Ömer Lekesiz Yazıları – Ömer Lekesiz Kimdir?

18.12.2025, Perşembe
03:02

Ömer Lekesiz

1941 yazı listeleniyor

Bir cami neleri kuşatır

16 ديسمبر 2025, الثلاثاء

Arapça toplama, bir araya getirme, biriktirme anlamındaki cemm kelimesinden câmi‘: toplayan, saran, kuşatan; Müslümanların, içinde ibâdet ettikleri yer olmak anlamında ise kaplamak, sarmak, kuşatmak demektir. (Bkz.: Mertol Tulum, Arapça ve Farsça’dan Osmanlı Türkçesi’ne Alıntılar Sözlüğü, Ketebe, İstanbul 2023) Peygamber Aleyhisselam’ın “Yeryüzü bana mescit ve temiz kılındı, onun için ümmetimden namaz vaktine kavuşan herkes (bulunduğu mekânda) namazını kılıversin.” mealindeki hadisince mescit, cami’

‘Algılamak, Hak’ta yükseliş esnasında sana gelen şeyi almandır’

13 ديسمبر 2025, السبت

Tevhidin, kevn’den (var olmak’tan) yaratma, var etme anlamında tekvinî olduğunu ve “birlikte çeşitlilik / çeşitlilikte birlik” işleyişi içinde, henüz çok azı hakkında bilgi sahibi bulunduğumuz kozmostan, ferdî eylemlerin tümüne kadar yayıldığını bir kez daha tekrarlayarak, şeriatlara dolayısıyla inanışlara mahsus “teklif”lere de tevhidin ortak bir zemin oluşturduğunu söyleyebiliriz. Bu manada tevhidin salt Müslümanlara özgü olmadığını, bilakis muvahhitlik bağıyla onun genel olduğunu yani inanç sahiplerinin

Sanatın yolunda olanlar

11 ديسمبر 2025, الخميس

Önceki yazımızda, mimaride oran kelimesinden yapıdaki en küçük parçanın bütünle olan uyumunun kastedilmesindeki gibi, büyüklerimizin de idrake dahil olan güçlerin ona uyumunu kastettiklerini belirterek, Molla Sadrâ’nın idraki oluşturan güçler listesini örnek olarak zikretmiştik. İdrakin cemaati ya da ümmeti olarak zikredebileceğimiz şuur, tasavvur, ezberleme, tezekkür, hatırlama, marifet, fehim, fıkıh, akıl, hikmeti… doğrusal bir hatta diziliymişçesine düşünebileceğimiz gibi, asıl İslam tasavvuruna

Cilalı bir söyleyiş: Tevhit sanatı

09 ديسمبر 2025, الثلاثاء

Sanatın insanın nefsine, sanat nazariyatı ve eyleminin ise onun idrakine has olduğu bilindiği halde yine de tevhit ve sonuç yani eser konusunun öncelik bakımında tartışmalı olduğunu söylemiştik. Ki bu tam da daha önce değindiğimiz “Tasvir yapmak yasaktır” sözünden hemen resim yapmamanın anlaşılmasıyla başlayan sanat probleminin ilk basamağıdır. Zira bu, bir inanma tarzının yani idrakin, salt bir tasavvurun hasılasına/esere indirgenmesi nedeniyle baştan problemlidir. Bunu şöyle açabiliriz: Tasvir

Müslüman sanatlarında tevhit hedef mi sonuç mu?

06 ديسمبر 2025, السبت

İnsanlar idrak gücünde ortaktır ama idrakin oran, usul ve esasında ortak değildir; zira idrak her insana, topluma, medeniyete; dile, inanca, ahlaka, siyasete, faydaya vb. göre farklılaşır. Nitekim sûret kelimesine sözlük esasında Arapça gibi Semitik bir dil olan İbranca’dan baktığımıza da idrak cihetinden aynı sonuç ortaya çıkmaktadır. Örneğin Maimonides, tamuna: şekil ile tavnit: suret kelimelerinin aynı anlamda sanılmalarının doğru olmadığını belirterek şu üç ayrıma dikkat çekmiştir: “…Tavnit

Kendi zamanımızın sanatı hakkında başımızı ağrıtan kelimeler

04 ديسمبر 2025, الخميس

Yaratılmış her şey anlamında varlık bir(er) ayetten ibarettir. Bu manada kainat (âlem, kozmos) ve insan da genel ve özel planda önce birer ayettir. Ayete kelime denmesine de bağlı olarak bu hakikatin, kelime olan insana verilen kelimelerin maddi ya da manevi, akli ya da zihni tüm tutumlarında, eylemlerinde ve bilkuvve yönelimlerimde belirleyici olduğunu bilmemiz ise sarsıcı bir gerçeklik olarak çıkar karşımıza. Çünkü, insanın sade ya da felsefi düşünüşüne, savaştan sulha, çileden rahatlığa, ilk-ellikten

İznik’te bir üniversite hayali

02 ديسمبر 2025, الثلاثاء

Papa’nın İznik’i ziyareti hakkında kendisine mikrofon uzatılan bir vatandaşımız, bu ziyaretin turizmi hareketlendireceğini ve gelirlerini artıracağını söylüyordu. İznik’i bilenler buranın tarım yönünden çok bereketli olduğunu; özellikle 6 Şubat depreminden sonra “taşı toprağı altın” bilinerek şehirden kaçılacak ilk yer haline getirildiğini iyi bilirler. Buna göre İznik’in yeni kârlı işlere ihtiyacı yok ama tarihi - coğrafi değerleri bakımından eğitim ve kültür merkezlerinden biri olmaya ihtiyacı

Papa gelmiş neyime

29 نوفمبر 2025, السبت

Papalık Hristiyanlığın en büyük ve politik olarak bağımsız bir kurumudur. Bu kurumun başındaki kişiye de papa denir. Geçtiğimiz Nisan ayında ölen papa, Hıristiyanlıkta yeni dispozitifin belirlendiği 1. İznik Konsili’nin (20 Mayıs – 25 Temmuz 325) 1700. yıl dönümünde İznik’te olmayı planlamış, ömrünün vefa etmeyeceğini anlayınca kendisinin yerine geçecek olan Papa 14›üncü Leo’ya bu yönde vasiyette bulunmuş. Bu vasiyet üzere yeni Papa geldi, devlet töreniyle karşılandı, İstanbul’da papaca temaslarda

Halk Hikayeleri’ni adam etmek…

27 نوفمبر 2025, الخميس

Önceki yazımda, bizdeki Batılılaşmanın gerek Osmanlı’da gerekse yeni Türkiye’de bizzat devlet eliyle hakim kılınmaya çalışıldığını, “içimizdeki Danimarkalılar”ın da bu çalışmaya en büyük desteği verdiklerini söylemiştik. Bunun tipik bir örneğini de yine N. Ahmet Özalp’in kayıtlarından iletelim. Ama önce şu ilginç durumu tekrar vurgulayalım: Halk Hikâyeleri’ne devletçe müdahale edilme düşüncesinin ilk kez Kazım Karabekir tarafından dillendirildiğini iletmiştik. Bu tespitte şu iki husus önce çıkmaktadır:

‘Sazım düzen tutmaz, tel bozuk bozuk’

25 نوفمبر 2025, الثلاثاء

Ordu eliyle yapılan fetih, istila ya da işgallerin, öncelikle halkın günlünde ya da en azından bilgisinde yer tutan dini yapıları yeni gücün dini ve siyasi anlayışına göre değiştirdiği malumdur. Ancak görünür olanın değişimiyle yetinilmez, görünenin diğer duyulara olan etkisine göre işitmeler, tatlar, kokular… da değiştirilir. Asıl bu düzeylerdeki değişiklikler kültürle tanımlanır ve yaşama biçiminin değiştirilmesi manasıyla yeni kültür -ve çoğu zaman zorla- orduların mekanla birlikte temellük ettikleri