hedefleyen bir sektör. Amaç yeni ürünleri daha fazla satmak. Bunun için de eski oyuncakların bir şekilde “tedavülden” kalkması lazım. İspanya’da bu yokedici sürece direnen “Oyuncak hastanesi” de artık teslim bayrağını çekti. Fransız haber ajansı AFP’nin yer alan habere göre başkent Madrid’de 50 yıldır, oyuncakları tedavi/tamir eden, beyaz önlüğüyle Antonio Martinez Rivas elinde tornovidası, 31 Aralık 2022 günü (dün) kilit vurduğu 70 yıllık geçmişi olan dükkanındaki tezgahında son hastalarına baktı. 70 yaşındaki oyuncak tedavi uzmanı, babasının kurduğu dükkanda geçmişi nemli gözleriyle anlatırken, dünyanın yaşadığı değişimi de aslında anlatırken, son müşterilerinden birine, kanserle sürmekte olan savaşını ima ederek, “Şimdi tamir edecekleri kişi benim” diyor. Çocuk gözüyle, adeta 'Hazine Adası’nı andıran bu sıcak dükkanda her yer oyuncaklarla bezeli. Bunların arasında İspanya, Fransa, İngiltere, Portekiz ve hatta Uruguay kadar uzaktaki müşteriler tarafından gönderilen oyuncak bebekler, oyuncak ayılar, masa oyunları, tahta atlar ve daha fazlası bulunuyor.
1945’TE BAŞLAYAN HİKAYE
Oyuncakları tamir etmeyi babasından öğrenen Madridli Rivas, “İspanya’da her tür oyuncak üzerinde çalışan tek biziz” diyor ve ekliyor “Bunu okulda öğrenemezsiniz.” Rivas, çoğu müşterisinin “Çocukken sahip oldukları oyuncakların nostaljisini yaşayan” yetişkinlerden oluştuğunu belirtiyor. Bu yetişkin müşterilerin ilginç de bir talebi oluyormuş; Tamir edilmesini istedikleri oyuncaklarının orijinal parçalarla tamir edilmesi. Öyle ki bazı müşterilerin, oyuncağın içindeki parçanın değişmesi gerektiğinde, “olduğu gibi bırak” dediğini, çünkü “oyuncağın ruhunun” o parçalarla yaşadığına inandıklarını kaydediyor. Oyuncak dükkanı tam da 2. Dünya Savaşı’nın sonunda 1945 tarihinde Antonio’nun babası tarafından açılıyor. 1950’lerin sonu ve 1960’larla birlikte plastik oyuncakların piyasaya girmesi sonucu, format değiştirerek oyuncak tamirine yönelmek zorunda kalıyorlar. Ustalığı babasının elinden alan oyuncak tamir ustası, hikayesini, “12-13 yaşımdayken okuldan döndüğümde ödevimi bitirir, babamın tezgahına oturur ve nasıl yapıldığını bakardım. Ahşap işçiliğini, güzel sanatları ve el sanatları, saat yapımını, mekaniği ve elektrik düzenini bu şekilde öğrendiğim” diyerek anlatıyor. 1970’lerde atölyeyi babasından devraldı ve tek başına çalışarak geleneksel oyuncaklara olan ilginin azalmasına neden olan video oyunlarının gelişiyle uğraşmak zorunda kaldı. Rivas, “Günde 10 ila 12 saat çalışıyor olabilirsiniz ve saatte yalnızca 8 ila 10 avroya erken saatlerde çalışmaya başlarsınız” diye, son yıllarda yaşadığı zorluğu anlatsa da, “Ancak buna rağmen kapatmak kolay değil” diyerek yaşadığı üzüntüyü de aktarıyor.
