Türkiye'de çağdaş sanatın önemli temsilcilerinden Balkan Naci İslimyeli'nin Kozmos ve Toz isimli sergisi geçtiğimiz Ocak ayında Ekav Art Gallery'de sanat severlerle buluştu. 9 Şubat'a kadar devam edecek sergi, 30 adet siyah tuval üzerine askı, ayna, kuş kafesi gibi, beyaza boyanmış bir çok objelerden oluşuyor. Sanatçı 1970 yılından bu yana tuval, fotoğraf, video, enstalasyon, kolaj, performans ve giysi tasarımı gibi çeşitli alanlarda ürünler verdi. İslimyeli resim sanatının objeyle ilişkisinin tarihini şöyle anlatıyor; 'Modernist açılımlar icad, araştırma, deney ve karşılaştırma gibi bilimsel verilerinden yararlanıyor. Bugün bilim ve sanat iç içe geçmiş durumda. Modernizmin ilk dönemlerinde başlayan bu süreç resmin tek malzeme aracı olduğu konusundaki geleneği bir kenara koymamıza yaradı. Kübistler bir takım mobilya parçalarını tuvallerin üzerine yapıştırdılar. Bu süreç bugüne kadar geldi. Sanatçılar değişik malzemelerle kendilerini hiç sınırlamadan anlatımı en kuvvetli yapabilecekleri biçimde deneysel işlere yöneldiler' diyor. Her zaman öncü işlerin sanatçısı olan İslimyeli, zihinlerdeki 'iyi resim' anlayışını kimi zaman yıktı kimi zaman da eleştirildi.
Balkan Naci İslimyeli'nin Kozmos ve Toz ismiyle açtığı sergideki resimler siyah ve beyazdan oluşuyor. Literatürde renk olarak kabul edilmeyen bu iki boyanın kendisi için ne anlama geldiğini İslimyeli şöyle anlatıyor: 'Siyah hem derinliğin hem de kozmos bilincinin rengi. Siyah içinde dünyanın bütün verilerini kapsayan sonsuz, her zaman yanındaki rengi takdim eden bir renk. Sergideki siyah kozmosu temsil ederken, beyaz insan ışığını, insanın pozitif savaşını ve umudu temsil ediyor.' Sergideki siyah tuvallerin üzerine beyaza boyanmış kafes, kürek, fırça, askı gibi objeler yapıştırılmış. Çocukluğundan itibaren obje biriktiren ve objelerin insanlar gibi hislerinin ve geçmişinin olduğunu söyleyen İslimyeli, kendisi için en önemli iki objenin makas ve ütü olduğunu söylüyor. Bu iki objeye yüklediği anlamları ise şu şekilde açıklıyor İslimyeli: 'Makas hem yapıcı hem de yakıcı bir objedir. Onun sayesinde parçaları bir araya getirip olağanüstü şeyler yapabilirsiniz. Diğer taraftan makası suç aleti gibi de kullanabilirsiniz. Kendi içinde bir gerilim taşıyor. Ütüyü suyun üzerinde yüzen bir gemi gibi de görebilirsiniz ev içine mahkum edilmiş bir kadının çile aksesuarı gibi de. Bu objeler herkes için farklı şeyler ifade eder.'
Balkan Naci İslimyeli sadece resim yapan bir sanatçı değil, aynı zamanda şiir ve yazı da yazıyor. Resimlerini yazılarla destekleyen sanatçı, resmi derinleştirmek için yazılar yazdığını dile getiriyor. Kendisi için 'Tek malzeme sanatçısı değilim' diyor. Siyah ve beyazı bu kadar yoğun kullanmasının sebebini de dramatik sanata olan tutkusuna bağlıyor. İslimyeli, birden fazla yöntemle duygu ve düşüncelerini dışarıya vurabilen nadir sanatçılardan. Bunun hem avantajlı hem de dezavantajlı olduğunun altını çiziyor. Modern sanatın sanıldığı kadar kolay olmadığını şu cümlelerle anlatıyor: 'Tek bir malzemeye mahkum olmayınca anlatım alanı genişliyor. Fakat o malzemeleri doğru ve etkili kullanamazsanız yaptığınız deneyin altında kalırsınız. Bu yüzden modern sanat sanıldığı kadar kolay değil. Tek malzemeyle de göz boyayabilirsiniz fakat çoklu malzemeyle çalışmak sorumluluk işidir.'
Balkan Naci İslimyeli'nin Kozmos ve Toz isimli sergisinde otuz çalışma bulunuyor. Kozmos ve Toz adını verdiği sergide kötülüğü siyah, iyiliği ise onunla savaşan beyaz olarak betimleyen sanatçı, 'Kötülüğün iyiliği yendiği bir dönemdeyiz' diyor.
Sergide en dikkat çeken tablolardan biri siyah zemin üzerine yapıştırılmış beyaz kanatlı tuvaller. 'Meleklerin Karşı Saldırısı' ve 'Meleklerin Katliamı' isimli tabloların hikayesini İslimyeli'den dinleyelim: 'Meleklerin Karşı Saldırısı, insanın içinde varolan iyilik ve kötülüğün çatışmasını anlatıyor. Kozmos ve siyah renk ise kötülüğün simgesi. İnsanın iyilik duygusunun katledilmesi. İyilik duygusunun vahşetle,
saldırıyla karşı karşıya geldiğini görüyoruz. İyilik adalet duygusundan ve sevgiden doğar. Toplumda bu eksildikçe içinizdeki kötülük ortaya çıkmaya başlar. Meleklerin Katliamı tablosu da bunu anlatıyor.'
Balkan Naci İslimyeli, eserlerinde zaman-bellek ve Doğu - Batı ikileminin arasında sıkışan insanların bireysel ve toplumsal serüvenini ironik bir şekilde yansıtıyor. İslimyeli, üzerinde durduğu konuyu şöyle dile getiriyor: 'Kimlik ve varlık sorunu üzerinde duruyorum. Dünya içindeki konumumuz, hayat içindeki bireysel tarihimiz, bu konumun çevre ile olan iletişimi ve çelişkileri. Bireysel tarihle toplumsal tarihimizin çekişmesi. Doğu ile Batı arasındaki tarihsel gerilimin ortasında bulunan bir ülkenin sanatçısı olarak bu konularla derinlemesine ilgileniyorum.'
