Geçtiğimiz cumartes günü, Klasik Düşünce Okulu’nda (KDO) yürütülen normal ders programlarının ve oturumların dışında, daha özel nitelikte bir çalıştaya katıldım.Video: Tasavvufu dönemlendirme sorunu“Daha özel nitelikte” deyişimin nedeni, sadece uzmanların ve birinci dereceden ilgililerin katıldığı bir toplantı olmasındandır; nitekim, Ekrem Demirli’nin, Nazariyat: İslâm Felsefe ve Bilim Tarihi Araştırmaları dergisinin 2. sayısında (2016) yayımlanan, “Tasavvuf Araştırmalarında Dönemlendirme Sorunu...

Metafizik tefekkürdeki üretkenliğimizi ne zaman kaybettik?Bu soruyu şöyle de sorabiliriz: Tasavvufta (İslâm metafiziğinde) gelinen noktayı bir düşünmede nihai hat olarak benimseyip, ilgili ıstılahlara bir yenisini eklemeksizin sadece mevcudlarını benzer ifadelerle çoğaltarak, işin salt telkin / taklit ve ezber yönünü güçlendirmeye ne zaman başladık?Video: Tasavvufî intisap, mertebeler ve hâller nedir?Fazla geriye gitmeden, aynı soruyu bu kez yakın zamana göre soralım: Brentano (v. 1917), Husserl...

Aşırı uzaklık kadar aşırı yakınlık da bir perdedir; uzaktaki bir kalemi görmekten perdelendiğimiz kadar, burnumuzun ucuna dayanmış bir kalemi görmekten de perdeleriniriz.Video: Vahdet-i vücûtçuluk neden gereklidir?Gerçi uzaklık ve yakınlık iki ayrı perde olduklarından, bunlara mahsus perdelenme tarzları da farklılık arz eder.Örneğin; uzaktakini seçmekte zorlanırken, yakındakini sabitlemekte zorlanırız ve her iki durumda görme potansiyeline bitişik bir görüşsüzlüğe maruz kalırız.Bu hususu, mürid ...

Merleau-Ponty, “Zaman var ettiği şeyi, tam da varlıktan kovduğu anda yerinde tutar, çünkü yeni varlık bir önceki tarafından olması gereken olarak ilan edilmiştir ve onun için şimdi mevcut olmakla, geçmeye yazgılı olmak aynı şeydir” der ve bu kanaatini ancak Heidegger’in söyleyebileceği şu sözlerle pekiştirir:Video: Gelenek kimin sorunudur?“Zamansallaştırma, ekstazların ardışık olarak birbirini izlemesi (Nacheinander) değildir. Gelecek geçmişten sonra gelmez, geçmiş de şimdiden önce gelmez. Zaman...

1-Carl Schmitt, imzasını gördüğüm her kitabı ve yazıyı özenle okuduğum Batılı mütefekkirlerden biridir.Schmitt’in Vakıfbank Kültür Yayınları (Vb.) arasından, Gültekin Yıldız çevirisiyle, Kara ve Deniz: Bir Dünya Tarihi İncelemesi adıyla çıkan risale hacminedeki kitabını da aynı özenle okudum.Video: Birkaç iyi kitapÇevirmenini özellikle zikredişimin nedeni, çeviri kokusunun çok az sindiği, deyim yerindeyse telif gibi bir metni okumanın verdiği rahatlıktır.Daha önce yayımlandığını bildiğim ama edi...

Yeni Şafak Genel Yayın Yönetmeni İbrahim Karagül’ün “Türkiye’de ‘yerli medya’nın geleceği konusunda çok ciddi endişelerimiz var” diye başlayan 12 Şubat 2019 tarihli yazısışöyle devam ediyordu:Video: Muharrirden köşe yazarına“Finansal, ekonomik güç olarak hiç olmadığı şekilde güç kazanan ancak içerik ve dil olarak hiç olmadığı kadar zayıflayan, kamuoyunu etkileme gücü her geçen gün azalan medyamızın geleceği konusunda çok acil bir şeyler yapılması gerekiyor. Ne yazık ki; bu alanda yeterince çaba ...

Bundan yaklaşık yirmi yıl önceydi. Ülke sevgisinden kuşku duymadığım bir Ermeni arkadaşım, yerel vakıflardan biri tarafından yürütülen bir AB projesi kapsamında, Karadeniz’deki kiliselerin envanterini çıkarmak için, bölgede yaptığı uzun ve çok zahmetli geziye dair kimi hatıralarını anlatmıştı. Hani “içim cız etmişti” derler ya, ben de böyle sarsıcı bir iç etkiyle dinlemiştim onu.Video: Doğu Karadeniz’de manzaranın diliZira, demokrasi şehidimiz Adnan Menderes devrinde, özellikle Suriçi’nde yapıla...

Sanatı kastederek, “Görüş” der Heinrich Wölfflin, “hep aynı kalan bir ayna olmayıp, kendine özgü iç tarihi bulunan ve pek çok gelişme evresini geride bırakmış canlı bir kavrama gücüdür.” Zira, yine onun kelimeleriyle dilin kendisi, dilbilgisi ve söz dizimi; sanatın maddi malzemesi, formu, eser algısı.. belli zaman dilimleriyle mukayyet olarak sürekli değişmektedir.Video: Sanat üzerine birkaç soru ve cevapBelirtilen manada, Müslümanların ve Batılıların sanata mahsus anlayışları büyük oranda benze...

Türkiye Fotoğraf Vakfı, yeni yılın ilk sergisini 23 Şubat’ta, İzzet Keribar fotoğraflarıyla açtı. Vakıf binasında 22 Mart’a kadar seyre açık olacak sergiye, Keribar’ın Suriye, Ürdün, Filistin, Azerbaycan, İran, BAE, Pakistan, Maldivler, Hindistan, Sri Lanka, Nepal, Güney Kore, Çin, Myanmar, Kamboçya, Bhutan, Özbekistan, Tayland, Malezya, Endonezya, Vietnam, Japonya ve Yeni Zelanda’dan ikişer üçer karelik fotoğraflarından oluştuğu için, Doğu’dan Gelen Işık adı verilmiş.Video: İzzet Keribar fotoğr...

Satış esaslı her faaliyet gibi, kitap yayın ve satışının da bir vaadinin olması gerekir. Zira arz - talep dengesi üzerine kurulan her ilişkide, neyin neden üretildiği ve onun neden oradan alındığı sorusu, karşılıklı olarak önceliklidir.Video: Vakıfbank Kültür Yayınları’nın vaadi nedir?Vaad bağlamında yayıncılığın bir farkı, belirli bir dünya görüşünü, siyasi anlayışı ya da daha dar anlamda ideolojik bir tutumu içkin olmasıdır. Kısaca, bir yayınevinin fotoğrafı olarak nitelediğimiz bu durum, ayn...

Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca yayıncılık sertifikası verilmiş yayıncılar tarafından basılan kitap ve süreli yayınlar, 1 Şubat 2019 günü itibariyle KDV istisnası kapsamına alındı.Başkan Erdoğan’ın, Atatürk Kültür Merkezi’nin temel atma töreninde, uygulamanın kapsamının genişletileceğini söylemesinden sonra, kitapların dağıtım sürecinde rol oynayan diğer unsurlardan da KDV’nin kadrılması için başlatılan çalışmalar, birkaç güne kadar gerekli yasal çerçeveye kavuşturulacak.Video: Yayıncılığın başka...

Ekberî ekolün en önemli temsilcilerinden biri olan Saîdüddin el-Ferganî, Müntehâ’l-Medârik’inde (ki, İbnü’l-Fârız’ın Kaside-i Tâiyye’sinin şerhidir; çev.: Mustafa Yalçınkaya, Litera Yay., İst. 2018), birinci beyti açıklarken, ehlullaha gelen tecellileri, fiilî, ismî ve zâtî olarak üçe ayırdıktan sonra, bu üç kısımdan her birinin başka yollarının, iniş yerlerinin ve mertebelerinin olduğunu, mezkur genişlik nedeniyle bunların ayrıntılarıyla açıklanamayacağını belirtir.Video: Şiir-perdâzlık şiire d...

Özü (hilkati) itibariyle iyi olan şiir, ledünnî bilginin, feyzin, fethin, ilhamın, sezginin, hayalin, aklın, fikrin, ilahi müjdelerin... çocuğudur.Video: Bir şiiri iyi ya da kötü yapan şey nedir?Bu iyiliği, kendisiyle aynı cinsten olan bilgiyi, tefekkürü, güzelliği, doğruluğu, açıklığı, kesinliği... içkin olduğundan, şiir ya doğrudan hakikatin işçisidir ya da ancak onun sayesinde açığa çıkmayı murad eden hakikatin menzilidir.Bu yanlarıyla şiir, diğer edebî türlerle olan kimi benzerliklerine rağm...

Geçtiğimiz hafta sonu, Memur-Sen Konfederasyonu, Eğitim-Bir-Sen İznik Temsilciliği’nin periyodik faaliyetlerinden birine katılmak için İznik’teydim.Temsil emanetini yüklenmiş olan kardeşim Mahmut Kocadağ’ın ve kıymetli çalışma arkadaşlarının Kudüs sevdalarına, fotoğrafları üzerinden Kudüs’ün hikayesini anlatarak, şahsi bir katkıda bulunmaya çalıştım.Video: Dâvud el-Kayserî’nin istirahatgâhında...Şunca zamandır Kudüs konusunda katıldığım İstanbul dışı etkinliklerdeki en dikkatli dinleyicinin İzni...

Aşağıdaki cümleleri, bundan yaklaşık yedi yıl önce, yine bu sütunda yazmıştım:“Mahcup nazar’ın en açık örneğini sarıklı dedelerle, yaşmaklı ninelerin 1900’lü yılların başında çekilmiş fotoğraflarından gözlemlemek mümkündür. Söz konusu kişilerin gözleri daima aşağıya bakar. Objektife bakamazlar çünkü, baktıkları takdirde meçhul bir göreni (fotoğrafçıyı ya da makinanın gözünü) dikizlediklerini ya da o gözler tarafından dikizlendiklerini düşünürler. Dikizlemek kendileri için, dikizlenmekse dikizley...

Mürekkep ırmak, kalem kayık tabiatından olabilir mi?Zira yazmak, sürekli başkalaşan bir hal (kâlp) üzere, su gibi akışkan bir zeminde, kalem bineğiyle seyretmeye benzemektedir.Video: Kalemim beni nereye götürüyor?Bunu derken, akılları kabından boşu boşuna taşmaktan başka bir işe yaramayanların, “Hacı abi mürekkep mi kaldı, kalem mi; artık klavye devrindeyiz” deme ihtimallerini göz ardı etmediğim için şu bilgiyi istitraden burada paylaşma ihtiyacındayım:Kalem, İbnü’l-Arabî’ye göre (ontolojik fıtr...

İslam öncesi Arap toplumunda şiir, tek başına ilim demekti. Bu nedenle Allah, Kur’an’ı vahyederken, “Biz peygambere şiir öğretmedik” (Yasin, 36:69) diyerek vahiy (ve ona tabi bir form olarak hadisler) ile şiirin arasını, herhangi bir tevile, zeyle ihtiyaç bırakmayacak bir şekilde ayırdı.İlâhîliği ve apaçıklığı nedeniyle Müslümanların tereddütsüz benimsediği bu bilgi, şiiri ortadan kaldırmıyor, bilakis onu asıl gerçekliğine yerleştiriyordu. Zira, ilâhî kelâm (Kur’an), zikrettiğimiz ayette de yer ...

Önceki yazımızda İbnü’l-Arabî’nin İbnü’r-Rüşd’le görüşmesinde, “evet ve hayır” kelimelerini aynı durum içinde peşpeşe kullanmasının nedeni üzerinde, İbnü’l-Arabî’nin kendi değerlendirmesini esas alarak biraz durmuş ve devam edeceğimizi belirtmiştik.Video: “Yaygıda otur ama yayılma!”Ekrem Demirli, aynı konuyu ihata eden “Bir Evet ve bir Hayır: İbnü’l-Arabî ile İbn Rüşt” başlıklı bir makalesinde (2012), hadisenin İbnü’r-Rüşd’den yana bir teyidinin, tekidinin ya da tenkidinin olmadığını, sadece İbn...

İbnü’l-Arabî’nin İbnü’r-Rüşd’le görüşmesinde, “evet ve hayır” kelimelerini aynı durum içinde peşpeşe kullanmasının nedeni, oldum olası merak edilegelmiştir.Video: İbnü’l-Arabî “evet ve hayır” arasında İbnü’r-Rüşd’e ne dediJacques Lacan bile, kendi meslekî seçimini (veya seçimsizliğini), bu görüşmeyle örneklendirmek zorunda kaldığına göre (Dinin Zaferi, çev.: Deniz Kurt, Altıkırkbeş Yayınları, İstanbul 2015), sıradan insanların merakını anlayışla karşılamak gerekir ki, “Nefisler” de, “bilinmezler...

Yaklaşık sekiz yıl önce sormuştum, aşağıdaki soruları.Hayat, cevapları doğurduğu kadar, yeni sorulara da hamile kaldığından belirsizleşiyor bazen cevapların mı yoksa soruların mı izinde yürüdüğümüz.Video: İki yanı keskin bıçak: Me-deniyet!Yine de ancak bu sayede anlıyoruz, bugünü dünün, yarını bugünün kurduğunu bilerek tefekkürün kapısını çalmaya kalkıştığımızda hayata mahsus bir mamuriyete memur kılındığımızı! Yoksa, sorular ve cevap arayışları hayatımızda neden hüküm sahibi olsun ki?Kültürden ...

Zeynep Sayın, geçen yıl çıkan Ölüm Terbiyesi adlı kitabında, Gezi güzellemesi yapabilmek için metafiziğe dair birçok seçkin nazariyeyle birlikte, Sezai Karakoç’un “Değişe değişe bozulmuş ölüm bile... / Ölüm bir grev gibi kaplamış ülkemizi” dizeleri başta gelmek üzere, İbnü’l-Arabî’ye ve daha birçok zata ait önemli sözleri bozuk para gibi harcamıştır.Video: Şehristânî ile ilgili bir tashihHatalı düşüncesini doğru zanneden biri, hatayı doğrunun parçası haline getirir. Sayın da belirttiğimiz minval...

Yeni Şafak, geçtiğimiz çarşamba günü,25. yaşına girdi.Çeyrek yüzyıla baliğ olmuş bir geçmişin yapıtaşları ve onların döşenmesinde emeği geçen herkes halen hatırlarda olacağından, mezkûr devir için bir özet vermeme ve isim vurgusunda bulunmama henüz gerek yok.Video: ‘Her gün Aşura, her yer Kerbelâ!’Ancak Yeni Şafak’ı, yaptıkları yeni yatırımlarla modern bir medya grubunun omurgası ve yerli medyanın gözbebeği haline getiren Albayrak Holding’in sahiplerini, yöneticilerini minnet ve teşekkürle zikre...

Müslümanların hakimiyetinde olsaydı Kudüs (Mescid-i Aksâ) için, biri kozmolojik diğeri zamansal olmak üzere iki tarihten söz edebilirdik.Video: Ah Kudüs vah Kudüs!Zira, Sezai Karakoç’un dilimize pelesenk ettiğimiz “Ve Kudüs şehri. Gökte yapılıp yere indirilen şehir” dizesinde “özet-lenmiş” olarak dile getirdiği Kudüs’ün yaratılış hakikati, başta İbn Haldun olmak üzere (Mukaddime), Na’îmî (Fezâ’il’i Kuds) ve Muhammed el-Yemenî (Tuhfetü’l Âşıkîn Fezâil-i Mekke ve’l-Medine ve’l Kudüs) vd. tarafında...

Aylık edebiyat dergisi Muhayyel’in 9. (Ocak 2019) sayısında, son kitapları Ketebe Yayınları arasından çıkan Özkan Gözel’le Cemal Şakar’ın sanatın mahiyeti, dünü, bugünü ve geleceği üzerine yaptığı bir söyleşi yer alıyor.Video: “Sanatın geleceği, geleceğin sanatına bağlıdır”Bu söyleşide, Gözel’in yayımlanan son kitabı Kendi İçine Düşmek’te (Ketebe, İstanbul 2018), “Sanat ve Hakikat” başlığı altında, nazari planda ele aldığı kimi hususlar, Şakar’ın soruları eşliğinde güncel sorunların da kaydına d...