"Araştırmacı", Kayıp Hikayeci''ye yazdığı önsözde, "kayıp hikayeci"nin kendisine bıraktığı hikayeleri derlerken bu derlemenin sonuna, daha önce sözü edilmiş ve bir kere de "araştırmacı" tarafından okunmuş bir hikâyeyi eklediğini söylüyor.
Galiba cümle biraz karışık oldu. Çünkü araştırmacının kim olduğu, kayıp hikâyecinin kim olduğu, "Kayıp Hikâyeci" adını taşıyan ve İz Yayıncılık tarafından basılan Alim Kahraman''ın kitabında geçen ikinci hikâyecinin kim olduğu ve adı geçen kitapta anılan eleştirmecinin kim olduğu hususunda bir bilgi sahibi olmadan, bizim bu yazımızın ilk paragrafını teşkil eden cümlemizin anlaşılması da kolay olmayacaktır. Ama mezkûr kimliklerin anlaşılması kolay mı?
Alim Kahraman''ın yer yer ironik üslûbunun sürükleyiciliği içinde, kolayca ve eğlenceyle okuduğumuz öyküleri (belki de bir tek öykünün çeşitlemeleri ya da bir nehir öykünün kısa bir romana dönüşümü olan öyküsünü) okurken de, bu kişilerin kimliklerini kolay kolay çözemiyoruz. Kimin kim olduğunu kestiremiyoruz. Kayıp Hikayeci''nin kim olduğunu anladığımızı sanırken, bunun o öykücü değil, fakat öteki (yani bu öykülerde geçen ikinci öykücü) olduğu zehabına kapılıyoruz.
Ama neticede, "araştırmacı"nın, elimizdeki somut kitabın (İz Y. tarafından yayınlanmış olan) sonuna eklediği "EK: Asansör" başlıklı öykü, bize belirgin bir ip ucu veriyor. Bu öykü, yıllar önce, Mavera dergisinde Alim Kahraman imzasıyla yayınlanmıştı.
Ama oraya gelmeden, "Kayıp Hikâyeci"nin, eleştirmecinin onun aleyhinde ileri sürdüğü iddialarına verdiği cevap, bu öykülerin iç bağlamı açısından bir nebze açıklık sağlıyor. Eleştirmeci, hikâyecinin ikamet ettiği vakıf binasında, vakıf şartnamesine uymadığı için çıkartılması talebinde bulunuyor. Çünkü şartnamede, bu vakıf binasında sanatçıların, yazarların ikamet edecekleri şartı varmış. Eleştirmeci, hikâyecimizin eserlerinin bu şartı haiz olmadığını, dolayısıyla bu hikâyecinin eserinin sanat eseri sayılmayacağı gerekçesiyle orada oturmasının da mesnedi bulunmadığı ve dolayısıyla binadan çıkartılması gerektiğini ileri sürüyor. Hikâyeci, işte bu iddiayı cevaplandırırken: "İçinden çıkamayacağımız bir ikileme sürüklüyor eleştirmeci bizi: Hayatın gerçekliği mi yoksa kurmacanın gerçekliği mi? Ben şahsen bu soruyu çözüme kavuşturacak gücü bulamıyorum kendimde." diyor.
Bütün bu öyküler, gerçekten bir kurmaca düzleminde mi akışıyor, yoksa gerçeklik düzleminde mi? Öykü, diyeceksiniz, elbette kurmaca düzleminde akışacaktır. Ben de o görüşteyim. Ama bir yandan da, Alim Kahraman''ın kitabının sonuna eklediği "sahici bir hikayesi"ne bakarak, bu olayların gerçeklik düzleminde akıştığını düşünmekten kendimi alamıyorum. Bu düzlemde değerlendirildiğinde bu hikayeler boyunca Cahit Zarifoğlu''nun, zaman zaman Ali Haydar Haksal''ın, hatta bir iki yerde bu satırların yazarının siluetlerini görür gibi oldum, oluyorum. Ama son tahlilde, karşıma şöyle bir portre çıkıyor: hikâyeci yanı akim bırakılmış bir yazarın kendini eleştirmenliğe, araştırmacılığa vurması.. fakat bunlardan doyum sağlamadığı için yeniden hikâyeye dönmesi.. Bu bence, Alim Kahraman''ın otoportresidir. Usta bir öykü anlatıcısının portresi..
Ama elbette kimseyi bana inanmaya zorlayamam. Bu hikâyeleri okuyan her yazar kendi yazarlık serüvenini ve her okuyucu da kendi okuyuculuk serüvenini gözden geçirmek zorunda kalacaktır. Ve neticede, felsefenin kadim sorusu, o, "ben kimim?" sorusu beyinlere lök gibi oturup kalacaktır. Araştırmacının hikâyeci, hikâyecinin eleştirmeci, eleştirmecinin bir başka hikâyeci kimliğine bürünebilmesi, söz konusu kimlik sorununun çözümündeki bir imkânsızlığa da atıfta bulunduğu biçiminde yorumlanabilecektir. Ama bu imkânsızlığın mekanik boyutlu değil ve fakat metafizik boyutlu olduğunun kavranabilmesi için gene bu hikâyelere müracaat etmek gerekecektir.
"Kayıp Hikâyeci" kitabının kahramanı olan hikâyeci, sonunda ortadan çekiliyor, kayboluyor, ama biz, orada yeni bir hikâyeci buluyoruz: Alim Kahraman!
Ona: "Öykü dünyasına zorlu bir geliş yaptın ve hoş geldin!" diyorum.
