Amerika’da seçim sonrası kaosla geçen 65 günde Amerika’nın yobazlarını da küresel şirketlerin sansürcü yüzünü de gördük. ABD Başkanı Donald Trump’ın hesabının Twitter’da ‘kalıcı olarak’ askıya alınması ile birlikte ‘platformsuzlaştırma’ (de-platforming) tartışmaları gündeme geldi.Trump başta olmak üzere tüm sosyal medya hesapları silinenler arasında Elijah Schaffer gibi sağcı gazeteciler de var. Tüm sosyal medya diyorum, bunun içine müzik kanalı Spotfy dâhil. Trump’ı destekleyen 70 milyon seçmen...

Beyaz ırkçılar. Ya da Amerika’nın beyaz kölelerinden gelen nesil… Amerika’nın çok az bildiğimiz yüzü.Dini arka planları Hristiyanlığın tutucu fanatik, Hz. Süleyman’ın büyü kitabını yeniden tedavüle sokan tarikat ve versiyonlarından oluşuyor. Salem mahkemelerinde 500 yıllık bir geleneği, Katolik engizisyonlarını savunanlardan tutun da “dünya düzdür” diyenler, feminizm karşıtları, hâlâ büyü kitaplarıyla hareket edenler dâhil bağnaz gruplar var. Tutucu, başıbozuk gruplar diyebiliriz ya da ülkelerin...

Nietzsche’nin “Hakikat yoktur, perspektifler vardır” sözüne bir Müslüman olarak katılmasam da bu sözün akisleriyle karşı karşıya kaldığımız bir yıl geçirdik. Hakikat kelimesi önem kaybetti, perspektifler önem kazandı.Kanuni’nin Muhibbî mahlasıyla kaleme aldığı “Olmaya devlet cihanda bir nefes sıhhat gibi” sözünü yaşayarak idrak ettik. “Her şeyin başı sağlık” sözü 2020’nin en çok kullanılan deyimi oldu.Gilles Deleuze, “Etkin düşünce ad koymakla başlar, ad koyan anlamı da ele geçirir” diyor. Anlam...

“İnsanın yaşlanırken aynı zamanda olgunlaştığının işareti, bu dünyanın derdinin, tasasının bitmeyeceğini anlaması, tahammül ve hoşgörüsünü artırması, yüzünü daha ziyade ukbaya çevirmeye başlamasıdır.” Erol Göka’nın twitter’da yazdığı bu satırlar, yaşlanarak yürüdüğümüz bir hayatın içinde olması gerekeni çok iyi anlatıyor.Dün doğum günümdü, doğal olarak insan geçen yıllar üzerine daha fazla düşünüyor. İç muhasebenin ardından, kazanılanlarının kaybettiklerimizden çok daha fazla olduğunu düşündüm. ...

Obama’nın Kahire’de İslam dünyasına bahar dalı uzatmış gibi görünen ve İslam dünyasında sempatiyle karşılanan konuşmasının ardından Arap Baharı’nın fitili 10 yıl önce bugünlerde ateşlendi. Tunus’ta 17 Aralık 2010’da İbrahim Bouazzi isimli bir seyyar satıcının kendini yakmasıyla başlayan protesto gösterileriyle dünya Arap Baharı’ndan haberdar oldu. Bu fitil sadece Tunus’takileri değil Mısır ve Yemen olmak üzere 3 ülkede değişim isteyenleri sokağa döktü. Tonlarca yazı kaleme alındı, Orta Doğu’da d...

Önceki günlerde son dönemin önde gelen yazarlarından Hasan Ali Toptaş’ın bir röportajında “Genç çevirmenlerin kitaplarını okumuyorum” demesiyle başlayan tartışmalara bir hesaptan verilen “Bu tacizci ne yüzle konuşuyor?” cevabı muhtelif iddiaları ve bir linçi başlattı. Kartopu etkisiyle ilerleyen linç kampanyası başkalarını da hedef aldı. Bunlardan birisi de yayıncı İbrahim Çolak’tı. Önceki gün, sosyal medyada ona yönelik bir hesaptan yapılan bir iddianın ardından yayıncı İbrahim Çolak intihar et...

Sahiden hayır olsun inşallah. “Bir Başkadır” dizisinin kahramanı Meryem’in dilinden düşmeyen bu söz, Türk dizileri konusunda hepimize bir “hayrolsun ne güzel iş böyle!” dedirtti. Her şeyden önce hikaye akıyor. Bir avuç insanın hayatı sanki doğal akışında ilerlerken siz de onlara duygu olarak eşlik edebiliyorsunuz. Abartı yok, saçmalık yok, herkes olduğu gibi. Sanki hayat kendiliğinden akıp gidiyor ki dizi de en çok bunu beğendim.Meryem’in konuşanı susturan iyi niyeti, “Hayret sustun”deyişleri. B...

Kadınların en büyük başarısı kendine âşık etmek midir? Kadın her zaman rekabet, intikam peşinde mi koşar? Güçlü kadınlar genelde kötü “hamın ağalar”, “ kaynanalar”, “üvey anneler”, “metresler” midir? İstisnaları olsa da dizilerin kadın kahramanlarında en temel motivasyon kaynağı ya aşk ya da annelik… İş dünyası rekabetinde kadınlar gülünçleştirilerek veriliyor… Kadın profillerini farklı bir aks üzerine kuran diziler çok az. Kendi ayakları üzerinde duran, kendini ve başkalarını onarabilen, evlat...

Geçen hafta, öncesini yazmıştım. Bu hafta kaldığım yerden devam edeyim. Almanya Federal Meclisi iki gün önce Türk sivil kuruluşları arasında yer alan Ülkücü hareketin incelenmesini isteyen önergeyi kabul etti. Federal Meclis’e verilen önergelerden Sol Parti’nin ve aşırı sağ partilerin verdiği önergeler kabul edilmedi. Meclis’in kabul ettiği önerge Hristiyan Demokrat Birlik CDU/CSU, SPD/FDP ve Yeşiller’in verdiği önerge oldu. Tüm Meclis kapatılma isteğinde ittifak etti. Önergenin protokolü yayınl...

İki hafta önce Fransa İçişleri Bakanı Gerald Darmanin, “Bozkurtlar” olarak bilinen Ülkü Ocakları’nın faaliyetlerini yasaklayacaklarını söylemişti. İşin ilginç tarafı Fransa’da bu isimde bir dernek veya hareket mevcut değildi. Yasaklanan veya kapatılan bir dernek olmadı. Ardından bu hafta içinde Avusturya’nın ‘Harika Çocuk’, ‘Mesih’ gibi lakaplarla anılan Başbakanı Sebastian Kurz siyasal İslam düşüncesinin fikri suçlar kapsamına alınacağını söyledi. Ve devamında gelen haberlere göre Almanya’da Hr...

Amerika üzerine Alev Alatlı ve Süleyman Seyfi Öğün ile yaklaşık iki yıldır konuşuyoruz. Konuştuğumuz her konunun da bugün Trump-Biden tartışmalarında yansımalarını izliyoruz. Bu yazıyı yazmadan Alev Hocaya telefonda kimin kazanacağını sordum. Cevabı “en yırtıcı olan kazanacaktır” dedi ki bu da Trump’ı işaret ediyor. Amerika’da belirsizliğin sürdüğü, halkın silahlanarak sokağa çıktığı haberlerinin gelmeye başladığı bir günde yazıya “Amerika’nın kurucu babaları neden bir demokrasi değil de bir cum...

Avrupa’da yaklaşan seçimler “Christendom” dünyasının Türklere ve Peygamberimiz Hz. Muhammed’e yönelik söylemleri artırmalarına sebep oldu. “Ne oldu da böyle oluyor” diye sormalı. Bu sorular ve cevapları için Alev Alatı’nın “Hafazanallah” ve “Fesuphanallah” kitaplarını önerir; orada bu konuların güncel ve tarih arasında bağ kurularak anlatıldığını belirtmek isterim. İhmal Edilebilir Nasihatler programında da dünya siyasetinde popülizmin sebep olduğu değişmeleri Alev Alatlı ile sık sık ele alıyoru...

Kierkegaard, felsefe tarihinin soyut mantıksal kurgularla geliştiğini ve bu nedenle bireyi, bireyin gerçek yaşamını gözden kaçırdığını düşünür. Ona göre varoluş, somut ve öznel insanın yaşamıdır. Bu nedenle felsefe somut düşünmeye, yani varoluşa yönelmelidir. Siyaset felsefesi de bundan hariç düşünülemez. Bugün var olana yönelen bir siyaset felsefesi var mı? Doğu ve Batı birçok yön hesaba katıldığında ortada evet budur diyeceğim bir cevap göremiyorum. Elbette burada aydınlara büyük iş düşüyor.Ge...

Büyük olaylar elbette ardında küçük hayatlarda birçok iz bırakır. Arka sokaklar bu izlerin birikimiyle oluşur. Romanların, filmlerin, hikâyelerin, yer yer kurgusal da olsa gerçek hayat şovlarının aktardığı bu arka ve ara sokaklar, ülkelerin tüm hikâyesinin tortularını önümüze taşıyor. Bunları zihnimizden atmak mümkün değil. Bu “ara” ya da “arka sokaklara” bîgâne kalınabilir mi? Onları görmeden ülkeler, toplumlar analiz edilebilir mi? Türkiye’yi dolaşırken de İslâm dünyasında kadın belgeselleri y...

1947 yılında Amerika’da Boston’da bir yayınevi 1.Dünya Savaşı sırasında Osmanlı ordusunda topçu yüzbaşısı olarak görev yaptığını söyleyen Sarkis Torosyan’ın, “hatıralarını” yayımladı. Çanakkale’den Filistin’e (From Dardanelles to Palestine ) adlı kitabın alt başlığı: “Türkiye ve Müttefiklerinin Beş Cephesinin Gerçek Bir Hikayesi ve Bir Harem Romansı “. Y. Hakan Erdem’i kitabı ince bir araştırmaya tabi tutmaya iten sebep de bu alt başlık olur. Türkiye bu kitabın varlığından Robert Fisk’in 2007 yı...

“Proud Boys” kelime olarak, gururlu, cüretkâr, küstah, kendini beğenmişler, sağ veya sol fark etmeden üstünlük iddiasında bulunanları ifade etse de Amerika’nın yeni ırkçı örgütünün ismi oldu. Trump, Biden ile münazarasında, bir nefret grubu olarak tanımlanan ve sol görüşlü mitinglere karşı şiddeti körükleyen Proud Boys’u kınamayı redderken, gruba “kenara çekilip beklemelerini” söyledi… Kendini “Batı yanlısı bir kardeşlik örgütü” olarak tanımlayan Proud Boys, beyaz üstünlükçü bir grup.Bu tür örgü...

Avni Özgürel’in “Osmanlı’dan Cumhuriyet’e İktidar Oyunu” kitabını okuyorum. Prensiplerin aynı kalıp, içeriğin değiştiği tarih sahnesini, son yüzyılda siyaset sahnesini anlattığı kitap özellikle bugünü anlamak için çok önemli ipuçları veriyor. Siyasetin içinde izlediğimiz pek çok ardışık olayın görünmeyen sebeplerini de gösteriyor. Avni Özgürel çok yakından izlediği siyasi oluşumların geçmişini ortaya çıkartırken bugün baktığımız yerden kadim bir prensibin, aynı sebeplerin aynı sonuçları ortaya ç...

Âşık Nesimi türküsünde “Görünmez bir yara acısı çoktur/ Bedenimde değil ruhumda sızı” derken elbette kastettiği başka bir acı olsa da; bugün herkesi kendisine tutsak eden sosyal medyanın da açtığı yaralar tam da bu sözlere karşılık geliyor. 2012 sonrası gelişen sosyal medya “fareli köyün kavalcısı” masalında olduğu gibi, hepimizi çalgıcının peşinde koşan çocuklar gibi boğulacağımız bir dereye doğru koşturuyor. Bu tarif psikiyatrist Dr.Mustafa Merter’e ait.Merter insanları fareli köyün kavalcısın...

Ahlaki ideallerin insan için büyük bir motivasyon kaynağı olduğu ortada, onları kaldırdığınızda ortaya çıkan boşluğu hiçbir maddiyat dolduramıyor. Daha iyi daha uzun yaşamak tek başına bir amaç olabilir mi? Yoksa bunu yapmak için bir amacımız mı olmalı? Sanki giderek birincisini benimser hale geldik. Artık sohbetlerimizin büyük bölümünü diyetler, sağlıklı yaşam ve yemek, spor işgal etmeye başladı. Daha iyi ve daha uzun yaşamak için “Ne yesek ya da yemesek- koşsak mı yürüsek mi? Sen ne kadar kil...

Türk Kahvesi’nde konuk ettiğim tarihçi Hakan Erdem’in çalıştığı konular arasında dikkatimi çekenlerden birisi de Osmanlı dönemi sanayileşmesi üzerineydi. Bu konuda hepimizin bir ezberi var. Hala da bu ezberler üzerine konuşup duruyoruz. Hakan Erdem Cumhuriyet dönemi propaganda aygıtlarının bize bu ezberi yaptırdığını söylüyor. Sayıları 114’ü bulan sanayi tesisinin Cumhuriyet’ten çok önce kurulduğunu, un fabrikasını, buharlı değirmeni, kiremit fabrikasını, fes fabrikasını, çuha fabrikasını, Zeyti...

İnsan yaş alınca hayata daha farklı bakıyor. Olaylara değil kişilerin nasıl takdim edildiğine nasıl sunulduğuna daha dikkat ediyor. Hele de sahnedekilerin. Erwing Gofman’ın “Benliğin Sunumu” diye koskoca bir kitabı var ki okumayanlara tavsiye ederim. Şimdi hayata geçelim.Amerikan Demokrat Parti’nin başkan adayı Kamala Harris’i anlatan özgeçmişi okudum. Bir iletişimci olarak ‘vay be nasıl seçici bir sunumdur’ demeden edemedim. Cemal Tunçdemir Fikir Turu için yazmış. Fotoğraflarına ve sosyal medya...

Pandemi sebebiyle yaşadığımız karantina, bambaşka tanıklıklarla hepimizi hem kendimiz hem de dünya üzerine durup düşünmeye sevk etti. Halen de kısmen içinde yaşamaya devam ettiğimiz bu döneme dair anılarımız çok tazeyken yazılmış bir kitap “Karantina’nın E- Hali.” “Yaşadığımız Neydi? Nasıl bir dünyanın eşiğinden adım attık ’’ sorusuna esaslı yorum ve analizler içeren kitap Nazife Şişman ve Fatma Barbarosoğlu’nun içinde yaşarken gördüklerimiz ve göremediklerimiz üzerine e -postalarında toplanan y...

Bizim kötülükleri caydırıcı, önleyici önerilerimiz nedir? Bunlar konuşulmadan kadınları, çocukları koruyucu şemsiyeleri kaldırmanın vebali büyüktür, günahtır… Yaklaşık 200 yıldır uluslararası kavramları sözleşmeleri yapan bir ülkeyiz, tek sorun bu mudur? İnsan hakları kavramından mülteciliğe, sendikadan kadın haklarına ve hatta sivil toplum kuruluşları kavramına kadar pek çok kelime Batı toplumunun kendi kültürel kodlarıyla şekillenir. Dünyanın paylaştığı ortak bir kelimeye dönüşür. “Toplumsal C...

Bir taraftan Ayasofya’da yıllar sonra ilk cumayı naklen izleyip onlara duayla, salavatla namazla eşlik etmenin atmosferinde bu yazıyı kaleme alıyorum. Her şeyden önce Rabbimize şükür, sonra kıymetli büyüğümüz Cumhurbaşkanımıza ve bu açılışta emeği olan herkese teşekkürü vazife bilirim. Gönlümüze şifa oldu. Cumhurbaşkanımız sağ olsun, var olsun her türlü taarruza rağmen açılışa dair verdiği karar ile tarihe bir kez daha iz bıraktı. Bu arada Ayasofya’nın cami olarak yeniden açılışının Lozan Anlaşm...