Peki, toplum tarafından kolay bir operasyon olarak kabul gören bademcik ameliyatı gerçekten de bu kadar riskli mi? Ameliyatı yapan cerrahın işin ehli mi olması gerekiyor?
Yenisafak.com olarak bademcik ameliyatına dair merak edilenleri işin uzmanına sorduk. Medipol Mega Üniversite Hastanesi Kulak Burun Boğaz Bölümü’nden Doç. Dr. Muhammed Fatih Evcimik, çocuklarını ameliyat ettirmek isteyen ailelere bir nebze de olsa yol gösterdi.
Doktor da hastane de gerekli donanıma sahip olmalı
Ülkemizde bademcik ameliyatları Kulak Burun Boğaz hekimleri tarafından yapılıyor. Mezun olma aşamasında bir KBB uzmanı asistanlık eğitim sürecinde bademcik ameliyatı yapabilir liyakatiyle fakülteyi bitirebiliyor. Bunun yanı sıra oluşabilecek her türlü komplikasyonu da yönetebilecek donanımda oluyor. Dolayısıyla bu kişinin mutlaka ehil olması ve oluşabilecek komplikasyonu da yönetebilecek kabiliyette olması gerekiyor. Görev aldığı hastanenin de bu kabiliyeti gösterebilecek donanıma sahip olması gerekiyor.
Tüm dünyada en sık yapılan ameliyatlardan biri
Kolay bir ameliyat gibi görünen bademcik ameliyatı aslında içinde birçok riski barındırıyor. Yapılan vaka sayısına baktığımızda da tüm Türkiye’de ve dünyada en sık yapılan ameliyatlar arasında yer alıyor. Ama bazı komplikasyonlar maalesef yaşanabiliyor. Fakat toplam vaka sayısıyla kıyasladığımız zaman bu oran oldukça düşük. Örneğin; nasıl yaya olarak trafik kazasına maruz kalma oranımız oldukça düşük ise aynı şekilde burada da toplam vaka sayısına kıyasladığımızda aslında oran düşük. Fakat riskli bir ameliyat mı? Evet, riskli bir ameliyat.
Cerrahi müdahale sonrasın en büyük risk kanama
Hastanenin donanımlı olması çok önemli
İlk olarak bu konuda tecrübeli bir doktor olması tabii ki en önemli şart. Ayrıca yapılan hastanenin de tam donanımlı olması gerekiyor. Örneğin; bir komplikasyon meydana geldiği zaman; hastanenin, bu komplikasyonu yönetebilecek donanımda ve yönetebilecek bir tecrübede cerrahın da olması gerekiyor. Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de bu ameliyatı sadece KBB doktorları yapıyor. Diyelim ki bir kanama oldu; mutlaka çocuğun hastaneye ulaşabilecek durumda olması gerekiyor ilk günler için. Aynı şekilde cerrahın da hastanede bulunması gerekir. Tekrardan müdahale etmek durumunda kalınabilir. Bazen yoğun bakım şartları uygulanabilir. Ek bir tedavi gerekebilir. Onun için hastanenin donanımlı olması bu konu da çok önemli.
Ameliyat için kriterler neler?
- Bir de bazı mutlak endikasyonlar var. Mesela bademciğe bağlı bir tümör varsa; bu kaçınılmaz bir şekilde cerrahi. En azından tanı koymak ve tedaviye başlamak açısından. Bir diğeri ise; kanamaya neden oluyorsa, bademciğe bağlı durdurulamayan bir kanama varsa, o zaman da bademcik dokusunun alınması gerekebilir. Bunlar mutlak endikasyonlar. Bazı nadir durumlar da var. Örneğin; bademcik taşına bağlı ağız kokusu olması, bazen yutkunma problemleri yapması, boğuk konuşmaya neden olması veya bir rezervuar bakteri odağıysa o zaman vücuttan uzaklaştırılması gerekebilir. Bir de bazı tedavi edilmemiş bademcik iltihapları, peritonsiller apse dediğimiz bir derin boyun enfeksiyonuna neden olabiliyor. Buna da eğer zamanında müdahale edilip ameliyat olunmazsa, bu boyun enfeksiyonu maalesef başka bölgelere yayılıp tedavisi daha zor durumlara neden olabilir. Bunlarda da erken tanı ve tedavi ile hastalar kurtulabilirler.
3 yaş altı için tavsiye edilmiyor
Genellikle ciddi bir problem yoksa 3 yaş altına çoğu zaman anestezi vermek istemiyoruz. Çünkü yapılan birtakım çalışmalarda çocukların kognitif gelişim ve anestezi yaşı arasında bir ilişki ortaya çıkmış durumda. Biz onun için mümkün olduğu kadar, eğer apne durumu varsa ve ciddi bir enfeksiyon durumu varsa, çocuğun büyüme ve gelişimine ciddi bir olumsuzluk getiriyorsa tabii ki 3 yaş altı da ameliyat olabilir. Hatta bir yaşında bile ameliyat olabilir. Ama takip edilebilecek şikâyetler varsa 3 yaşını bekliyoruz.
