Brezilya’dan şeker, kahve, et vb. ürünleri almak istediğinizde, karşınıza Amerikan şirketleri çıkar.Sao Paulo’da bunun nedenini sorduğum bir avukat, “biz yaşayabilmek için ruhumuzu bile Amerika’ya sattık, nedeni budur” diye cevap vermişti. Sanırım, Batı’nın işgal ve sömürgesine maruz kalmış bir imparatorluğun mensubu olmam nedeniyle, onu doğru anlayacağımdan emin olarak söylemişti bunu.Video: Suudi Krallığı’nın Türkiye korkusuFilhakika Osmanlı İmparatorluğu’nun yıkılmasında, İngiltere tarafından...

Barış Pınarı Harekatı tüm hızıyla sürüyor.Mehmetçiğin başarılarına yeni bir başarı daha katarak, burnu kanamadan kışlasına dönmesi için dua ederken, Başkomutan Recep Tayyip Erdoğan’a ve onun şahsında tüm komutanlarımıza esenlik temenni ediyorum.“Bu harekatı neden yapıyoruz?” sorusunun cevabı tartışmasız bir şekilde bellidir. Harekat vesilesiyle dost ve düşmanımızı yeniden tanımamız da ayrıca önemlidir. Zira, milletlerin mayası (mizacı) da, fertlerin mayası gibi değişmiyor.Video: Filibeli Ahmed H...

Ahmet Güneştekin’in Ölümsüzlük Odası’nda ölüm imgelerinden üç tanesinin baskın olduğunu görüyoruz: Kurukafa, boynuz ve yılan.Elbette ölüm imgeleri bunlardan ibaret değildir; zamanı imleyen kum, her türden saat, güneş, siyah (gece, karanlık), sarı; nesnelerden mum, canlılardan karga, kedi, akbaba, yarasa, baykuş... da en çok bilinen ölüm imgeleridir.Video: Ölüm imgeleriGüneştekin’in bunlardan kurukafa, boynuz ve yılan’ı seçmiş olması, Mezopotamya mitolojisinden en başat olanı gözetmesine ve bu gö...

“Ölüm” der Gilles Deleuze, “Maddi bir hal değildir; tam tersine, bütün maddeden feragat etmesi itibariyle, saf bir forma, zamanın boş formuna karşılık gelir. (Zamanı doldurmanın bir aracı olarak tekrarın ölü bir maddenin dış kaynaklı özdeşliğine tabi kılınması ile ölümsüz bir ruhun iç kaynalı özdeşliğine tabi kılınması arasında hiçbir fark yoktur.) Zira ölüm olumsuzlamaya indirgenemez; karşıtlığa dayanan olumsuz gibi sınırlamaya dayanan olumsuza da indirgenemez. Ölüme prototipini veren şey, ne m...

Ahmet Güneştekin’in Ölümsüzlük Odası adlı enstalasyonunu da kapsayan Bellek Alfabesi / Yaddaşın Elifbası / The Alfabet of Memory adlı, eser yönünden oldukça zengin sergisini, geçtiğimiz Salı günü Bakü’de görme imkanı buldum.Sergi küratörleri Emin Mahmudov ve Ulrich Ptak, Güneştekin’in Ölümsüzlük Odası’nı, Haydar Aliyev Merkezi’nin açık alanındaki doğu köşesinde, 2012 – 2019 yılları arasındaki işlerini sergi salonunda konumlandırmışlardı. Yeri (mekanı), eserlerin doğru seyri bakımından sırlanışla...

Bile/Yazdı, Behçet Necatigil’in, (kendi kelimeleriyle) Türkçenin çok yönlü anlatım olanaklarına tanık, tek sözcükte ya da sözcükler arası anlam kaymalarına yaslanan şiirlerin, şiir uçlarının, Divan şiirindeki müfred’leri, mısra-ı bercesteleri düşündüren dizelerinin yer aldığı kitabının adıdır.Video: “Bile yazdım adım ile adını”Necatigil, okurunu fazla yormak istememiş ya da zamanla Divan şiirine daha çok yabancılaşılacağını gözetmiş olmalı ki, kitabına Bile/Yazdı adını vermesinin nedenini kendis...

Yaklaşık on altı bin kişinin hayatını kaybettiği, dört bin kişinin kayıp olduğu Büyük Japon Depremi’ni de unutup, besili yüzü bile kızarmadan “162 imam hatip inşa ederken 9 fen lisesi yapan bir millet deprem tarafından ezilmeye müstehaktır” diyebilen bir zer-zevatın dünyasında, depremi doğru şekilde tartışmak mümkün müdür?Video: Deprem, dil ve dinTabii ki mümkün değildir, zira “Japonya’da kaç imam hatip ve kaç fen lisesi vardı ki böyle oldu?” sorusunu zorunlu kılacak olan bu tartışmada, her şeyd...

“Dil Bayramı kutlanacak” başlıklı haberi görünce, içimden “Dil devriminin güçlenmesine, gelişmesine katkıda bulunmak ve...” şeklinde başlayan malum nakaratın tekrarlanma vaktinin geldiğine hükmettim.Video: Dil meydan muharebesinin yeni yılıBu nakarat önemlidir, zira devlet baskısıyla bir gecede değiştirilen dilimiz, bu ifade tarzıyla doğrudan Sol-Kemalizmin kurtuluş retoriğine eklemlenir; İngiliz’i, Fransız’ı, Yunan’ı yurdumuzdan kovmanın gerekçesi, dili zorla değiştirmenin gerekçesiyle eşitlene...

Çevirmen ve öykücü Kamuran Şipal, geçtiğimiz perşembe günü İstanbul’da öldü.Garip bir paradokstur: Tanıdığımız birinin ölüm haberini aldığımız anda, onunla ilgili zihnimizin karanlıklarına gömülmüş hatıralarımız hemen yüzeye çıkıverir ve ölüm ile bu türden bir hareketin berzahında, öleni hatıralarıyla kendi canımızda canlı tutarız.Video: Kamuran Şipal’e veda“Ölenin ardından yazı yazmak aslında kendini anlatmaktır” şeklindeki genel hükme bağlı kalarak, yaşarken tanıdığım Şipal’le ilgili tüm hatır...

Bir yazar kitabına, “...Düşüncenin asıl dostu Platon değil, hakikattir” cümlesiyle başlayıp, “...insanın sanat yapabilmesinin olmazsa olmaz koşulu olan yaratıcılık, insanın doğasında mevcut olan yarı içgüdüsel, yarı sezgisel bir ‘beceri ya da yetenek’ olarak kabul edilip, ifadesini bulduğu psikolojik ve sosyolojik tezahürlere indirgenmeye çalışılmıştır” tespitini yaptıktan sonra,Video: Oğuz Haşlakoğlu’unun kitabı üzerinea)Sanatla ilgili bu vb. yaklaşımların “...varacakları sonuçları önceden vars...

Her nesil kendisini yoklukla, kendisinden sonraki nesli ise yoksunlukla niteler.Video: Kara tren yetmez m’olaZira, yokun yokluğu varlıkla (imkanla), varlığın yokluğu ise ancak yoksunlukla (imkanların kayboluşuyla) anlaşılabilir.Örneğimizi, yaygın kullanımı nedeniyle, herkeste benzer karşılıklar oluşturabilmesi cihetinden elektrik üzerinden verebiliriz.Sözü, elektriksiz zamanlarda eğitim-öğrenim görmüş olanlara teslim ettiğinizde, size ilkin gaz lambası altında çalışmanın zorluğundan, kardeşleri ...

İdris’in İdris ile Dönemeçler adlı öykü kitapları Ketebe Yayınları tarafından okurlara yeniden sunulan Yaşar Kaplan’ın öykücü tanımı şöyledir:“Öykücü, öyküde ısrar edendir.”Bu söyleyişi, bir öykücünün roman vb. diğer muzır edebiyat türlerinden kendisini koruması şeklinde, tecrübe mahsulü bir ikaz olarak anlamak da mümkündür elbette ama, son tahlilde onu “sanatçı, sanatında ısrar edendir” şeklinde genelleştirerek düşünmek daha doğru olsa gerektir.Video: Sanatçı sanatında ısrar edendirYine oradaki...

Gençliğimizde, onunla aynı edebiyat dergilerinde yazmıştık.Sonra o, yüksek bürokrat olmaya karar verip, kalemi bıraktı ve yönünü İstanbul’dan Ankara’ya çevirdi.Ankara’ya taşınmasına az bir süre kala, gördüğü şu rüyayı paylaşmıştı, kahve sefasındaki dost grubumuzla:Rüyasında, karşısındaki kocaman bir sabundağı sürekli köpürüyor, hiç eksilmiyor ama köpükten başka bir şeye de dönüşmüyormuş.Video: Köpüren dağRüyası kısa olmasına kısaydı ama onu çok etkilediğine göre, belli ki gece boyunca, kendisini...

Yazımın başlığı, Mete Çamdereli’nin birkaç gün önce raflara çıkan Çizgiyi Okumak adlı kitabının (Ketebe Yayınları), alt başlığıdır.Video: “Hasan Aycın Çizgilerinde Görselin İnşası”Kitaba takriz yazan Cemal Şakar, bazı ilişkilerin bir ortak payda etrafında geliştiğinden bahisle, Hasan Aycın’ı merkeze alarak onun kendisinin, benim ve Çamdereli’nin ortak paydamız olduğunu belirtmiş ve Hasan Aycın çigilerini müştereken anlama gayretimizi de ifade den bu durumu şu sözlerle çerçevelemiştir:“Yolun başı...

Sıradanlaşma ve değer kelimelerinin, bir cümle içinde birlikte kullanılmasının biraz sakıncalı olacağını tahmin etmekle birlikte, aşağıda edebiyat için zaman esasından hareketle yapacağımız bir genel değerlendirmede bunun gerekli olabileceğini düşünüyorum.Video: Edebiyattaki sıradanlaşmanın değeriŞöyle ki, kaynak belirtmem gerekirse, geriye doğru en son Harîrî’nin (v. 1122) Makamat’ında rastladığım, zaman değişti, gençler üstadlara karşı saygısızlaştı, yeni şairler şairlik edebini terketti... şe...

Bu sütunda,“Kayyum yerine doğrudan belediye başkanı atanamaz mı?” (Yeni Şafak, 12 Nisan 2019) başlıklı bir yazı yazmış ve orada şu hususları dile getirmiştim:“Bizim kesimdeki yazılanları itina ile dikizleyen malum fitne çevrelerine malzeme vermemek için peşinen belirteyim ki, bu yazı siyasi bir yazı değildir ve şahsen ben de demokrasiye inanan, ona itibar eden biri değilim. Ancak, devlet ve millet tarafından benimsenmiş bir yönetim tarzı olması bakımından onun sınırları ve gereklilikleri içinde ...

Şule Yüksel Şenler, dün ahiret yurduna uğurlandı. Mekanı cennet olsun, Rabbimiz rahmetiyle mukabele buyursun.Onun hakkındaki bir yazım, 14 Haziran 2010’da bu sütunda yayınlanmıştı. Aradan geçen yıllar, merhumeye dair kanaatlerimde bir değişikliğe yol açmadığı gibi, ona hayranlığımı, sevgimi ve saygımı artırdı.Video: Şule Yüksel Şenler’e rahmetO yazıyı bu nedenle tekrar paylaşmak istiyorum.Yazıda, o gün itibariyle isimlerini zikrettiklerimden, bugün itibariyle yol, yön veya adres değişikliğine uğ...

Haccın siyasetinden kastımız, hac buluşmalarını, 1501-1736 yılları arasında İran’da hüküm süren Safevî, 1526-1858 yılları arasında Hindistan’da hüküm süren Bâbürlü ve 1300-1922 yılları arasında Batı Anadolu merkezli olarak üç kıtada hüküm süren Osmanlı imparatorluklarının yıkılmalarıyla birlikte, mülken ve siyaseten şirazesi kopartılmış bir kitap gibi dağılan İslam ümmetinin, İngiltere ve ondan türeyen ABD imparatorluklarının boyunduruğundan kurtarılmalarına mahsus ortak bir siyaset için sağlam ...

Hacca dair dört meseleden son ikisi olan, haccın ekonomisi ve haccın siyasetini, kendi bilgi ve bakış açımızla ele almadan önce, kardeşim Taha Kılınç’ın, her iki husus da ana hatlarıyla ihtiva eden, Haccın İmkanları başlıklı yazısını (Yeni şafak, 17 Ağustos 2019) okumanızı ısrarla önereceğim.Video: Haccın ekonomisiZira, Kılınç bu yazısında, haccın ekonomisinin hacmini ve haccın siyasetinin “ümmetin tek yürek halinde toplanması” olgusu olarak, Peygamber Efendimiz’den Hz. Ömer idaresinin sonuna ka...

Bu yılın rakamı üzerinden söyleyecek olursak, üç milyon hacının Mekke’ye taşınması, otellere yerleştirilmesi, beslenme ve sağlık hizmetlerinin karşılanması, hac mahalline götürülüp getirilmesi, Kabetullah’a sürekli erişiminin sağlanması… çok çok büyük bir iştir.Video: Haccın sevk ve idaresiÜstelik söz konusu hareket ve hizmetler, ibadet esaslı olmaları bakımından eğitimi ve menasik merkezli irşadı da gerektirerek, turizm kelimesini fersah fersah aşan bir özelliğe sahiptir.Bu hususlarda gerek org...

Hac denildiğinde (en azından Türk bakışı özelinde) Kabe’yi kuşatan (baskılayan) kibir mimarisi ile, hac vesilesiyle mübarek beldede hasıl edilmesi beklenilen siyasi kararların alınmamasına mahsus iki imge oluşur.Video: Hacca dair dört meseleBu imgelerden ilki, romantik – mücahitliğin malzemesi olması yönünden, asla bir neden ve sonuç ilişkisi içinde çerçevelenmediği gibi, ikincisi de çoğu kez İslam dünyasının gerçeklerinden kopuk entelektüel tezlerin konusu ola gelmiştir.Hac, ilgili fiillerin (m...

1440/2019 yılı haccı, dün itibariyle bitti.Son nafile tavaflarını, umrelerini ve mekân ziyaretlerini yapan hacıların, Türkiye’ye dönmenin heyecanı ve Kâbetullah’tan ayrılmanın hüznüyle gözleri yollarda artık.Resmi açıklamaya göre, bu yıl toplam 2 milyon 489 bin 406 kişi hacı olmuş.Video: Hac biterkenBunların 634 bin 379’u Arabistan’dan, 1 milyon 855 bin 27’si ise dışarıdan gelmişler.Ticari vizeyle, işçi statüsüyle ve sair yollarla gelerek hac yapanlar toplam rakama dâhil değil, ki bunların da ya...

Rabbimiz nasip ederse, sizler bu yazıyı okurken, yaklaşık üç milyon hacı adayıyla birlikte Arafat’ın yolunda olacağım.Heyecanımla nefisleri henüz ayaklarının altında olduğundan dur-durak bilmeyen çocuklar gibi coşkuluyum ama değil mi ki, benim nefsim artık göğsümdedir ve inşallah Rabbimiz Arafat’a beni ona değil onu bana binek yapar.Video: Vakfe’de vâkıf Arafat’ta ârif olmakArapça ‘rf kökünden gelen Arafat, bildi, öğrendi demektir. Aynı kökten gelen irfan bilme ve öğrenme demek iken, mârifet de ...

Kur’an’da dört ayette geçen Allah’ın işaretleri / Şeâirullah (şerara fiilinden şeâir) kelimesini İsfehâni sembol, özel alamet şeklinde açıklarken, diğer ilgili sözlüklerde kelimenin anlam yelpazesi, ihsastan duyumsamaya, şuurdan şiire kadar genişletilmiştir.Video: Hac ve Allah’ın işaretleriHac esasında, Şeâirullah, Peygamber Efendimizle Kelam’a dönüşen vahiy izleğinde, fertlerce ve dolayısıyla onların anlama yetisini de ihtiva eden kalplerce yaratılışsal hakikatlerin özel bir gayret ve tecrübeyl...