Günlerdir beklenen Yıldırım-İmamoğlu tartışmasının târihi, mâhut Babalar Günü ile çakıştı. Tartışmanın ve Babalar Günü’nün heyecânı, Pazar gününün rehâvetiyle birbirine karıştı. Türkiye’deki hânelerin ekserisi, eminim ki hoş bir gün yaşamıştır.Video: Babalar Günü’nün düşündürdükleriBabalar Günü’nün, tıpkı Anneler Günü gibi bir hikâyesi var. Amerikan İç Savaşı gazisi bir adamın kızı olan Sonora Smart Dodd, beş kardeşiyle birlikte kendisini büyüten babasına duyduğu sevginin evrensel bir karşılığı ...

16 Haziran Pazar günü, TV’lerde, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı için yapılacak olan seçimin taraflarını tartışırken izleyeceğiz. Sayın Yıldırım ile Sayın İmamoğlu ilk defâ karşı karşıya gelecek ve kozlarını paylaşacaklar. Bu kritik tartışmayı kimin yöneteceği uzun bir zaman tartışıldı. Taraflar nihâyet FOX TV’de çalışan gazeteci Sayın İsmâil Küçükkaya üzerinde anlaşmış vaziyette. Hayırlısı olsun.Video: Tartışma ve tarafsızlık…Seçimler öncesi parti liderlerinin veyâ adayların karşı karşı...

Geçenlerde, Türkiye’nin kalbur üstü piyanistlerinden Hüseyin Sermet katıldığı bir TV programında sarsıcı açıklama ve eleştirilerde bulundu. Elli senelik Fransa mâcerasını sonlandırıp Türkiye’ye yerleşme kararı alan bu kıymetli piyanistin eleştiri oklarından ilki, profesyonel çevresini hedefliyordu. Hülâsa edecek olursam; Sermet, bu alandaki müzisyenlerin kendilerini geliştirmediklerini, bürokratik bir atâlet içinde yaşadıklarını, Fazıl Say gibi Türkiye’de çok hüsnü kabûl gören bâzı müzisyenlerin...

Sanayileşme meselesinin, Türkiye’de bir zihinsel sorun olduğunu düşünüyorum. İlelemeci târih anlayışı, tarımsal medeniyet ile sanayi medeniyeti arasındaki bağı zihnimizde koparıyor. Zannediyoruz ki, sanayi medeniyetine dâhil olmak için tarımsal dünyâ aşılmalı, terk edilmelidir. Kapitalizmi de saf bir kent medeniyeti olarak zihnimizde kurguluyoruz. Hâlbuki iktisat târihleri bambaşka şeyler anlatıyor. Kapitalizm temelde bir tarımsal birikim üzerine oturuyor. Tarımsal hayât, elbette geleneksel kodl...

Türkiye Sanayi Devrimini başaramadı. Cümle gayretlerimiz boşa çıktı. Uzun bir müddet buna hayıflandık, kahrolduk. Dünyâya fındık, fıstık satan bir tarım memleketi olarak kalmak, zihinlerimizde ağır bir travmaya ve komplekse sebebiyet verdi. Bu başarısızlığı, üzerimizden bir türlü atamadığımızı düşündüğümüz “târihsel atâletimize” yorduk. (Doğrusu bir zamanlar ben de öyle düşünürdüm). “Biz adam olmayız” diyerek kendimizden davâcı olduk. Nâfile; olmadı…. Bizi bu komplekslerden Sanayi Sonrası (post-...

Karl Marx 19. asırda ”Bugün Avrupa’nın üzerinde komünizmin hayâleti dolaşıyor” diye yazmıştı. Avrupa, hakkını teslim etmeliyiz, bu hayâleti başından def etmesini bildi. Maşaallah Avrupa proleteryasının mühim bir kısmı da, “kilisesi”, “tulumu”, “üniforması” ve “refah tutkusuyla” bu def etme sürecine bi’hakkın destek oldu. Sosyalist hareket, Rusya ve Doğu Avrupa gibi, nüfûsunun hatırı sayılır kısmı köylü olan , yâni geri yapıların hüküm sürdüğü bir coğrafyaya itildi. Kaba bürokratik ve partitokrat...

Nazizm ırkçı mıydı? Bu sualin cevabı o kadar kesindir ki, sormak bile abesle iştigâl olarak değerlendirilebilir. Ama rastladığım bir haber, bu suali kafamda canlandırdı. Geçenlerde, Alman film yönetmeni Amma Asante’nin “Where the Hand Touch” isimli filmi üzerine yazılmış bâzı yazılar dikkâtimi çekti. Asante, seneler evvel, tamâmen bir tesâdüf sonucunda gördüğü, II.Genel Savaş öncesi çekilmiş eski bir fotoğrafa odaklanır. Video: Yabancı düşmanlığı mı ırkçılık mı?Bir lisenin öğrencilerinin toplu o...

Son yerel seçimlerin “Bek’a” ve “Ekonomi” odağında yapılan tartışmalarla yüklü olduğunu gördük. Bunu biraz açalım. Aslında tartışmanın meali şuydu: Cumhûr İttifâkı’nın propagandistleri, seçimin basit olarak bir yerel seçim olmadığını, Türkiye’nin “dışarıdan” tam bir kuşatma altına alındığını îmâ ediyordu. Eğer, bu kuşatmanın etkisini kırmak istiyorsak, mevcût iktidârın adaylarının yerel seçimlerde desteklenmesi ve kazandırılması gerektiğini vurguluyorlardı.. Buna mukâbil Millet İttifâkı’nın prop...

Kur’anda en sevdiğim ifâdelerden birisidir: “Herşey aslına döner”.. Hoş, efsâneler, hikâyeler de böyle söyler.. Dere tepe düz gidilir, lâkin sonra anlaşılır ki , bir arpa boyu yol gidilmemiştir. Bu aralar sık sık bunu düşünüyorum. Süreçleri kavrayış biçimimiz , kadim gelenekte çevrimsel veyâ dâirevi iken modernlikte Kepler, Newton, Leibniz, Descartes gibi âlimler üzerinden düzçizgisel bir mahiyet kazandı. Hoş, Nietzsche “Ebedî Dönüş” kavramıyla bunun böyle olmadığını dile getirmekten geri durmad...

Târihin bir ilerleme mi; değilse bir tekerrürler zinciri mi olduğu, vasat târih tartışmalarının temel sorularından birisidir. Senaryo bellidir; “ilerlemeciler”, “tekerrürcüleri“ değişimlerden ürken dargörüşlülükle, “tekerrürcüler “de “ilerlemecileri” târihin şehvetine kapılarak derinliklerinden uzak düşmüşlükle ithâm edip küçümserler. Boş tartışmalardır bunlar. Artık pek de yapılmıyor. Sebebi de postmodern durumun “Carpe Diem” yâni “Ânı Yaşa” mottosunun galebe çalması. Tüketim toplumunun baskın ...

İnsanoğlu, “eyleyeni” ve “yapıcısı” olduğu târihi takvimlendirmeyi oldum olası sevmiştir. Bu, âdeta zamânı rutinlerden çıkarmak ve onu “damıtmak” gibidir. Geleneklerin hüküm sürdüğü, toprağa bağımlı üretim ve mübâdele düzenlerinde husûsî kılınan zamanlar ağırlıklı olarak tabiatın çevrimlerine tâbiydi. Bir de bunlara yer yer bağımlı, yer yer de bunlardan bağımsız olarak dinlerin geliştirdiği husûsî takvimler mevcuttu.Video: Perhiz, kanaâtkârlık ve bollukKültürel antropoloji bu husûsî zamanların ,...

“Şöhret âfettir”…Eski dünyâya âit bir düstûrdur bu. Bu istenmezdi. Çünkü hâkim inanışa göre, “gurur” ve onun en keskin hâli olan “kibir” ve benzeri duyguların, insanın “enesini” veyâ “nefsini” azdırdığı, onu edep dâiresinden çıkardığı düşünülürdü. İnsan, şöhretin çekiciliğine kapıldığı zaman Rahmânî (iyicil) dâireden çıkar, Şeytanî (kötücül) bir çizgiye kayardı. Şeytân ile hemhâl olmuş, irâdesini ona teslim etmiş sayılırdı. Hâsılı, karşı çıkılan tek başına şöhret değil, daha çok onun kışkırttığı...

Bu aralar sık sık, OMAR’ın neşrettiği (Osmanlı Müziği Uygulama ve Araştırma Merkezi) kayıtlardan ud ve gitar sanatçısı Mutlu Torun’un eserlerini dinliyorum. Mutlu Torun, Türkiye’nin sâhip olduğu gerçek değerlerden birisi. Müziğe mandolin ile başlamış. Daha sonra ud ve gitara yönelmiş.Video: Mutlu Torun’un müziği ve düşündürdükleriAndrea Paleogolos’dan klâsik gitar; İspanya’da ise Pepe Rodiguez, Rafael Nogales ve Nino Ricardo’dan Flamenco öğrenmiş. Cenan Akın, İstemihan Taviloğlu ve Cemâl Reşid R...

Târihsel şartlar veyâ eylemeler, kavramın en nesnel mânâsıyla metinleri “dejenere” eder. Etrafında fırtınalar koparılan yorumlar bu dejenerasyonun “özürleri” veyâ “bahaneleridir” aslında. Dînî metinler için olduğu kadar dünyevî metinler için de tablo benzerdir. Meselâ Marx, hayâtını adadığı “devrimin”, bir gün Rusya’da ve Çin’de gerçekleşeceğini rüyâsında görse, muhtemelen bunun bir kâbus olduğuna hükmederdi.Video: Venezuela; başa sarılan bir film..Devrimci dalganın, meselâ Angola ve Mozambik’te...

Dünyânın hengâmesi içinde kaynadı ve gitti. Ukrayna’daki son seçimleri bir komedyen kazandı. Memleketinin tanınmış komedyenlerinden Zelenskiy artık Ukrayna’nın yeni devlet başkanı oldu. Daha çarpıcı olan ise; rakibi Poroshenko’ya attığı ciddî farktı. Zelenkskiy toplam oyların % 73’ünü alırken, Poroshenko ise sâdece % 25’lerde kaldı. Demek ki bu bir “seçim kazâsı“ değil.Video: Siyaset ve komediSeçme ve seçilme hakkının eşitliği prensibine göre işleyen “medenî” dünyâda tuhaf görülecek bir şey deği...

Türkiye, “müttefiki” ABD tarafından net bir şekilde karârını vermeye zorlanıyor. Ya S 400’leri alacak ve F 35’leri kaybedecek veyâ tersi olacak. Bu tercih bâsit olarak bir silâh alımında düğümlenmiyor. S 400’ler ve F 35’ler sâdece bir sembol. Ortada Türkiye’nin tırmanan küresel savaşta, safını belli etmeye zorlandığı çok açık. Bunun farklı kavramlarda yankılandığını söyleyebiliriz: “Jeopolitik” açıdan bakıldığında Türkiye’ye “Atlantik” ile “Avrasya” arasında bir tercih yapması isteniyor. Bunun e...

Dün, CHP Genel Başkanı Sayın Kılıçdaroğlu Ankara’daki şehit cenâzesine katıldığı sırada bir grubun şiddetine mâruz kaldı. Yazımın esas konusuna geçmeden evvel bu hususta bir şeyler ifâde etmek isterim. Bu saldırıyı kınamak ve Sayın Kılıçdaroğlu’ya geçmiş olsun dileklerinde bulunmak aklı başında ve vicdan sâhibi herkesin borcudur.Video: Yumuşama…Şiddet kördür ve kime, nerede ve kimden gelirse gelsin lânetlenmelidir. Ben de bu köşeden bir fert olarak Sayın Kılıçdaroğlu’ya yapılan provokatif saldır...

Türkiye’nin NATO’lu târihi aslında, onun zihnen ve rûhen tam manâsıyla içine gömülmesi ve yalnızlaştırılmasının târihidir. Bu durum Türklerin târihsel havzalarına da yabancılaşmasıyla neticelenmiştir. O günlerde Atlantik Blokunun ileri karakolu konumuna düşürülen Türkiye’nin yegâne dünyâ algısı kuzeydeki târihsel düşmanı Rusya’dan gelebilecek muhtemel bir saldırıya kilitlenmişti. İçeride ise, bugün artık yine NATO’nun tasarımları olduğu anlaşılan bir sol-sağ kavgasına mahkûm edilmiştik.Video: Çe...

Bir kaç gün evvel, Twitter dünyâsında iki sanatçının tartışmasına şâhit olduk. Popüler bir müzisyen olan Kıraç ile tiyatro oyuncusu Bernâ Lâçin, yabancı dil öğretimi konusunda farklı düşünceleri savundular. Kıraç Bey, yabancı dil öğretiminin bir kültür emperyalizmi oyunu olduğunu ve yurtseverlik icâbı bundan vazgeçilmesi gerektiğini savundu. Bernâ Hanım ise tam tersine yabancı dil bilmenin “dünyâ vatandaşlığı” için olmazsa olmaz bir şart olduğunu, hattâ tek bir yabancı dil öğrenmenin dahi yeterl...

Seçimlerden evvel yazdığım yazıda, neticeler îtibârıyla belirleyici olanın İstanbul olduğunu vurgulamıştım. Dünyâ ne Bursa’yı ne de Adana’yı tanır. Buna Ankara ve İzmir’i de dâhil edebiliriz. Kabûl etmeliyiz ki, dünyânın Türkiye algısını İstanbul oluşturuyor.Video: İstanbul’da aslında kim kazandı?1994’de Ak Parti’nin İstanbul Belediyesi’ni kazanması son derecede kritik bir dönüşümdü. İstanbul, başta merkez sol olmak üzere dâima merkez siyâsetlerden yana ağırlığını koyardı. AK Parti’nin evrimi, m...

Siyâsal liderliğin tuhaf bir niteliği olduğunu düşünüyorum. Bir liderin doğuşu ve yükselişi, boşluklara isâbet eden süreçlerin eseri olarak tecelli ediyor. CHP’nin, uzun zamandır bir liderlik krizi yaşadığı âşikâr. İsmet Paşa ve Bülent Ecevit’ten sonra CHP’nin sayısız “başkanı” oldu; ama bir “lideri” olmadı. Kim olabilirdi ki? Necdet Calp, Cezmi Kartay, Aydın Güven Gürkan, Murat Karayalçın, Altan Öymen mi? Bu isimleri bugün kim hatırlıyor? Hâlbuki şöyle, böyle ; şu kadarlığına veyâ bu kadarlığın...

Türkiye 2019 Mahalli İdâreler Seçimini tamamladı. Aks-i sadâsı ise devâm ediyor. Demokrasinin icâbı olarak neticelere îtirazlar da öyle. Ama az kaldı. İtirazlar neticelendikten sonra herşey yatışacak ve Türkiye’nin hakikî meseleleriyle yeniden yüzleşeceğiz.Video: Kazanırken kaybetmek; kaybederken kazanmakTârihte hiçbir şey mutlak değil. Gelin görün ki zihinler buna uygun işlemiyor. Her tecrübeyi mutlak değerlendirmelere taşımaktan kendimizi alıkoyamıyoruz. “Kazanmak” ile “kaybetmek” kriterleri d...

İstanbul’un en mühim eksiklerinden birisinin müzecilik sahasında olduğunu düşünüyorum. İstanbul’da onlarca müze olması, hattâ yenilerinin de yolda olması bu gerçeği değiştirmiyor.Video: İstanbul’a yakışır bir müzeMüzecilik işi en başta mekânsal bir mesele. Teknik manâda donanımı mükemmel bir müze, mekân îtibârıyla “kenar” sayılabilecek bir yere yapılırsa maksat hâsıl olmayacaktır. Bunun çeşitli misâlleri de var. Bu, şehrin kenar semtlerinin müzelerden nasibini almaması gerekir, şeklinde değerlen...

Her şekillenme (formasyon) aynı zamanda bir bozulmadır(deformasyon). Diyalektik’in icâbıdır bu. Şekillendiğimiz kadar bozarız da. Meslekî şekillenmelerde bunu çok berrak bir şekilde tâkip edebiliriz. Meselâ öğretmenlere bakalım. Nedense öğretmenlerin hatırı sayılır bir kısmı aldıkları meslekî eğitimin gereklerini sâdece mekteplerle sınırlı tutmazlar. Dışarıya, başka mekânlara ve ilişkilere yansıtmaktan çekinmezler. Toplu taşıma araçlarında, bakkalda, manavda, apartman ilişkilerinde; karşılarında...