Küresel salgınla mücadelede dünyanın birçok ülkesi ABD ve Çin’den medet umuyor ama bu iki güç biribiriyle tehlikeli bir rekabet halinde ve işbirliğine pek meyilli görünmüyorlar. ABD küresel sistemin en önde gelen kurucu aktörlerinden ve aynı zamanda bu sistemin koruyucusu rolündeydi. Ancak mevcut ABD yönetimi bu sistemin şimdi kundakçısı durumunda.ABD Başkanı Trump en son ABD’nin “Dünya Sağlık Örgütü”ne mali katkısını askıya alacağını ilan etti. Ancak daha sonra katkısının Çin’le aynı oranda ola...

Çin’e kayan Amerikan işlerini ABD’ye geri getirmek Donald Trump’ın 2016’daki Başkanlık kampanyasının önemli argümanlarından biriydi. Trump’ın ABD Başkanı seçilmesiyle birlikte Washington ve Pekin arasında ticaret savaşları başladı. Trump, iki ülke arasındaki ticaretten aslan payını Çin’in aldığı gerekçesiyle Çin mallarına ek gümrük tarifeleri getirmişti. Çin de Amerikan malları için aynısını yapmıştı. İki ülke arasındaki müzakereler ise sürmekteydi.1980’lerin başlarından itibaren Çin’in yavaş, a...

“Dünyadaki en zengin ülkelerden birinde milyonlarca insan her gün aç kalıyor.”Bu cümleyi ABD merkezli haber sitesi “Vox”taki bir yazıdan aynen iktibas ettim. Yazı, binlerce Amerikalıyı gıda kuyruklarında gösteren fotoğraflarla destekleniyordu. Tabii bu fotoğraflar “Amerikan İstisnacılığı”nın hakikatte bir yanılsama ve hayalden ibaret oq lduğunun da apaçık göstergesiydi.“Amerikan İstisnacılığı” ABD’nin dünyanın bütün uluslarından hem ‘farklı’ ve hem de ‘önde’ ve ‘üstün olduğunu vehmeden bir düny...

Küresel salgının merkez üssü haline dönüşen ABD’de “sosyal mesafe” önlemlerinin kaldırılması ve hayatın işe yeniden koşulması konusunda şiddetli tartışmalar yaşanıyor. ABD Başkanı Trump ve “Cumhuriyetçiler” salgınla mücadele kapsamında alınan önlemlerin bir an önce kaldırılmasını istiyorlar. “Demokratlar” ise salgınla mücadelede umut verici aşamaya gelinemediğini ve önlemlerin gevşetilmesi için zamanın henüz erken olduğunu savunuyorlar.Mart ayının ikinci haftasında ABD’de onaylanmış vaka sayısı ...

“COVİD-19” olarak kodlanan virüs salgını ABD ve Çin arasındaki rekabeti daha da ateşlemiş görünüyor. Kimi uzmanlar bu rekabeti “teknolojik soğuk savaş” olarak da niteliyorlar. “Teknolojik Soğuk Savaş” silah, iletim ve uydu sistemlerinin yanı sıra biyolojik ve medikal araştırmaları da kapsıyor. Bu yüzden salgınla ilgili iddiaların odağında “Wuhan Viroloji Enstitüsü”nün yer alması sürpriz değil. Trump yönetimi yeni tür koranavirüsün kaynağının bu enstitüye ait bir laboratuvar olduğunu iddia ediyor...

Küresel salgının ABD’de yoğunlaşmasının sebeplerinden biri de “erken uyarı” sinyallerine aldırış etmeyen “Amerikan Kibri”dir. Dünyayı serçe parmağının ucunda oynatacak güce sahip olduğuna dair bir yanılsama ABD yönetimlerinin bilinen özelliklerinden biri. Kibirle sarmalanmış bu yanılsama siyasal elitlerce “Amerikan İstisnacılığı” olarak kuramsallaştırıldı. “Askeri-Endüstriyel Kompleks” tarafından şiddetle desteklenen “istisnacılık” Amerikan askeri müdahaleciliğinin meşrulaştırılmasına hizmet et...

ABD ve Çin “Covid-19”un kaynağı konusunda karşılıklı olarak biribirlerinin aleyhinde suçlamalarda bulundu. Amerikalı Cumhuriyetçiler ise salgının mali faturasını Çin’in ödemesi gerektiği konusunda girişimde bulundular. 22 Cumhuriyetçi vekil Trump yönetiminden “Uluslararası Adalet Divanı”nda Çin’e dava açmasını istedi. Trump da virüsün Wuhan’daki bir laboratuvardan kazara sızmış olabileceğine dair şüpheleri destekleyici açıklamalar yapmıştı.ABD’de bazı eyalet yönetimleri Çin’e dava açılması için...

Küresel salgına karşı ülke yönetimlerinin verdikleri tepkilerin siyasî sonuçları olması gayet normal. Bu sınavdan geçecek olan liderler de var, geçemeyecek olanlar da var. Devletler, hükümetler, liderler, rejimler veya sistemler kriz anlarında gösterdikleri dirayet ve başarıyla değerlendirilirler. Bir ülkenin ekonomik ve askeri güç olarak dünya sıralamasındaki yeri ile halk sağlığının korunmasıyla ilgili verdiği tepkinin başarısı arasında derin uçurumlar olabilir.Bu çerçevede salgınla mücadeled...

Çin’de zuhur eden ve kısa sürede küreselleşen koronavirüs salgını Amerikan ekonomisini çok ciddi olarak sarsıyor. Ancak Trump yönetimi “evde kal” önlemlerini gevşetmek ve iş hayatına canlılığını yeniden kazandırmak istiyor. Bu bağlamda Trump yanlısı bazı gruplar Demokrat valilerce yönetilen eyaletlerde önlemlerin gevşetilmesi için protesto gösterileri yapıyorlar.Benzer nitelikte gösteriler, “Tropikal Trump” olarak anılan Jair Bolsonaro’nun yönettiği Brezilya’da da sözkonusu. Valilerin karantina ...

ABD’de coronavirüs vaka sayısı yaklaşık 700 bin civarında. Hayatını kaybedenlerin sayısıysa 30 bini aşmış bulunuyor. ABD medyasında yer alan haberlere göreyse, Mart ayında “sosyal mesafe” tedbirlerinin yürürlüğe girmesinden bu yana yaklaşık 22 milyon Amerikalı işsizlik başvurusu yapmış. Uzmanlara göre yaz ortasında işsizlik oranı yüzde 30’u bile aşabilir.Trump’ın ilk başlarda salgını küçümsemesi ve sosyal mesafe uygulamalarına şüpheyle yaklaşması eleştirilmişti. Trump Çin’in salgınla mücadelesi...

“Çin”, ABD’de Kasım ayında yapılacak olan Başkanlık seçimlerinin önemli bir figürü olacak gibi görünüyor. Trump’ın “Covid 19” kod isimli yeni tür Koronavirüs salgınını “Çin Virüsü” olarak nitelemesi ABD ve Çin arasındaki “ticaret savaşları” sebebiyle zaten gerilim yaşayan ilişkiyi daha da kötüleştiriyor. Salgın Çin dışına yayıldığında ABD’deki “Çin şahinleri” virüsün Çin menşeli askeri bir laboratuvarda üretildiği şeklindeki komplo teorisini seslendirmeye başladılar. Hatta Trump’ın Beyaz Saray ...

Küresel salgına ulusal ölçeklerde verilen tepkiler o ülkelerde ekonominin ve siyasetin geleceğini de etkileyecek. Salgınlar halk sağlığı sistemlerine, siyasi kurumlara ve sosyal değerlere ayna tutuyorlar. Salgınlar güvenlik açıklarını ve eşitsizlikleri de çarpıcı şekilde yansıtırlar. Bu başlıklarda salgına verilen tepkileri araştıracak olanlar için en iyi örnek, ABD.İlk başta herkes zengin ülkelerin salgına daha güçlü tepki verecekleri hissine kapılır. ABD’nin salgına karşı gösterdiği refleks b...

Yeni tür koronavirüsün laboratuvarda üretilmiş olduğuna dair tartışmalar önceki salgınlarda da yaşanmıştı. Aslında insanoğlu, maruz kaldığı kötülüklerin de müsebbibidir. Ahlakî bir iç denetimden yoksun olan insanın neler yapabileceğini zaten tarihten biliyoruz. Hiroşima’yı hatırlayın! “Soğuk Savaş” zamanlarında dünya insanlığı nükleer bir savaş ihtimalinin tüyler ürpertici dehşetiyle yaşadı. Kimyasal ve biyolojik silahların üretilmesi bilimin istismar edilmesinin en çarpıcı örnekleri arasında.B...

Salgın durumlarında insan davranışlarında pek çok değişiklik gerçekleşir. Bu değişikliklerin sosyal değerleri zayıflatması değil, aksine daha da güçlendirmesi gerekir. Salgınlarda “sosyal mesafe” kuralı stratejik bir savunma aracıdır. Tıp biliminin kuralları çerçevesinde fiziksel teması sınırlamak en temel kuraldır. Böylece hem “farkındalık” artacak, hem “duygudaşlık” korunacaktır.Salgına karşı topyekûn mücadelede hanelerimiz, evlerimiz birer “Hattı müdafaa”dır. “Sathı müdafaa” ise bütün bir yur...

İnsanlık küresel salgının ateş çemberinde yaşam mücadelesi verirken “ABD” ve “Çin” arasındaki güç rekabeti devam ediyor. Öncesinde salgın uyarılarına karşı doğru olmayan bir şekilde cevap veren Çin Hükümeti durumun ciddiyetini kavrayarak etkili önlemler aldı. Salgının küreselleşmesinde rol oynayan Çin şimdiyse İtalya ve İspanya başta olmak üzere diğer ülkelere destek oluyor. Ancak bu destek ABD tarafından pek hoş karşılanmıyor. ABD Dış İşleri Bakanı Mike Pompeo, İtalya Dış İşleri Bakanı Luigi D...

“Koronavirüs salgını”nın ilk adresi Çin’in 11 milyonluk “Wuhan” şehriydi. Çin Hükümeti salgını önce kabul etmek istemedi ve sonrasında ise çok sert tedbirler almak durumunda kaldı. Şimdi Çin’de salgın kontrol altına alındı. Karantina altına alınmadan evvel Wuhan’dan ayrılan 5 milyon civarında insanın çeşitli ülkelere dağıldıklarıysa bir gerçek. Uzmanlara göre “Wuhan karantinası” sadece üç hafta önce uygulamaya konulsaydı vâkâ sayısı yüzde 95 oranında azalacak ve böylece hastalığın coğrafi yayılı...

“Sınır tanımayan hastalıklar” veya “salgınlar” küreselleşmenin niteliği ve gerçekliği hakkında bize çok şey anlatıyor. Bu gerçekliği “SARS”, Domuz Gribi,” “Kuş Gribi” veya “EBOLA” gibi salgınlar vasıtasıyla yeteri kadar tanıdık. Öyle ki küresel salgınlar artık öngörülebilir riskler arasında yer alıyorlar. Yani “Bu da nereden çıktı, hiç de beklemiyorduk” denilebilecek bir durum söz konusu olamaz. Bu yüzden Hükümetler krize dönüşen salgınlar karşısında gösterdikleri “dirayet” ve” liderlik” ile de ...

Salgınlar yaşadığımız hayata derinlemesine etki ediyor. Tabiâtiyle alışkanlıklarımız da değişiyor. Salgının psiko-sosyal etkilerini göz ardı etmeyelim. Salgına karşı mücadelede önlemlerin yanı sıra “morâl” da güçlü bir yardımcı. Hem kendimiz morâlli olmalıyız, hem etrafımızdakilere morâl aşılamalıyız. Salgının yayılım hızının kontrol altına alınması için birebir temaslarda “mesafe” çok önemli. Ancak “Sosyal uzaklık” insanlarla iletişimin sıfırlanması anlamına gelmiyor. Sosyal uzaklıktan “duygus...

Fransız yazar Albert Camus “Veba” adlı romanına Oran şehrindeki gündelik hayatın olağan akışını betimleyerek girer. Camus’nün kendisi de Fransız işgali altındaki Cezayir’in Oran şehrinde dünyaya gelmiştir. 1947’de yayınlanan romanında Camus, “Veba”nın insanların hayatını nasıl değiştirdiğini anlatır. Aslında Camus “Veba” ile Fransa’nın “Nazi’ler” tarafından işgalini, öte yandan da Fransa’nın Cezayir halkına reva gördüğü mezâlimi sembolize ediyor. Bu bağlamda roman birçok duruma teşmil edilebilir...

“Dünya Sağlık Örgütü”, Çin kaynaklı yeni tür koranavirüsü “küresel salgın” olarak ilân etti. Küreselleşmenin getirdiği kötülüklerden birinin de yöresel salgınları çok hızlı şekilde bütün dünyaya yaymak olduğu bir kez daha tescil edilmiş oldu. Tabii ki bu durum, insanlığın en eski tarihlerinden beri tanık olduğumuz salgınlardan sadece biri. Salgın hastalıkların insan topluluklarının avcı ve toplayıcılıktan tarım uygarlığına geçişleriyle, dolayısıyla şehirlerin kuruluşuyla birlikte ortaya çıktıkla...

ABD’de Kasım 2020’de Başkanlık seçimleri yapılacak. Cumhuriyetçi cephede aday olarak sahnede Trump var. Demokrat cephedeyse Trump’ın karşısına çıkmak için 30’a yakın isim adaylığını ilân etmişti. Bu isimlerden sadece 3’ü sahnede kalabildi: Obama döneminde Başkan Yardımcısı olan Joe Biden, Senatör Bernie Sanders ve Kongre üyesi Tulsi Gabbard.Demokrat cephede Biden ve Sanders yarış halinde. Öyle anlaşılıyor ki Trump’ın karşısına ya Biden yahut Sanders çıkacak. Eyaletlerde ön seçimler devam ediyor ...

“Demokratlar”ın çoğunlukta olduğu ABD Temsilciler Meclisi Trump’ın Başkanlık görevinden azledilmesine ilişkin bir soruşturma başlatmıştı. “Cumhuriyetçiler”in kontrol ettiği Senato ise Trump’ı aklamış idi. Böylelikle durumu kontrol altına alan Trump, Federal Bürokrasi içerisinde kendisine karşı çalıştığını vehmettiği üst düzey isimlerin tasfiyesi için bazı adımlar da atmış idi. Hatırlayacak olur iseniz bu gelişmeleri, “Trump Derin Devlet’e savaş açmış!” başlıklı yazımızda aktarmaya çalışmıştım.T...

Önceki yazımda İdlib’te 36 askerimizin şehit edilmesiyle Türkiye-Rusya ilişkisinin ciddi bir kırılma yaşadığını belirterek, bu kırılmadan kimlerin istifade etmeye çalışacağına dair bazı gözlemlerimi dile getirmiştim. Yazımda İsrail ve Ermeni lobilerinin ABD ve Rusya’da karar alma mekanizmalarını ülkemiz aleyhinde etkilemeye çalıştıklarına da şöylece bir değinmiştim.Ermeni asıllı Rus analistlerin Rusya’nın ve Şam rejiminin Türkiye’ye karşı neler yapılması gerektiğine dair son derece kışkırtıcı ön...

36 askerimizin İdlib’de şehit edilmeleriyle Türkiye- Rusya ilişkisinin çok ciddi bir kırılma yaşadığı aşikar. “Kremlin Sarayı”, Suriye’deki Rus güçlerinin saldırıda oynadıkları rolü dikkatle incelemelidir. ABD’de olduğu gibi Rusya’da da Türkiye ile kurulan dostluk ilişkisinden fena halde rahatsızlık duyan çevreler var. “İsrail Lobisi” ve “Ermeni Lobisi” başta olmak üzere bu çevreler Türkiye ile Rusya’nın arasını açmak için pusuda bekliyorlar. Bu lobiler, Türkiye’nin İdlib’de gözlem noktaları kur...