Yukarıdaki başlık bana ait değil. Başlığı Konya Ticaret Odası ve KTO Karatay Üniversitesi’nin himayesinde kurulan Kalkınma Odaklı Stratejik Araştırmalar Merkezi’nin (KOSAM) düzenli yayınlamaya başladığı rapordan aldım. Raporun içeriğinde dünyanın farklı bölgelerindeki 23 ülkede faaliyet gösteren önde gelen 83 tane düşünce kuruluşunun çalışmaları bulunuyor. Ayda iki kez yayınlanan raporda dünyanın gündemini düşünce kuruluşlarının gözünden takip ederken aynı zamanda yakın-uzak gelecekte önemli olacak konu başlıklarını önceden görmek mümkün oluyor.
DÜŞÜNCE KURULUŞLARININ EKONOMİ GÜNDEMİ
KOSAM’ın raporundaki inceleme alanlarının başında ekonomi geliyor. Bunun dışında politika, çevre ve sosyal konulara ilişkin çalışmalar da incelemeye alınmış. Ekim ayında ekonomi konusunda düşünce kuruluşlarının ağırlıklı olarak ele aldıkları konuların başında yine küresel enflasyon var. Elbette düşünce kuruluşları resesyon endişelerine de geniş yer ayırmış. Hatta Alman düşünce kuruluşu IFO spesifik olarak Alman cam sanayini incelemiş ve “karanlık gelecek” nitelendirmesi yapmış. Enerji krizine bağlı olarak Avrupa sanayisindeki resesyon ve üretimin aksaması konusu artık kanıksanmış durumda.
DIŞ POLİTİKADA GÜNDEM RUSYA
Ekim ayında dış politika alanında düşünce kuruluşlarının en çok üzerinde durduğu başlığın genelde Rusya özelde ise Putin olduğunu görüyoruz. Rusya’nın enerji politikası, AB’nin Rus gazına olan bağımlılığı ve Putin’in İran politikası konusunda oldukça ilgi çekici çalışmalar incelenmiş. Buradan hareketle önümüzdeki döneme İran ile ilgili daha fazla haber akışı olacağını tahmin etmek güç değil.
Diğer yandan ABD ve İngiltere’de yerleşik düşünce kuruluşları İngiltere’deki başbakan değişikliğini detaylı bir şekilde ele almış ve değerlendirmelerde bulunmuş. Elbette konunun ekonomi politikaları boyutu son derece önemli.
TARIM KONUSUNA VERİLEN ÖNEM
KOSAM’ın radarına giren önde gelen düşünce kuruluşlarının ana gündemlerinden birisi de tarım. Gıda krizi, açlık ve tarımda verimlilik konuları hakkında oldukça ciddi tespitler var. Yakın gelecek için çok ciddi bir krize de dikkat çekilmiş. Doğu Afrika, Yakın Doğu ve Güney Batı Asya coğrafyasında yaşayan ve bir haftada 1000 kilometreye kadar seyahat edebilen çöl çekirgelerinin yarattığı risklerle ilgili detaylı bir çalışma var. Yani gıdada sadece enerji, gübre veya savaş gibi riskler değil aynı zamanda bitki zararlılarının da ciddi riskler oluşturacağı bir dönemde olabiliriz.
Diğer yandan iklim krizi aynı zamanda açlık fırtınasını tetikleyen bir risk faktörü olarak tanımlanmış. Bu noktada ayrıca Rusya-Ukrayna Savaşı’na bağlı olarak ortaya çıkan gıdaya erişim probleminin de açlığı tetikleyen bir konu olduğu verilerle değerlendirilmiş.
DÜNYANIN DEĞİŞEN GÜNDEMİ
Düşünce kuruluşlarının çalışma konuları “öngörü” sağlamak açısından son derece önemli. Bununla birlikte incelenen konular yakın geleceği anlamak açısından da önemli bir “öngörü” sağlıyor. KOSAM’ın düşünce kuruluşlarının çalışmalarını incelediği söz konusu raporunu bir süredir takip ettiğim için her iki konuda da önemli tespitler yapmak mümkün oluyor.
Bu tespitlerden bir tanesini de şu şekilde izah etmek mümkün: Geçtiğimiz aylarda dünyadaki düşünce kuruluşlarının ana gündemi sadece savaş ve etkileri iken bu dönemde diğer alanlara da geniş yer ayrılmaya başlanmış. Yine geçmişte enerji krizi üzerinde yoğunlaşırken şimdilerde enerji krizinin neden olacağı diğer sıkıntılar üzerine odaklanılmış.
