Aşıya her aşamada sıkı kontrol: Aşı güvenli mi?

Fotoğraf: Arşiv

Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını, aşı hakkında doğru bilinen yanlışları yeniden gündeme taşıdı. Kovid-19'a yönelik aşı çalışmalarından müjdeli haberler gelmeye devam ediyor. Yaşanan bu süreç, aşılar hakkında birçok sorunun ve cevabının kamuoyunda tartışılmasına neden oldu.

ANNE SÜTÜ HER ZAMAN KORUMAZ

Yanlış:

Bebeklere gereksiz yere çok erken aşı uygulanıyor. Anne sütü onları korur.

Doğru:

Bebekler bazı hastalıklara karşı bağışık doğar çünkü doğumdan önce annelerinden bebeklere koruyucu maddeler yani antikor geçer.

Emzirilen bebekler de anne sütüyle antikor alır. Anne sütü, bebeğin bağışıklık sistemi gelişene kadar bazı hastalıklara karşı önemli koruma sağlar. Bununla birlikte bu antikorlar uzun süre kalıcı değildir ve tüm hastalıklara karşı koruma sağlamaz.

Bebek ve çocukların, yaşamı tehdit eden pek çok hastalıktan korunmaları için aşılanmaları gerekir. Çocukluk dönemi aşılama şemasına uygun olarak aşılanma, hayatı tehdit eden hastalıklarla temas etmeden önce, yaşamın erken döneminden itibaren bebeklerin ve çocukların korunmasını sağlar.

AŞISIZ ÇOCUK RİSKE ATILIR

Yanlış:

Aşıyla önlenebilir çocukluk hastalıkları yaşamın bir parçasıdır.

Doğru:

Aşıyla önlenebilir hastalıklar, yaşamın bir parçası olmak zorunda değildir, önlenebilir. Aşıyla önlenebilir hastalıklar ciddi hastalıklardır, hem çocuklarda hem de yetişkinlerde zatürre, beyin iltihabı, körlük, kan iltihabı, kulak enfeksiyonları, konjenital kızamıkçık sendromu ve hatta ölüm gibi ciddi sonuçlara yol açabilirler.

Bu hastalıklar aşılarla önlenebilir. Bu hastalıklara karşı aşı yapılmaması çocukların gereksiz yere savunmasız kalmasına ve sağlıklarının riske atılmasına neden olur.

Aşılama, karantina ve izolasyon uygulamaları, yaygın tarama ve tanı testleri gibi diğer salgın önleme faaliyetlerinden çok daha etkili ve ucuzdur.

BİRÇOK TESTE TABİ TUTULUYOR

Yanlış:

Aşılar güvenli değildir.

Doğru:

Aşılar son derece güvenilir biyolojik ürünlerdir. Üretim ve dağıtım aşamalarında çok sıkı kontrolden geçmektedir.

Türkiye'de kullanılan aşılar, Dünya Sağlık Örgütünce önerilen ve onaylanan GMP (İyi Üretim Prosedürleri) kurallarına uygun üretilmiş ve uluslararası referans laboratuvarlarında test edilmiş aşılardır. Bir aşının ülkemizde kullanılabilmesi için öncelikle üreticiler tarafından aşıların güvenli ve etkili olduğunun Sağlık Bakanlığına kanıtlanması gereklidir.

Aşılar teslim alınıp sahada kullanıma sunulmadan önce, Ulusal Referans Laboratuvarlarında da test edilmekte ve uygun olduğu kanıtlanan aşıların kabulü yapılarak kullanıma sunulmaktadır. Ülkemizde ve dünyada her yıl milyonlarca çocuk aşılanmaktadır.

BİRÇOK HASTALIK YOK EDİLDİ

Yanlış:

Aşılar faydalı değildir.

Doğru:

Dünya çapında halen her yıl çok sayıda insan aşıyla önlenebilir hastalıklar yüzünden ölüyor.

Bu hastalıkların birçoğu aşılama programı sayesinde Türkiye'de hiç görülmüyor ya da nadir görülüyor. Aşılar, birçok bebek, çocuk ve erişkinleri öldüren veya zarar veren bulaşıcı hastalıkları önleyebilir.

Yaygın aşılamayla çiçek hastalığı yok edilmiştir, çocuk felci hastalığında ise yüzde 99'luk azalma sağlanmıştır.

Çocuk aşısız ise kızamık, çocuk felci, menenjit, tetanoz, sarılık gibi pek çok aşıyla önlenebilir hastalık ve bunların yol açabileceği sakatlık ve ölüm riski altında olabilir.

AŞILARIN YAN ETKİLERİ NADİRDİR

Yanlış:

Aşılar zararlıdır.

Doğru:

Aşılar son derece güvenilir biyolojik ürünler olmakla birlikte herhangi bir ilaç gibi bazı yan etkilere yol açabilir.

Bu yan etkilerin çoğunluğu hafif ateş, aşı uygulanan bölgede kızarıklık, şişlik, ağrı gibi hafif yan etkilerdir. Bu yan etkiler sadece birkaç gün sürer ve tedavi edilebilir. Ciddi yan etkiler son derece nadirdir.

HALEN AŞIYA İHTİYAÇ VAR

Yanlış:

Türkiye'de aşıyla önlenebilir hastalıklar neredeyse yok edildi, dolayısıyla aşılamayı desteklemeye gerek yok.

Doğru:

Aşıyla önlenebilir hastalıklar (difteri, boğmaca, tetanoz, çocuk felci, kızamık, kızamıkçık, kabakulak, verem, suçiçeği, Hepatit A, Hepatit B, Hemofilus. influenza ve pnömokoklara bağlı hastalıklar) Türkiye'de azalmış olmakla birlikte dünyada halen görülmektedir.

Türkiye'de bağışıklama kapsayıcılığı yüzde 100 değildir, bu nedenle yetersiz aşılanmış veya aşılanmamış gruplar bu hastalıklara karşı hala korunmamaktadır.

Ayrıca, Türkiye'de, aşı programında yer alan tüm aşılar ücretsiz uygulanmaktadır.

Yerli aşıda Faz-2 müjdesi

Meclis’teki bütçe görüşmelerinde konuşan Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, yerli aşıda Faz-2 çalışmalarının 25 Aralık’ta başlayacağı müjdesini verdi. Koca, 2020 yılının ilk 9 ayında yaklaşık 3 milyon vatandaşı kanser taramasından geçirdiklerini söyledi.

Son 18 yılda 3 bin 605 sağlık tesisini tamamladıklarını vurgulayan Bakan Koca, bu tesislerin 678’inin hastane, 386’sının ek bina ve 102’sinin ağız ve diş sağlığı merkezi olduğunu kaydetti.

2. doz vuruldu yan etkisi yok

Kocaeli Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi’nde, gönüllülere Çin menşeli aşının 2. dozu uygulandı. Herhangi bir yan etki oluşmadığını bildiren Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Sıla Akan,

“Çalışmalarımız tamamen gönüllülük esasına dayanıyor. Çin aşısında ikinci doza geçtik. Bu bir inaktif aşı. Oldukça fazla gönüllümüz var. 650 civarında bir gönüllü alacağız. Özellikle hekimlerden, sağlık çalışanlarından çok fazla talep var. Bunlar her şeyi ile belirtilmiş çalışmalardır. Bu çalışmalar birçok merkezden de denetimden geçiyor. Biz Çin aşısı ile ilgili denetimden de geçtik. Bu çalışmalar bilimsel olarak sürdürüldüğü için güven kaçınılmaz”

ifadelerini kullandı. Akan, “Salgının durması için aşıya ihtiyaç var. Bu kadar çeşit aşının kullanılabilir hale gelmesi dünyadaki salgını durdurmak için çok önemli olacaktır” diye konuştu.

#Aşı

#kontrol

#Sağlık Bakanlığı