|

'Terbiyeyi Osmanlı'da gördük'

Savaşta salgın hastalıklardan dolayı hayatını kaybedenlerin içinde rahibeler de var. Sık sık koleraya yakalanıyor kısa sürede can veriyorlardı. Yüzden fazla rahibenin can verdiğini öğreniyoruz. Rahibeler hastalananların yanında sivil halka da özel bir ilgi göstermiş, yoksulları ziyaret ederek destek olmuşlar.

Şevin Ayaz
00:00 - 25/10/2009 Pazar
Güncelleme: 22:26 - 24/10/2009 Cumartesi
Yeni Şafak
'Terbiyeyi Osmanlı'da gördük'
'Terbiyeyi Osmanlı'da gördük'

Hemşirelik yapan yaklaşık 300 rahibe, Kırım savaşında ailelerini, sevenlerini ve ülkelerini bırakarak İstanbul'a gelir ve Taksim'de yaralı askerleri, kimsesiz çocukları tedavi ederler. Rahibe Assunta Ingenito, Clorinde Tria, Marie Driot bu isimlerden bazıları. Büyük fedakârlıklar gösteren bu rahibeler yaygın bulaşıcı hastalıklardan dolayı hayatlarını kaybederler. Kalanlar da hastalarla ilgilenmeye devam eder. Taksim civarında hizmet veren çadırlardan çok memnun kalan Sultan Abdülmecit Şişli'de rahibelere bir arazi tahsis edince Türkiye'nin ilk özel psikiyatri hastanesi kurulmuş olur. Temeli fedakarlık ve özgüvenle atılan Lape Hastanesi şimdi 150 yaşında.


Lape Hastanesi, tam 150 yıldır İstanbul'un göbeğinde, Şişli'de ilk günkü heyecanla hizmet vermeye devam ediyor(du), ama biz her gün önünden geçip gitmemize belki kapısındaki Fransızca tabelayı defalarca okumamıza rağmen nedense kapısından içeri bakmayı pek aklımıza getirmiyorduk. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş.'nin teşvikiyle, Yazar Rinaldo Marmara'nın kaleminden çıkan “Osmanlı Hoşgörüsünün Tanığı Lape Hastanesi” isimli kitabı ile dikkatleri üzerine çeken Osmanlı'nın tarihi mirası Lape Hastanesine gittik ve orada imparatorluğun hoşgörüsünü yansıtan bu yapının tarihini dinledik.Osmanlı ve Fransızların 1854 yılında Ruslara karşı birlikte savaştığı Kırım savaşında yaralı askerleri ve sivil savaş mağdurlarını tedavi etmek için İstanbul'a gelen Fransız rahibelerine hizmetleri karşılığı Şişli'de verilen arazi şimdilerde özel bir psikiyatri kliniği. Biz de Marmara ile Lape'nin bahçesinde buluştuk ve hem kitabını hem 'hayranı olduğu Osmanlı'yı konuştuk.

Rinaldo Marmara, İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından kitabın yayınlanmasının kendileri için anlamlı olduğunu söylüyor. Bu adımın Osmanlı'nın hoşgörüsünün devamı niteliğinde olduğunu vurgulayan Rinaldo Marmara, tam anlamıyla bir Osmanlı aşığı. Bir ayağı Fransa da, diğeri İstanbul'da. İstanbul'da yaşıyor ve Osmanlı topraklarında yaşayan levantenleri araştırıyor. Osmanlı'nın azınlıklara karşı gösterdiği tutuma hayran kaldığını ifade eden Marmara, “İmparatorluk, topraklarında farklı milletlerden birçok cemaat barındırdı. Her cemaatin kendi kiliseleri, okulları, hastaneleri vardı. İstanbul insanların dostça bir araya geldiği bir hoşgörü sembolüydü, hala öyle.” diyor.


“OSMANLI TERBİYESİ HİÇBİR YERDE YOK”

Rinaldo Marmara, Osmanlı'nın kendisine yapılan yardımları karşılıksız bırakmadığını, bağışladığı hastaneyle gösterdiğini söylüyor. Ona göre Osmanlı yıllarca Avrupa'ya örnek teşkil etmiş. Avrupalılara “Osmanlı terbiyesi hiçbir yerde yok diyorum, bana alınıyorlar.” diyor. Gelen rahibeler içinde savaşta yüzden fazla rahibenin öldüğünü, kalanların da isteseler de şartlardan dolayı geri dönemediklerini anlatan Marmara, kitabı için kendisine destek veren Kadir Topbaş'tan minnetle söz ediyor..


ABDÜLMECİT'TEN 50 BİN FRANK

Kitap hem bir tarih kitabı hem de Osmanlı hoşgörüsünün bir sembolü ona göre. Rahibelerin orduya canları pahasına yardım etmeleri, Sultan tarafından karşılıksız bırakılmadı diyor. Hastane'nin kurulma öyküsü oldukça ilginç. Elçiler Sultan Abdülmecit'in huzuruna çıkarlar. Türkçe bilmedikleri için yanlarında tercüman da var. Sultan onlara 10 bin frank bağış yapacağını söyleyince elçiler rakamı az buluyor ve Tercümana daha yüksek bir rakam rica ettiklerini belirtmesini istiyorlar. Tercüman sultandan çekindiği için tercüme etmeyince elçilerden biri devreye girer ve Sultan'a direkt olarak paranın miktarını söyler ve ekler: “Birkaç gün sonra üç kızınızı evlendireceksiniz. Biz daha yüksek bir rakam istiyoruz.” Sultan rakamı yükseltmiştir. 50 bin frank ve Şişli' de bir arazi.

15 yıl önce