Bizim kötülükleri caydırıcı, önleyici önerilerimiz nedir? Bunlar konuşulmadan kadınları, çocukları koruyucu şemsiyeleri kaldırmanın vebali büyüktür, günahtır… Yaklaşık 200 yıldır uluslararası kavramları sözleşmeleri yapan bir ülkeyiz, tek sorun bu mudur? İnsan hakları kavramından mülteciliğe, sendikadan kadın haklarına ve hatta sivil toplum kuruluşları kavramına kadar pek çok kelime Batı toplumunun kendi kültürel kodlarıyla şekillenir. Dünyanın paylaştığı ortak bir kelimeye dönüşür. “Toplumsal C...

Bir taraftan Ayasofya’da yıllar sonra ilk cumayı naklen izleyip onlara duayla, salavatla namazla eşlik etmenin atmosferinde bu yazıyı kaleme alıyorum. Her şeyden önce Rabbimize şükür, sonra kıymetli büyüğümüz Cumhurbaşkanımıza ve bu açılışta emeği olan herkese teşekkürü vazife bilirim. Gönlümüze şifa oldu. Cumhurbaşkanımız sağ olsun, var olsun her türlü taarruza rağmen açılışa dair verdiği karar ile tarihe bir kez daha iz bıraktı. Bu arada Ayasofya’nın cami olarak yeniden açılışının Lozan Anlaşm...

Salgın hastalıklar, ekolojik felaketler, sarsılan bir dünya siyaseti derken, tarihten, ekonomiden kapitalizmden ve hatta dinden başlayarak her şeyi yeniden mi düşünmeye üşenmesek dediğimiz günlerdeyiz. Pek çok krizin ötesinde varoluşsal krizler her yerde bizi bekliyor. Bir de bunlara kuşaklar arası farklar eklenince debelenip duruyoruz; anlayacağız ve anlatacağız diye… Bir taraftan geçmişten bugüne köprü olmaya çalışıyor bir birikimi derleyip toplayıp sürüklüyor, bunlarla hiç ilgilenmek istemeye...

Bizim fikirlerimizin şekillendiği zamanlar kadın hakları bilincinin güçlendiği zamanlara denk gelir. Ayakları üzerinde duran, kendi kararlarını alabilmeyi ve ekonomik özgürlüğünü önemseyen bir kuşak olarak yetiştik. Bu fikirlerimiz hayat ile de örtüştü. Çağın gidişatı da bu yöndeydi. Hayat da öyle gelişti. Bizim çocuklarımız da elbette bu fikirlerle büyüdüler. Ama bizim dönemimiz geçiş dönemiydi. Her geçiş döneminde olduğu gibi çatışmaları sertti. Biz de öyle bir iklimde yetiştik. Her mahallede ...

Tarih ile kavga etmek, tarihi şahsiyetler üzerinden hasım olmak ya da taraf olmak kamplaşmayı artırıcı olmanın ötesinde sinemadan edebiyata birçok alanda ortaya çıkan eserleri de etkiliyor. Tarihimizi temel tartışılan üç beş başlığa indirgiyor geçmiş ve fikri takibiyle bugün olan bitenleri de aynı sığlıkta ele almayı beraberinde getiriyor. Böyle olunca da lineer düz bir çizgide ilerlemeyen A. Alatlı’nın tabiriyle adeta bir böğürtlen çalısı gibi gelişen tarihi olayların dibinde binlerce hayat gi...

Geçen haftalarda pek çok tartışıldı. Bu tartışmaların odağında bir tarafta 1934 yılında müze yapan 1. Cumhurbaşkanı Atatürk, diğer tarafta ise 12. Cumhurbaşkanı Erdoğan yer aldı. Doğrusu makul sağ siyasetin ortak davası olarak gördüğüm bu meselede tartışmalardaki argümanlar da şaşırtıcıydı, taraftarları da!Bu konu eskiden dindar sağ-milliyetçi sağ ile Kemalist-seküler-sosyalist iktidar odakları arasında tartışılırdı. Milli Görüş’ün ve milliyetçilerin üzerinde anlaştıkları sembollerden birisiydi....

Geçen haftalarda pek çok tartışıldı. Bu tartışmaların odağında bir tarafta 1934 yılında müze yapan 1. Cumhurbaşkanı Atatürk, diğer tarafta ise 12. Cumhurbaşkanı Erdoğan yer aldı. Doğrusu makul sağ siyasetin ortak davası olarak gördüğüm bu meselede tartışmalardaki argümanlar da şaşırtıcıydı, taraftarları da!Bu konu eskiden dindar sağ-milliyetçi sağ ile Kemalist-seküler-sosyalist iktidar odakları arasında tartışılırdı. Milli Görüş’ün ve milliyetçilerin üzerinde anlaştıkları sembollerden birisiydi....

Dindarlığın kriterlerini elbette Kur’ân ve Sünnet koyuyor. Ama her çağ ve dönemde yaşayanlar kendilerini de katarak buna eklemelerde bulunuyorlar. Bu böyleyken; dış görünümden iç dünyaya pek çok konuda; zamanın, yorumcuların, kişiliklerin ‘yorumlar’ üzerindeki etkisi göz ardı ediliyor. Çoğu zaman da din adına temel kaideler değil yorumlar mutlaklaştırılıyor. Böylece katı kurallar, yorumlar karşımıza çıkarılıyor. Gençliğimizde bu katılığı “tutarlılık’’ çerçevesinde görüp daha doğru buluyorduk. An...

Kültür çatışmalarımız Batı karşısında yenilgiyle başlıyor. Kimi zaman zorla, kimi zaman da gönüllü olan bu büyük değişim süreçleri çok sancılı geçiyor. En çok tartışılan konu ise kültür… Bugüne geldiğimizde durum farklı değil, tartışmalarımızın merkezinde yine kültür var! Hangisi ve ne değerli? Kültür üreticileri toplumda beklediği karşılığı görebiliyor mu? Özetle kıymetini biliyor muyuz onların? Batılılaşmak, Batıcı olmak ya da olmamak arasında kalmanın en çok kültür insanlarımızı ve eserleri e...

ABD’de 8 milyon insanı işsiz bırakan 6-7 milyon konuta bankalar tarafından icra yoluyla el konulmasına neden olan 2008 finansal krizinin ardından pek çok film yapıldı. Bunlardan birisi de The Big Short. Filmde yer alan birçok gerçek diyalog finans piyasaları denen mekanizmanın ne kadar göreceli kararlar verdiğini, risk içerdiğini, kandırmaca olduğunu izah etmesi açısından önemlidir. Mesela “hile ve aptallıktan oluşan dünya piyasası’’ der. ‘’Gerçekçi aptallara karşı finans dünyasının müsabakası’’...

Hayat ibret alınacak dönemeçlerle dolu. Bu dönemeçlerde yaşananlar kendini tekrar etse de ‘an’da yaşadığımızı ‘yeni’ zannediyor, geçmişi hemen unutuyoruz. Elbette çok şey değişti ve değişiyor! Ama bu değişim, öncesi ve sonrasıyla devamlılığı olmayan bir değişim midir? Yoksa ilerlerken “devamlılığı” göz ardı etmek bize bir zihin konforu mu sunuyor. “Neyse ne… Geçti gitti işte’’ desek de gerçekten gidiyor mu? Kopuk halkalarmış gibi davranmak anlık rant devşirse de uzun vadede bir iletişim becerisi...

VECİDE ve UM HARUNVecide 2012 yılında Suudi Arabistanlı bir film yönetmeni olan Hayfa al Mansur’un ilk uzun metraj filmi. İKSV Film Festivali’nde oynayan filmi yeni izledim. Anlaşılan o ki Vecide filmi Mansur’a yönetmenlik kariyerinde dünyanın kapılarını açmış. Onu Amerika’nın ve dünya film piyasalarının desteklediği bir yönetmen haline getirmiş. Öyle ki 2019 Davos konuşmacıları arasına davet edilmiş. Filmin tamamı Suudi Arabistan’da çekilmiş, Kral tarafından desteklenmiş, pek çok uluslararası ...

Kim ki lütuflar için şükretmez, Onu kaybetme riskiyle karşı karşıyadır;Kim ki şükreder, o lütufları manevi bağlarla Kendine bağlamış olur. (İbn Atâullah) Dine felsefi bakabilmek çok kolay bir şey değil. Ayrıca bunu tehlikeli bulanlar geçmişte de bugün de hep olacak. Zâhirle uğraşmak ise kolay. “Kolunu dirseklere kadar yıkayınca abdest oldu, yıkmayınca olmadı mı’’ sorularının sonu hiç gelmez. Ancak sınırımızı bu sorular olarak çizersek Müslüman bireyin manevi olarak ilerlemesine hiçbir katkımız o...

Pandemi ile birlikte özellikle evlerde ve çeşitli platformlarda geçmiş analizleri, ‘İslamcılık’ ya da ‘muhafazakârlık’ meselesi tekrar gündeme geldi. İslamcıları, muhafazakârları, sağcıları, dindarları, solcuları, Kemalistleri ele alırken ‘saflaştırmak’ onları içinde bulundukları çevreden soyutlayıp, yalıtarak, çerçeveleyerek ele almak, iç içe yaşam kümelerini yok saymak meseleleri anlamaya da çözmeye de mani oluyor. Etrafından yalıtılan kavramlarla konuşmaya başlayınca, yapay gündemlerle hakik...

Mesleğimin en sevdiğim tarafı, pek çok insanı tanımaya, bilgi ve birikimlerinden istifade edilecek bir köprü olmaya vesile olması. Her sohbet, her konu bambaşka konuları açıyor… Bu pazar günü konuğum gelenek müziğimizi havalandıran adam Erol Parlak. Erol Parlak “halk müziği” ayrımına karşı, bu ayrımın Göktürklerden beri devam eden büyük bir coğrafyanın kültür işaretlerini taşıyan bir müziği anlatmak için kifayetsiz kaldığını söylüyor. Ki bu ayrımı tartışan çok müzisyen de var.Erol Parlak, mahlas...

Tarihi metinleri mutlak gerçeklik olarak kabul ederseniz yanılırsınız diyenler bizzat tarihçilerin kendileri. Pazar günü TVNet’de yayınlanacak olan Türk Kahvesi için siyaset bilimci Mustafa Çalık’ı konuk ettim. Çalık taaa bugünden aramızda kavgasını verdiğimiz pek çok olayın dönemin şartlarının bütünü içinde değerlendirilmesi gerektiğini, tahkir etmeden tenkit etmeyi öğrenmemiz gerektiğini söylüyor. Tarihi şahsiyetleri tahkir etmeden, kimseyi kutsallaştırmadan, edepsizlik etmeden de, melek ya da...

Batı dünyasında olan bitenleri yorumlamakta hep zorlanıyoruz. Bir tür çocuksu algı zafiyetimiz var. Gereğinden fazla önem verirken de yok sayarken de… Bu, Batı’nın kültürel kodlarına olan yabancılığımızdan tutun da ilahiyat eğitimimizin yetersizliğine; dinler tarihinde uzmanlaşmış akademisyen ve araştırmacı sayısının azlığından yola çıkarak bu konulara ilişkin merakımızın olmamasına kadar pek çok sebebe bağlanabilir. Batı’nın kültürel kodlarının burada yattığına inanarak, ilahiyat fakültelerimiz...

Evin içindeyim, ama ne kadar içindeyim bilmiyorum. Aklım dışarıda, dünyada olan bitende… Bir taraftan baktığınızda lüzumsuz malumatlarda. Diğer taraftan da okumalıyım, “Bırak bunları yazılacak şeyler var onlara başla’’ diye komut veren ama harekete geçiremeyen kafa sesleri zihnimin içinde vınlayıp duruyor. Bu seslerin arasında bakıyorum akşam olmuş ve öyle anlamlı bir iş de çıkmamış ortaya.Evet bir buhran yaşanıyor ve bunun içinde her birimizin olan biten için bir anlam arayışına girmesi de kaç...

Pek çok hekim arkadaşım var. Uzun süre oturduğum ilk evimin Cerrahpaşa yolunun üzerinde ve aynı zamanda Çapa’ya da yakın olması, dönemin çatışma ortamında tıp öğrencileri için evimi bir buluşma mekanına çevirmişti. Çok eskiye dayanan dostluklarımız hala devam eder. Onlarında hekim çevreleri ve talebeleri, sahadaki gençlerle süren ilişkileri, doktor olan çocuklarımız dahil olmak üzere bu konuda edindiğim malumatlar geniş bir çevrenin fikrini de yansıtır. Bu nedenle yıllardır bizim arkadaş sohbet...

Evde kaldıkça bildiğimiz her şeyi yeniden gözden geçiriyoruz. Örneğin ev mi yaşam alanı mı? Hayatlı evleri belki hatırlayanınız vardır. Geleneksel ev mimarimizin bu güzel örneğine hemen hemen her Anadolu şehrinde rastlarsınız. Evlerimiz artık hayatlı değil. Şimdi konutlarımız var. Yani ikamet edilen, kon-ut / konmaktan geliyor. Hayatlı evlerden konutlara çıktık oradan da rezidanslara ki bu da ikamet yeri demek, sanki sadece bir posta adresi!Önce küçük Avrupa, sonra küçük Amerika hayalleriyle ke...

Nazife Şişman biyomekanik, genetik gelişmelerin insana ve topluma olan etkileri üzerine uzun süredir çalışıyor. Gördüğüm kadarıyla bir Müslüman entelektüel olarak da bu alanda eser veren tek yazar, sosyolog. “Kaderle Tasarım Arasında Yeni İnsan” isimli kitabında bu konuyu normatif bir çerçevede ele alan yazarın bu kitabı, sahasında ufuk açan bir çalışma olarak mutlaka okunmalı… Keşke bu alanda daha çok hem normatif çerçeveyi koruyan hem doğuya hem de batıya bakarak bir perspektif sunan eser yayı...

Çok şey yazılıyor, ancak bu salgının otuz yıl sonra gelecek olanları erkene çektiği bir gerçek!Kâğıt para tarihe mi karışacak? Fabrikalarda, sağlık gibi hizmet sektörlerinde işçilerin yerini robotlar mı alacak? Robotları hayatımıza dâhil ettiğimizde nelerle karşılaşacağız?İnsanlar işlerini robotlara mı kaptıracak? Mutfak ve gıda sektörü bundan nasıl etkilenecek? Temeli tıbba dayanan mutfaklar mı geliyor… Binlerce soru içinde teknoloji insanın yerini aldığında ne olacak sorusu korona virüsü ile a...

Kimse çocuğunu bir kayığa bindirmez,Su karadan daha güvenli olmadıkça.Warsan Shire (Somalili bir şair) Bu hafta Edirne Pazarkule’de Pfungstadt şehrinin Avrupa değerleriyle övünen başkanı geldi aklıma. “Avrupa değerleri, II. Dünya savaşının ardından ırkçılık Avrupa’da bitsin, savaş olmasın diye geliştirildi” diyen entelektüelleri düşündüm. Yalan mı olmuştu koskoca bir tarih…Frankfurt yakınlarındaki Pfungstad şehrinin Belediye Başkanı Patrick Koch mülteci çalışmalarından dolayı, başarılı kabul edi...

Üzüntümüz büyük. Tekrarı olmasın duası dışında elimizden bir şey gelmiyor. Ölen Türk askeri… Ne vuranı ne vurduranı ne de göz yumanı gözümüz görmez! ***Avrupa, Türkiye’nin yaşadıklarına değil Türkiye’nin mülteciler için duvar olmaya devam etmesine odaklanıyor. Aylardır İdlib konusunda duyarsız kalan AB medyasında şu anda da gündem mülteciler. Serakib’de askerimize yönelik saldırılara, 33 askerin şehit edilmesine, İdlib’de yaşam savaşı veren 1.5 milyon insana duyarsız kalan Batı medyası an itiba...