Dünya'nın bir numaralı haber ajansı, Thompson Reuters, büyük veri (Big Data) olayına el attı. Şirketin teknolojiden sorumlu CEO'su Rick King, hedeflerinin, müşterilerine en kısa sürede, en zengin içerikli bilgiyi ulaştırmak olduğunu vurguluyor ve hedefe ulaşmak için büyük veri analizi, kusursuz bir analitik yaklaşım, sosyal medya, akıllı araştırma ve şimşek hızındaki bir altyapının gerekliliğine vurgu yapıyor. King, isteyene sihirli formülü vermiş, değerlendirmesi size kalmış.
Kasım 2012'de gerçekleşen ve Obama'nın 2. Dönem başkanlığının büyük veri analizine dayandığını söylesek inanırmısınız? 'Veriyi girmezsen, işini yapamazsın' mottosu ile çalışan 100 kişilik veri analiz grubu, Obama'nın seçim zaferinin gizli kahramanları. Bunu da açıklayan, Obama'nın başkanlık seçimi kampanyasının yöneticisi Jim Messina. Messina, doğru bilgiye ulaşmak için her türlü veriyi kampanya süresince analiz ettiklerini özellikle vurguluyor. Kampanya müddetince düzinelerce data Obama'nın veri ekibi tarafından analitik database'ler ve modellemelerle değerlendirmeye alınmış. Artık her hareketimiz, siyasetçilerin gözlemi altında, meydanlarda yapılan konuşmalar yakında gerek kalmayabilir.
Google'ın, sektörün önde gelen isimlerini ve kurumlarını topladığı I/O etkinliğinde ilginç ve belki de korkutucu bir adım atılmış. Bu adımı atan da elbette Google'dan başkası değil. Buna göre etkinliğin yapıldığı Mosconoe Center'a Google tarafından yerleştirilen 525 adet birbirlerine ağlar vasıtasıyla bağlanmış kablosuz sensör ile katılımcıların, ses yüksekliği başta olmak üzere atmosfer içindeki tüm değerler kayıt altına alınmış! Minority Report adlı filmi bilmeyen yoktur, ve işte o artık belki de film değil…
Sosyal medyanın da yardımıyla, bugün birçok gerilim alanı ve sıcak çatışma noktasından hergün onlarca veri paylaşılıyor. Ve bu verilerin en büyük sorunu gerçeği ne kadar anlatıp anlatmadıkları ile geleceğe dair ne söyledikleri. İşte 4 yıldır bu alanda çalışma yapan USIP'e bağlı, Teknoloji, bilişim ve Barış İnşasında Yenilik Merkezi, 'Bloglar ve Mermiler' adını verdiği etkinlikte, Facebook, twitter, Google, Microsoft ve Amerikan hükümet yetkililerini toplayarak bu soruya yanıt aradı. Kantitatif analizlere ve analitik tekniklere dayanarak verilerin incelenmesiyle çatışma çözümünde yeni yolların araştırılması için önemli bir adımı oluşturuyor. Sosyal medyanın bir başka savaş alanı olarak kullanıldığı Suriye'den elde edilecek veriler, 100 bin kişinin ölümüne sebep olan kanlı iç savaşın sona ermesine sebep olur mu, göreceğiz.
IBM'den bilim insanları, dünyanın en küçük kısa filmini nobel ödüllü bir mikroskop ve moleküler biyolojidenelektrokimyaya kadar birçok branşı bir araya getirerek çekmeyi başarmışlar. 'Bir çocuk ve onun atomu' ismini taşıyan filmin aktörü, bir inç'in 25 milyonda biri büyüklüğüne sahip, bir nanometre büyüklüğündeki bir atom parçacığı. Bir saç telinin 80 bin nanometre genişliğinde olduğunu düşünelim! Bu filmin esas önemi, büyük veri analizlerinin ihtiyaç duyacağı 'atomik hafıza' özelliğinin geliştirilmesinde öncü rolü oynaması. Film, Guiness'ten de ödül almayı başarmış. Filmi izlemek için: http://www.youtube.com/watch?v=oSCX78-8-q0
Youtube üzerinden her yıl milyarlarca müzik klibi izleniliyor, beğeniliyor, yorumlanıyor ve paylaşılıyor. Apple, itunes üzerinden her yıl milyonlarca parçayı kullanıcılarının hizmetine sunuyor. Google'dan onmilyonlarca, şarkıcı, beste, söz ve klip aranıyor. Facebook'u anlatmaya dahi gerek yok. Beğeniyor, paylaşıyoruz, etkileniyoruz. Bunların hepsi bir araya geldiğinde inanılmayacak büyüklükte bir veri setine ulaşılıyor. Öyle ki artık bu veriler değerlendirilerek pop müziğin ve ya diğer türlerin yeni yıldız adayları belirlemek hatta üretmek mümkün. EMI Music adlı dünyaca ünlü firma da bu fırsatı değerlendirmek isteyenlerden . Bir milyon kişilik bir data setiyle yapılan anket ile müzik severlerin, hangi müziklerden hoşlandığı, hangi mecralarda bu müzikleri dinlediklerini ve paylaştıklarını yaptırdıkları araştırmanın kapsamına almışlar. Yakında karşımıza bizim beğenilerimizden kolonlanmış müzik yıldızları ve türleri çıkarsa şaşırmayalım. Eh bu müzik kalitesini ve kalıcılığını etkiler mi, onu da uzmanları yanıtlasın.
Teknoloji alanındaki öncü girişimleri ve firmaları ile tanınan Japonlar, kültürel etkilerini ve popülerlikleri ölçmek için yeni bir yola başvurmayı tercih etmişler: Veri analizi. Tokyo Üniversitesi'nin başlattığı bir araştırma ile manga (Japon çizgi roman ve film sanatı), bilgisayar oyunları ile diğer teknolojik ürünlerin asya kıtasının hangi bölgelerinde trend olduğunun peşinden koşuyorlar. Asia Trend Map adını verdikleri analiz sistemiyle, Asya bölgesinin herhangi bir yerinde Japonya'ya ait herhangi bir kültürel varlığın ne kadar konuşulduğunu ve paylaşıldığından çıkarak popülerlik seviyesini ölçmek ana hedef. Son dönemde Türk dizilerinin çevre bölgelerdeki etkinliğinden söz edildiğini düşünürsek, ülkemizin de böylesi ayağı yere basan veri analiz sistemleriyle daha hızlı yol alabileceğini söyleyebiliriz.
Bir eğitim teknolojileri firması öğrencilerin sergiledikleri performansları büyük bir havuza toplayarak gelecekle ilgili muhtemel senaryolar oluşturarak onlara başarılarında eşlik ediyor. Desire2Learn ismindeki firma öğrencileri kabiliyetlerine göre ayırarak onlar için en iyi öğrenme metodlarını ve alanlarını tespit ediyor. Devasa örnek sayısıyla oluşan veri tabanı sayesinde öğrenci başarısı ve performansı da önceden tespit edilerek gerekli önlemlerin testi kırılmadan alınması sağlanıyor.
Oxford büyük veriye merak saldı.
Büyük veri kasırgası köklü üniversiteleri de sarmış durumda. İngiltere'nin ünlü üniversitelerinden Oxford, sağlık alanında araştırmalar yapmak üzere 30 milyon sterlin yatırımla bir büyük vferi merkezi kuruyor. Büyük veri merkezi sağlık hizmetlerinin daha etkin hale getirilmesi amacıyla büyük veri kümelerini anlamlandırmaya odaklanacak.
Hangi kişilerin ne zaman ne tür tatil yaptığınu turizmciler bilirler. Hatta tatillerde neleri tercih ettiklerini de… Ancak milyonlarca kişinin tatil alışkanlıklarını analiz etmek ve bunu kara dönüştürmek için geniş bir veri havuzuna ve bunu işlemeye ihtiyaç var. İnternet üzerindeki tatil ve seyahat satış sitelerinin elde ettikleri veriler ülkelerin turizm politikalarını etkileyebilecek kadar etkili bilgilere dönüşüyor.
Dünyanın yarısı açlıktan diğer yarısı ise çok yemekten muzdarip. .. Bu işin bir orta yolu yok mudur?
Afrika Tarım Araştırmaları Forumu'nda ele alınan bu konuya teknolojik bir cevap verildi. Çiftçilerin daha verimli sonuçlar elde edebilmeleri için gelişmiş ülkeler Afrika'ya verilerini daha rahat analiz edebilecekleri teknolojiler transfer edecekler. Afrika'nın sürekli sömürülen geçmişini göz önünde bulundurursak bu yeni teklifin altında da bir bit yeniği olmasından kuşkulanmadan edemiyoruz.
Kaliforniya'daki Santa Cruz şehrinde polis büyük veri ile suçlu yakalama oranını yüzde 56 artırmış. Biber gazı kullanmadan elde edilen bu başarının ardında verileri akıllıca analiz etmek yer alıyor. Büyük veri setleri içinde suçluların ayak izlerini bulan polis teknolojiiyi asayişin emrine sunuyor.
Eski isstatistik profesörü Vinny Bruzzese şimdilerde ilgin bir işle meşgul. İzleyici verilerini istatistik haline getirerek yazılan senaryolara çekidüzen vermek. Senaryo başına 20 bin dolara verilen bu hizmeti veren profesör kağıt üstündeki bilgileri büyük veriyi kullanarak gişe başarısına evriltiyor. Diğer yandan büyük veri sinema sektörünün reklam harcamalarını da önemli ölçüde şekillendiriyor. Sosyal medya ve internet üzerindeki demografik ve coğrafi bilgilerle daha çok izleyiciye ulaşılmaya çalışılıyor.
Büyük rakamların büyülü rüyasına kendisini kaptıran sadece Hollywood değil. Hindistan sinemasının kalbinin attığı Bollywood da rakamlardan medet umuyor. İzleyici sayısı milyarlara ulaşan Hint filmleri izleyici tepkilerini daha iyi ölçerek fenni usullerle kendini geliştimeye niyetlendi. Tabii kendi usullerine göre kaç dakikada bir şarkı söylenecek danslar kaç dakika sürecek gibi kendi film anlayışının temel öğelerinden vazgeçmeden ve hem de onları geliştirerek. Yeşilçam da verileri analiz ederek ezbere film üretmese daha iyi olur diye düşünüyoruz. Tavsiye bizden uymak kendilerinden…
