Bu konuda daha önce de yazdım ama bir süre önce İstanbul’da Özgür-Der adına, geçen hafta da Sakarya’da İlim ve Hikmet Vakfı adına konuşmalar yapınca düşündüklerimi yeni tespitlerle tekrar yazayım dedim. Kuranıkerim’i anlama problemi var mı? Varsa bu nereden kaynaklanıyor? Ne yapmalıyız ki, böyle bir problemi halletmiş olalım?
Önce işin püf noktasından başlayalım: Varsa bu problemi ve hal çaresini öncelikle yine Kuranıkerim’den öğrenmeliyiz. Buna itirazı olabilecek bir mümin düşünülemez. İşte Kuranıkerim’i bu düşünce ile okuduğumuzda üç beş değil, onlarca ayetin bu meseleye ışık tuttuğunu görürüz. Önce Allah (cc) anlaşılması için onu Arapça olarak indirdiğini defalarca söylüyor. Bunun anlamı şudur: Kuranıkerim’i bu dille bize gönderen, tabirin sakıncalı tarafları olsa da, bu dille inşa eden Allah’ın bizzat kendisidir. Onu anlamak istiyorsanız onun Allah’ın tercihi olan dilini çok iyi bilmek zorundasınız. Ta ki, ona bu dilin ihtimal vermediği anlamlar yüklemeyesiniz. Meallerden elbette yararlanmalıyız, ancak o bir anlatmak için anlama olmaz.
Şimdi bu mesele neden problem edildi? Aklımıza gelenleri söyleyelim:
Müslümanlar, ya da İslam dünyası bin yıllık muhteşem bir medeniyetten sonra gerilemeye başlayınca taşlar yerinden oynadı. Henüz Batı’nın hâkimiyeti gerçekleşmeden bile Müslümanların kendi aralarında Kuranıkerim, Sünnet ve fıkıh tartışılmaya başlandı. Çünkü bu konularda gerçekten sıratı müstakimden uzak ifrat ve tefrit anlayışlar ortaya çıkmıştı.
Kuranıkerim’i anlamanın ipuçları aslında muhkem ve müteşabihten söz eden Âl-i İmran yedinci ayetinde saklıdır ve ‘muhkem’ bir bakıma da tahkim edilmiş, uygulanır kılınmış ayetler demektir. Müteşabihler ancak onlara vurularak anlaşılabilir. Yaşama olmadan sırf bir anlama merakı ile müteşabihlere tutunmak fitne aramanın sebebi olarak gösterilir. Bu uzun bir konudur ve bize göre Kuranıkerim’in anlaşılması bir mesele ise bu meselinin halli için muhkem ve müteşabihi anlamakla işe başlanılmalıdır. Tefsirler içerisinde bu ayeti kerimeyi Elmalılı gibi anlatabilen bir başkasını görmedim.
Bitmedi.